Bir süredir sağlıklı beslenmenin yolu “süper gıdalar”dan geçer oldu. Diyetiniz ne olursa olsun mutlaka içine birkaç süper gıda eklemek sizi canlandırabilir. Peki nedir bu süper gıdalar, yakından bakalım...
Süper gıda ya da “super food” denince artık kimi mağazalarda özel bir yer bulmak mümkün. Henüz ülkemizde bir mağazası bulunmasa da yurt dışındaki Urban Outfitters mağazaları iyi bir örnek. Markanın web sitesinde “wellness” bölümüne girdiğinizde karşınıza süper gıdalar için yeni bir bölüm çıkıyor. Burada matcha çubuklarından iyi uyku için gereken çay karışımlarına kadar her şey var… Peki, ne oluyor bu gıdalara?
Dünyanın nüfusu arttıkça beslenme ihtiyacı da büyüyor. GDO’su değiştirilmiş çoğu gıda güvenilir olmaktan uzak. Artık sebze meyve alırken hangi şehirden geldiği kadar hangi koşullarda ve nasıl üretildiği de önemli. Nasıl bir toprakta yetiştiği, hangi tohumdan üretilmiş olduğu dahi müşteriler tarafından sorulan sorular arasında. Bu sebeple kimi besinler de pek çok vitamini barındırması ve çok sayıda ihtiyacı aynı anda karşılayabilme özellikleri bakımından öne çıkıyor. Elbette her işe yarayan, her hastalığın şifası olan, her derde deva bir tek besin bulunmuyor. Ancak bazıları yararlı özelliklerinden dolayı böyle isimlendiriliyor.
“Bir doz şifa gibi”
Pancar onlardan biri. Evet, bildiğimiz turşusu meze olan, kendisi rendelenip tavada pişirildiğinde “rösti” benzeri lezzetli bir yemeğe dönüşen pancar… Pancar yemek adeta bir doz şifa almak gibi. Çünkü potasyum, magnezyum ve çinko mineralleri ile A, B6 ve C vitaminleri ve folik asit, karbonhidrat, lif barındıran pancar, vitamin ve mineral bakımından çok zengin. Sindirim sistemi ve metabolizma için oldukça yararlı.
Artık İstanbul’da pek çok kahvecide bulabileceğiniz Matcha çayı da bir başka yararlı besin. Bu aslında yeşil çayın özü anlamına geliyor. Camelia bitkisinden yapılan matcha, soya sütüyle birbirine çok yakışıyor. İlk tattığınızda yosun yemişsiniz gibi gelebilir ama özellikle kahveden ve kahvenin zararlı etkilerinden vücudunuzu arındırmak için bir seçenek.
Chia tohumu diyet listelerinde bir numara
Özellikle tatlı tariflerinde yumurtanın yerine geçebilen, sütün ya da bitkisel sütlerin içine 20’şer dakika aralıklarla karıştırılarak eklendiğinde jelimsi bir kıvama gelen chia tohumu da en süper gıdalardan bir tanesi. Azteklerin besin kaynağı olarak tanıdığımız chia tohumlarının ismi de Maya dilindeki güç kelimesinden geliyor. Omega-3 bakımından zengin olan chia tohumları aynı zamanda uzun süre tok kalmanızı da sağlıyor. Çin’de yetişen goji-berry’ler de küçük kırmızı meyveler aslında. Hafif ekşimsi fakat lezzetli bir tadı var. C vitamini ve demir bakımından zengin olan goji-berry’leri kahvaltınızda yulaf ezmesiyle birlikte tüketmeniz mümkün. Bu sayede hem tok kalacak hem de oldukça sağlıklı hissedeceksiniz.
