Evliya Çelebi’nin zamanında “İrem bağları gibi süslü bir şehir” dediği Trabzon, bugün Karadeniz Bölgesi’nin ikinci büyük şehri. Fasulyesinden mısırına, balığından lahanasına kadar birçok meşhur lezzeti bulunan Trabzon mutfağını sizin için derledik.
Trabzon mutfağına genel bir bakış
Trabzon mutfağı bulunduğu bölge itibariyle sebze ve ot ağırlıklı bir yapıya sahip. Karadeniz bölgesi bol yağışlı ve engebeli olduğu için hayvancılığa çok fazla şans tanımıyor. Yine bol yağış sayesinde çeşit çeşit sebze ve ot yetiştirmek mümkün. Bu zenginlik de mutfağa yansıyor. Lahana, mısır, ısırgan otu ve çay bu zenginliklerin arasında en bilinenler arasında. Trabzon yöresel mutfağının bir başka vazgeçilmezi de deniz ürünleri: hamsi, mezgit, istavrit, kraça, sargan, çinekop, kaya balığı, iskorpit, kefal, palamut. Hayvancılık bakımından zorlayıcı olan bölgeden deniz ürünleri kültürü ve tarıma dayalı üretim yaygın.
Geleneksel yapısını başka şehirlere göre daha fazla korumuş olsa da Trabzon mutfağında da bazı değişimler mevcut. Örneğin sofra düzeni veya yeme alışkanlıkları hem zamanın hem de yaşanan iç göçlerin de etkisiyle değişiklikler gösteriyor. Yere sofra bezi serip sini denilen tepsilerde ya da peyke üzerinden yenilen yemekler artık eskisi kadar sık değil. Bununla birlikte mutfak araç gereçleri de şekil değiştiriyor. Teknoloji her eve kolayca girmeye başladığından beri köy evlerinde rastlanan ocaklar yerlerini modern olanlara bırakıyor.
Yapması ayrı yemesi ayrı maharet: Kuymak
Görsel Kaynak: lezzet.com.tr
Trabzon yöresine özel olsa da Türkiye’nin birçok yerinde sevilerek tüketilen kuymak aynı zamanda “Muhlama” ya da “Mıhlama” adlarıyla da biliniyor. Trabzon mutfağının neredeyse sembolü olan bu yemeği sabah ya da akşam fark etmeden dilediğiniz öğünde tüketebilirsiniz. Ana malzemeleri mısır unu, tereyağı ve peynir olan kuymak lezzetiyle yiyenleri kendine hayran bırakıyor. Kuymak hazırlamak çok kolay gözükse de dikkat edilmesi gereken püf noktaları bulunuyor.
Teraziyle tartılan pilav: Kalkanoğlu pilavı
Görsel Kaynak: lezzet.com.tr
Kalkanoğlu pilavının hikayesi Osmanlıya kadar uzanıyor. Tadı gibi hikayesi de güzel olan pilavın sahibi aslen Trabzonlu değil. Kırım Harbi sırasında Trabzon Valisi Osman Efendi askerlerine en iyi pilavı yedirmek için Kalkanoğlu olarak bilinen Süleyman Ağa’yı Trabzon’a çağırıyor. Hem pilavı hem de hoşafı çok beğenen Osman Efendi tüm halk yesin diye aşevi açıyor ve adaletli dağıtılsın diye de terazi koyuyor. O zamandan günümüze kadar gelen Kalkanoğlu pilavı halen teraziyle ölçülüp satılıyor. Dördüncü kuşak olan Taner Kalkanoğlu tarafından işletilen bu tarihi lokanta hoşaf için Erzincan kurutulmuş kayısısını kullanıyor.
Çorbası başka sarması başka bir lezzet: Karalahana
Görsel Kaynak: yemek.com
Karadeniz yöresi genel olarak çeşit çeşit otları ve bu otlardan yapılan yemeklerle meşhur. Karalahana ise bunlardan en çok bilineni. Karadeniz yöresinin en baskın mutfaklarından olan Trabzon mutfağında karalahana ile harikalar yaratılmış denilebilir. Çoğunlukla içi etli hazırlanan karalahana sarması üzerine yoğurt ve salça sos ilave edilerek servis ediliyor. İçinde barbunya, tanelenmiş mısır, salça, soğan, kırmızıbiber, karabiber, tereyağı, sıvıyağ ve iç yağı gibi birçok malzemenin bulunduğu karalahana çorbası ise sağlığa çok yararlı.
