Birçok medeniyete ev sahipliği yapan Anadolu’nun antik kentleri, coğrafyamızın dokusunu zenginleştiriyor. Her yıl binlerce yerli ve yabancı turistin akınına uğrayan bu kalıntılar, tarihin arka sokaklarını keşfe çıkma imkanı tanıyor.
Efes
Efes, İzmir’in Selçuk ilçesinde bulunan bir antik şehir. Tarihi neredeyse altı bin öncesine dayansa da Hıristiyanlık açısından taşıdığı önemle daha çok biliniyor. Efes, İncil’de adı geçen kentlerden biri. Efes’in üç farklı dönemi var: Neolitik, Helenistik ve Roma dönemleri… Efes sınırlarında kalan Hristiyanlar tarafından Panaya Kapulu olarak adlandırılan Meryem Ana Kilisesi’nin de Hıristiyanlık için özel bir yeri bulunuyor. 1961 yılında Papa 23. Johannes bu kiliseyi hac yeri olarak ilan etmişti.
Yaz mevsiminde 08.00 ile 19.00 saatleri arasında açık olan Efes çok büyük olduğu için iki gününüzü ayırmanızda fayda var. Antik kenti gezerken girişte satılan bir rehber kitapçığı alabilir ya da anlatıcı kulaklık kiralayabilirsiniz. Böylece gezdiğiniz her yerin tarihçesini daha iyi öğrenmiş olursunuz. Yaz aylarında çok sıcak olan Efes’i gezerken spor ayakkabı ve şapka giymeyi ve yanınızda su bulundurmayı ihmal etmeyin.
Ani
Ani harabeleri, Kars’ın merkezine 42 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Konumu, ticaret ve şehir savunmasına uygun olan olan Ani antik kenti, İpek Yolu’nun buradan geçmesi ve bağlantı noktasında bulunması sebebiyle antik dönemlerde oldukça gözde bir şehir konumundaydı. Kültürel ve dini dokuların zenginliği Ermeni ve Selçuklu izlerinden anlaşılabilir.
Ani Harabeleri’nde rehber olarak bize güvenlik görevlisi eşlik etti. Güvenlik görevlisinin bölgeye hakimiyeti ve bilgisi oldukça sağlam. Bunun dışında bu antik kenti rehberle gezme imkanı bulunmuyor. Bir günde rahatlıkla gezilecek Ani için en az iki saat ayırmak gerekiyor.
Hattuşaş
Hitit kenti olan Hattuşaş, Çorum’da bulunuyor.
Bir Hitit kenti olan Hattuşaş, Çorum merkezine yaklaşık 80 kilometre mesafede yer alıyor. Hitit devletinin başkenti olan Hattuşaş, Unesco Dünya Mirasları listesinde de kendine yer buldu. Yapılan kazılarda Hititi, Bizans, Galat, Frig, Asur, Hatti ve Roma dönemlerine ait tarihi eserler ortaya çıkıyor ve burada sergileniyor.
Hattuşaş Antik Kenti, Çorum’un Boğazkale ilçesinde. Çorum il merkezine 82 kilometre uzaklıkta bulunan antik kente gitmek için Ankara-Samsun karayolu üstündeki Sungurlu’dan verilen yolu takip etmeniz gerekiyor. Hafta içi 08.00 ile 17.00 saatleri arasında gezilebilen antik kentin giriş ücreti 5 TL.
Hattuşaş’ı detaylı olarak gezmek için bir tam gününüzü ayırmanızı tavsiye ederim. Zira epey yorulacaksınız. Eğer rehberler eşliğinde bu antik kenti gezmek isterseniz gezi turlarına katılabilir ya da internetten online olarak anlatıcı rehberleri dinleyebilirsiniz.
Göbeklitepe
Göbeklitepe, Şanlıurfa’nın 20 kilometre kuzeydoğusunda yer alıyor ve medeniyetin başladığı yerlerden birisi olarak kabul ediliyor. Gün yüzüne çıkarılan en eski tapınak olarak kayda geçen Göbeklitepe, insanlık tarihini 12.000 yıl öncesine kadar götürüyor. Göbeklitepe’de bulunan tarihi kalıntılar, avcı ve toplayıcı toplumlar hakkında bilgilerimizin gözden geçirilmesini sağlayarak insanlık tarihine ışık tuttu.
Göbeklitepe, Şanlıurfa’nın Dağeteği Mahallesi’nde. Özel araçla ulaşılabileceği gibi özel turlarla da bu muhteşem yeri gezebilirsiniz. Göbeklitepe’yi gezmek için yarım güne ihtiyacınız var. Burada görülecek öyle çok şey var ki!