En sevdiğimiz süper gıda: Enginar
En yaygın olarak bilinen süper gıdalardan bir tanesi de enginar. Enginarın faydaları saymakla bitmiyor. Karaciğeri temizleme konusundaki gücü içinse Anadolu’da yaygın olarak bilinen “40 gün yerseniz karaciğeriniz yenilenir” inanışını hatırlatalım. Enginar kalbini çeşitli sebzelerle birlikte pişirebilir veya çiçek halini haşlayarak tüketebilirsiniz. Eğer bebek enginarı ızgara ya da fırında pişirmeyi tercih ederseniz de tadına doyamazsınız. B1 vitamini ve C vitamini, A vitamini bakımından zengin olan enginar aynı zamanda sindirim sistemine de yardımcı oluyor. Kolestrol dengesini de düzenliyor.
Kuvvetli bir antioksidan: Karalahana
Anadolu’nun yıllardır bildiği özellikle Karadeniz bölgesinde tüketilen karalahana da bir başka süper gıda. İltihap ve enfeksiyonla savaşa yardımcı olan karalahana kuvvetli bir antioksidan. Omega3/omega6 oranı yüksek olan karalahana kilo vermeye de yardımcı oluyor. Aynı zamanda doğal bir folat (folik asit) kaynağı. Karalahanayı Karadeniz’de çok yaygın olduğu şekilde çeşitli bakliyatlarla birleştirerek kıvamlı bir çorba haline getirirseniz sağlık depolamış olursunuz. Yine karalahana yapraklarıyla sarma yapmanız da mümkün. Yemek olarak tüketmek istemiyorsanız içeceğinize de katabilirsiniz. Karalahana sebze sularınıza çok yakışacaktır. Karalahananın bir başka türü olan kale de yine benzer vitaminler bakımından çok zengin. Küçük kıvırcık yapraklarıyla da çok lezzetli…
Güney Amerika’dan kadim bir gıda
Süper gıdalardan bahsedip kinoaya değinmemek olmaz. Güney Amerika’da ekilmeye başlanan ve 7 bin yıl önce And Dağları’nda besin olarak kullanılan kadim bir gıda. İnka toplumu için çok önemli bir besin kaynağı olan kinoa protein bakımından çok zengin. Mor, siyah, kırmızı, turuncu ve pembe gibi türleri olan kinoa’nın Türkiye’de daha yaygın olarak beyaz türüne rastlanıyor. Vücudun ihtiyacı olan dokuz temel amino asidin tamamının bulunması sebebiyle sofranızdan eksik etmemeniz gereken bir besin. Kinoa, aynı zamanda çok güçlü bir kalsiyum, lizin, demir ve B vitamini kaynağı. Üstelik tüm bunlarla beraber son derece kolay tüketilebiliyor. Türkiye’nin pek çok yerinde yapılan, farklı tariflerle denenen ve çok sevilen kısırı kinoayla yapabilirsiniz örneğin. Veya sebze yemeklerinize pirinç yerine kinoa atabilirsiniz. Yahut pirinç dolması yerine biberleri yahut kabakları kinoa’yla doldurabilirsiniz. Kinoa’nın en güzel kısmı ise çok çabuk pişmesi. Bir avuç kinoa’yı suya atıp 10 dakika haşladıktan sonra salatanıza katarsanız son derece sağlıklı bir akşam yemeği hazır demektir.
Bir diğer yararlı süper gıda da siyah fasulye. Meksika fasulyesine benzeyen siyah fasulye, A, B2, B3, B6 ve B9’nın aralarında bulunduğu pek çok yararlı vitamini barındırıyor. Sindirim sisteminin hızlı çalışmasını sağlayan siyah fasulye birçok yemeğin içine katılabilir. Veya Güney Amerikalılar ya da İspanyollar gibi taco’nun içine koyduğunuz bir malzeme olarak da değerlendirebilirsiniz. Siyah fasulye iyi bir besin kaynağı olduğu kadar zor da pişen bir bakliyat. Bir gün önceden suda bekletmeyi ve defne yaprağıyla kaynatmayı unutmayın.