Hamsi her yerde: Hamsili pilav
Görsel Kaynak: kisikates.com.tr
Hamsiyi en verimli kullanan mutfaklardan biri Trabzon mutfağı. Genel olarak Karadeniz yöresi tarafından çok tüketilen hamsiyi birçok tarifte görmek mümkün. Farklı pişirme teknikleri ve değişik malzemelerle çeşitli yemekler yapılıyor. Bunlardan biri de hamsili pilav. Hamsili pilav aslında çok eskiye dayanıyor. Hamsili pilavın ilk tarifine 1764 yılında bir risalede rastlandığı söyleniyor. Tahminen çok uzun süredir tüketilen bu tarifin içinde çam fıstığı ve kuş üzümü de bulunuyor ve sıcak servis ediliyor.
Protein ve potasyum deposu: Akçaabat köftesi
Görsel Kaynak: yemek.com
Adını Trabzon’un ilçesi Akçaabat’tan alan köfte hazırlanışı ve içeriğiyle kendine özgü bir tat. Temel malzemesi dana eti olan Akçaabat köfte potasyum ve protein açısından çok önemli bir yemek. Kemik sağlığı için faydalı olan Akçaabat köftesinin sporcular ve çocuklar tarafından sık sık tüketilmesi öneriliyor. Köfteyi yoğururken bayat ekmek kullanmakta ve yumuşak olması için maden suyu eklemekte fayda var. Bununla birlikte nane, karabiber ya da pul biber gibi baharatlarla da köftenin tadında değişiklikler yapabilirisiniz.
Kış aylarının kurtarıcısı: Mısır çorbası
Görsel Kaynak: lezzet.com.tr
Hem lif hem de vitamin bakımından zengin olan Mısır çorbası Karadeniz insanın güçlü bedenlerinin kaynaklarından biri. Sindirim sistemini destekleyen bu çorba. B vitamini ve kalsiyum deposu olarak biliniyor. Kalorisi oldukça düşük olduğu için diyet listelerinde de kullanılabilir. Bağışıklık sisteminden kemik gelişimine kadar birçok faydası mevcut. İçinde tavuk suyu, süt ve maydanoz gibi yararlı malzemeler bulunan Mısır çorbasının özellikle kış aylarında tüketilmesi tavsiye ediliyor.
Beş köyün ortak lezzeti: Hamsiköy sütlacı
Görsel Kaynak: yeniakit.com.tr
Hamsiköy sütlacı isminin çağrıştırdığı gibi hamsiden yapılmıyor. Maçka – Zigana yolu üzerindeki Hamsiköy, Çıralı, Güzelyayla, Dikkaya ve Başar adlı beş köyün ortak ismi Hamsiköy. Türk patent kurumu tarafından patentli tatlının vazgeçilmez tadı doğal otlarla beslenen yöredeki ineklerin sütünden kaynaklanıyor. Malzeme olarak diğer sütlaçlarla aynı malzemeler kullanılıyor: pirinç, süt, nişasta ve şeker. Burada dikkat edilmesi gereken nokta ölçüleri. Hamsiköy sütlacı,1 litre çiğ inek sütü, 60 gram pirinç, 70 gram şeker ve yarım çay kaşığı tuz kullanılarak yapılıyor.
Trabzon acentelerimizden Serteller Group Sigortacılık Aracılık Hizmetleri şirketi sahibi İbrahim Sertel de yolu Trabzon’a düşecekler için tavsiyelerde bulundu. Trabzon mutfağında her şeyin bulunduğunu belirten Sertel, Trabzon lezzetlerini en iyi Ayışığı Pirali Restoran’da tatmanın mümkün olduğunu söyledi.
Quick Yurt İçi Seyahat Sigortası
Yurt İçi Seyahat Sigortası, Türkiye içinde ister tatil ister iş amaçlı tüm seyahatlerinizde beklenmedik durumlara karşı yanınızdadır.
Yurt içi seyahatlerinde beklenmeyen olaylar canını sıkmasın.
Detaylı bilgi için:
