2007 yılından beri faaliyet gösteren Change.org, dünyanın en büyük imza kampanyası platformu. Onlarca ülkede aktif olmakla birlikte, Türkiye’de de faaliyete girdiği 2012 senesinden beri hep göz önünde. Peki geçen beş yılda Change.org Türkiye’de neler değişti? İşte cevabı…
Change.org’un hikayesi nasıl başladı?
Change.org, 2007’de Ben Rattray ve Mark Dimas adında Stanford Üniversitesi mezunu iki yakın arkadaş tarafından kuruldu. Kişilerin, toplumsal değişimin en önemli aktörlerinden olması ve görmek istedikleri değişimlere kendilerinin imza atmaları amacıyla kurulan Change.org, günümüzde dünya çapındaki 100 milyona yakın kullanıcı sayısıyla neredeyse her saat başı bir kampanyanın başarılı olmasını sağlıyor. Change.org hiyerarşik yapılanmanın yer aldığı bir kurum veya herhangi bir konuda fark yaratmaya çalışan bir sivil toplum örgütü değil. Dünyanın her yerindeki birey veya kurumun, sadece üye olma şartıyla ücretsiz olarak imza kampanyası başlatabildiği online bir platform. Böylece bireyler dünyanın neresinde olurlarsa olsunlar istedikleri herhangi bir konuda değişim yaratmak için ilk adımı atabiliyor, medya sayesinde görünür olarak ihtiyaç duydukları desteği bulabiliyorlar.
Türkiye, Change.org’u en çok kullanan beşinci ülke
196 ülkede faaliyet gösteren Change.org’un en çok kullanıldığı ülkelerden biri Türkiye. Değişime, dönüşüme, hak, hukuk ve adalete duyulan ihtiyaçla doğru orantılı olarak platformun popülerliği de ülkeden ülkeye değişiklik gösteriyor. (Türkiye, beşinci en çok kullanan) Bugüne kadar Türkiye’de toplam 40 milyon imza atıldı, bu imzalar sayesinde birçok önemli konuda değişiklikler, düzenlemeler yapıldı. Tabii birçok kampanya da yeterli imzayı toplayamadı, kanun yapıcıların ilgisini çekemedi. Yine de bu kampanyalara atılan imzalar sayesinde toplumun yenilik istediği alanlarda bir nebze de olsa duyarlılık oluşturuldu.
Sadece 2016’da Türkiye’de 7.5 milyon kişi harekete geçti
Change.org 2016 Değişim Raporu’na göre sadece Türkiye’de 2016’da 7.5 milyon kişi değişim için harekete geçerek imza attı. Aynı yıl, 168 kampanya sayesinde 2 milyon 50 bin imza sahibi istediği değişimi gerçekleştirdi. Kampanyalar toplumun ihtiyaçlarının, tepkilerinin, değiştirmek istediklerinin aynası niteliğinde. Her yıl açılan kampanyalar ve atılan imzalar geride bırakılan yılın, Türkiye’de yaşanan sosyokültürel değişimin fotoğrafını gözler önüne seriyor.
Örneğin sadece ilk 11 ayında 236 kadının öldürüldüğü 2016 yılındaki kampanyalarda “kadın hakları” ve “ceza adaleti” konularının ağırlığını görmek mümkün.
Kimi zaman sivil toplum örgütlerinin bile devlet ve vatandaş arasında köprü kurarak değişim için gerekli baskıyı yapamadığı dönemlerde, Change.org gibi platformlar oldukça önemli.
Örneğin 21 yaşındaki Gözde Salur’un 2015’te başlattığı “Özgecan Yasası çıksın, yasalar kadınları korusun” adlı kampanya 1 milyon 235 bin imza alarak Türkiye’de bugüne kadar gerçekleştirilen en büyük imza kampanyası oldu. Özgecan yasası, dünyanın ise altıncı en büyük Change.org kampanyası olarak tarihe geçti…
2014’ten bu yana kampanya sayısı 3 kat arttı
Son üç yılda başlatılan kampanya sayıları:
- 2014’te 13 bin 594
- 2015’te 23 bin 263
- 2016’da 34 bin 805
Son üç yılda atılan imza sayıları:
- 2014’te 5 milyon 845 bin
- 2015’te 15 milyon 812 bin imza
- 2016’da 16 milyon 157 bin 892
Rapora göre, kadın haklarıyla ilgili kampanyaların yüzde 37’si, hayvan haklarıyla ilgili kampanyaların ise yüzde 29.2’si başarılı oldu. Ekonomik adalet talebi olan kampanyaların da yüzde 11.9’u istenilen değişimi yarattı.
Taleplerdeki artışlar da dikkatleri çekiyor
Change.org’da en çok artan talep ekonomik adaletle ilgili. Öyle ki, “ekonomik adalet talebi” 2016 yılında, bir önceki yıla oranla dört kat arttı. Değişim talebinde “ceza adaleti” üç kat artarak ikinci sırada yer alırken, “LGBTİ hakları” üçüncü sıraya yükseldi. “İnsan hakları”, “eğitim” ve “çevre” konularındaki kampanyalar yüzde 50’lik bir kısmı oluşturuyor.
2015 ve 2016 yıllarının raporları karşılaştırıldığında kampanyaları başarıya ulaştıran imza sayılarındaki düşüş dikkatli gözlerden kaçmıyor:
- 2015’te 2 milyon 675 bin 460 imza sayesinde 235 kampanya amacına ulaştı.
- 2016’da 2 milyon 50 bin 709 imza sayesinde 168 kampanya başarılı oldu.
Bu zamana kadar en çok ses getiren kampanyalar
- Özgecan Yasası çıksın, yasalar kadınları korusun (2015): 1 milyon 235 bin imza
- Cinsel istismara uğrayan mağdur, tecavüzcüsüyle evlendirilsin önergesi iptal edilsin. “Çocuklar istismarcıyla evlendirilecek” kararı yürürlüğe girmesin (2016): 823 bin 481 imza
- Ömer Baranım yurt dışında tedavi edilsin daha fazla acı çekmesin (2015): 398 bin 100 imza
- Devlet ilacımızı versin, çocuklarımız da yaşasın (2015): 365 bin 322 imza
- Üç yaşındaki çocuğumun ölümüne izin vermeyin (2017): 338 bin 518 imza (İmzalamak için tıklayın)
- Faytona binme, atlar ölüyor! (2017)157 bin 417 imza (İmzalamak için tıklayın)