Knidos
Muğla’nın Datça ilçesinde yer alan Knidos Antik Kenti, zamanının bilim ve sanatın merkezi olarak kabul ediliyor. Astronomi ve matematik alanında ün yapmış Eudoksus, ünlü tıpçı Euryphon, ressam Polygnotos ve İskenderiye Feneri’nin yetenekli mimarı Sostratos, Knidos’ludur. Bu antik kentte çok sayıda tapınak ve tiyatro bulunuyor. Knidos’a gelip plajda denize girme imkanı kaçırılmamalı.
Çatalhöyük
Çatalhöyük, Anadolu’nun en eski yerleşim yerlerinden biri olarak kabul ediliyor.
Bu kentin tarihi neolitik döneme kadar uzanıyor. İç Anadolu’da bulunan Çatalhöyük, Konya’nın güneydoğusunda yer alıyor. Neolitik döneme ait en iyi korunmuş yerleşim yeri olmakla birlikte, nüfusunun geçmişte 10.000’e ulaştığı tahmin ediliyor.
Konya’nın Çumra ilçesinde bulunan Çatalhöyük’e ulaşım oldukça zor. Özel aracınız yoksa Konya merkezdeki eski garajdan Çumra minibüslerine binmeniz gerekiyor. Buradan Çatalhöyük’e ulaşmak için ilçede yaşayan birilerinden rica etmeniz gerekebilir.
Çatalhöyük’ü detaylı bir biçimde gezmek için tüm gününüzü ayırmanızda fayda var. Mezarlar, odalar ve kadın heykellerini tek tek görmek için uzun saatler ayırmak gerekiyor.
Zeugma
Eski Kommagene Krallığı’nın dört büyük kentinden biri olarak anılan Zeugma, Büyük İskender’in generallerinden olan Seleucus Nicator tarafından kurulmuş bir şehir. Şehir ilk önce kurucusunun adıyla anılmış fakat daha sonra “köprü” anlamına gelen Zeugma olarak adlandırılmıştır. Antik çağda nüfusunun 80 bine ulaştığı tahmin edilen Zeugma şu an Gaziantep ilimizin sınırları içinde bulunuyor.
Hatay Arkeoloji Müzesi’nden sonra dünyanın en büyük mozaik müzesi olan Zeugma Mozaik Müzesi’ni gezmek için en az üç saatinizi ayırmanız gerekiyor. Özel turlara katılıp eserlerin hikayelerini öğrenmek çok etkileyici, hemen belirtelim.
Olympos
Antalya il sınırları içinde kalan Olympos, antik bir liman kenti. Helenistik dönemin izlerini taşıyan Olympos’ta Roma ve Likya uygarlıklarının tarihi kalıntılarına da rastlanıyor. Korsan istilalarına uğrayan bu antik kentte, şehir adına ilk para Likya tarafından basılmıştır.
Özel aracınız yoksa otogardan Kumluca-Fethiye minibüslerine binip, Olimpos kavşağında inmelisiniz. Buradan beş dakikada bir Olimpos’a giden minibüslerle ulaşım sağlayabilirsiniz. Olimpos antik kentini bir tam günde gezebilir ve sonrasında denizin tadını çıkarabilirsiniz.
Assos
Asos’da bulunan amfitiyatro görülmeye değer.
Tarihi milattan önce altıncı yüzyıla kadar uzanan Assos Antik Kenti, Çanakkale bölgesinde deniz kıyısında yer alıyor. Denize dik olarak inşa edilen kentte birçok devasa ve görkemli yapı var. Bu yapılar; agora, surlar, nekropol, amfitiyatro ve Athena Tapınağı.... Bunun yanı sıra Assos antik kentinde, Anadolu’daki en eski meclis binası da yer alıyor.
Andazit kayalıkların üstüne kurulan Assos antik kentini gezmek için iki gün ayırmak gerekir. Burada bulunan Agora tapınağı, tiyatro, hamam ve lahitleri mutlaka görülmeli.
Truva
Unesco Dünya Mirası listesinde bulunan Truva antik kentinin tarihi milattan önce 3.000’li yıllara dayanıyor. Destanlara konu olan Truva Savaşı burada yapılmış. Bu savaşta kullanılan tahta at ise Homeros’un İlyada destanına konu olmuştur. Şehri ele geçirmek isteyen topluluk, Truvalılara bu atı hediye ediyor ve hediyeyi kabul edenler atın içine gizlenmiş askerleri fark etmedikleri için şehir ele geçiriliyor.
Truva’yı gezmek için en az birkaç saat ayırmak şart. Sesli rehberlerle gezince bu antik kentin tadı daha iyi çıkıyor.
