Emniyet Genel Müdürlüğü’nün (EGM) yıl içinde düzenli aralıklarla yaptığı Motosiklet ve Motorlu Bisiklet Denetimi, Ekim ve Kasım ayında yoğun olarak gerçekleşti. Türkiye genelinde sürücülerin denetlendiği uygulamada, 24-26 Ekim arasında bin 108, 7-11 Kasım arasında ise bin 464 motosiklet ve motorlu bisiklet trafikten menedildi. Kaza nedeniyle can kayıplarının da giderek arttığı ülkemizde, motosiklet kullanırken alınması gereken önlemler ve kullanılacak ekipmanlar büyük önem taşıyor.
Son yıllarda ülkemizde motosiklet ve motorlu bisiklet kullanımı giderek artıyor. Koronavirüs salgını süresince de toplu taşımaya binmek istemeyen kişiler tarafından güvenli bulunduğundan, kullanım sayısı daha da yükseldi. Fakat maalesef motor kazaları ve can kayıpları artmaya devam ediyor. Emniyet Genel Müdürlüğü’nün verdiği bilgilere göre 2020’nin ilk on aylık döneminde kazaya karışan araçların yüzde 18,8’ini motosiklet ve motorlu bisikletler oluşturuyor. Kazaya bağlı can kayıpları ise geçen yılın ilk on aylık dönemine göre yüzde 4,8 oranında artmış durumda. Motosiklet kullanırken sürüş, şartlar ve ekipman güvenliğine çok dikkat etmek gerekiyor.
Denetimde verilen cezalar
Emniyet Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre 24-26 Ekim 2020’de yapılan uygulamada, 36 bin 638 motosiklet ve motorlu bisiklet sürücü denetlendi. 3 bin 463 sürücü ve yolcunun kasksız seyahat ettiği, bin 397 sürücünün ehliyetsiz olduğu, 91 motosiklet ve motorlu bisikletin tescil belgesi ve plakasının uygun durumda bulunmadığı, 636 motosikletin geçerli zorunlu mali sorumluluk sigortasının olmadığı belirlendi.
7-11 Kasım 2020 tarihlerindeki denetimde ise 48 bin 325 sürücü kontrol edildi. 4 bin 233 sürücü ve yolcunun kasksız seyahat ettiği, bin 653 sürücünün ehliyetsiz olduğu, 216 motosiklet ve motorlu bisikletin tescil belgesi ve plakasının uygun durumda bulunmadığı, 727 motosikletin geçerli zorunlu mali sorumluluk sigortasının olmadığı belirlendi. Sadece bu iki ayın denetiminde, toplam 22 bin 302 cezai işlem uygulandı.
Ekipmanların önemi
Motosiklet ve motorlu bisiklet kazalarından kaynaklı ölüm, yaralanma ve sakatlanmaları azaltmak için en önemli madde, ekipmanlar. Kulağa masraflı gelse de motosiklet kullanmaya kararlıysak, ekipmanların eksiksiz olması büyük önem taşıyor. Kask seçimi ise birinci sırada yer alıyor. Dikişleri sağlam deri veya tekstil mont da diğer önemli bir ekipman. Rüzgar ve yağmur geçirmeyen, kolay temizlenebilen, omuz-dirsek gibi iç korumalara ve havalandırma deliklerine sahip montlar en kullanışlı olanları. Motosiklet sürerken yaz sıcağında bile etkileyen en önemli şey rüzgardır. Böbrekleri ve beli, rüzgar ve titreşimlerden korumak için bellik tercih edilmesi gerekiyor. Güvenlik diyorken tabii ki bez veya açık bir ayakkabıyla motosiklet kullanmamalı. Kaza ve darbe anında ayakları korumak için, özel bot veya çizme giymekte fayda var. Ayrıca darbelere karşı koruyabilen pantolonları tercih etmeli. Düşme esnasında büyük koruma sağlayan, materyaline göre sıcaktan veya soğuktan koruyan eldivenler de çok önemli.
Kask seçerken dikkat edilmesi gerekenler
Kase şeklinde yarı kasklar görüntü olarak şık, kullanım için de rahat olsa da motosiklet sürücüleri için tam güvenlik sağlamadığını söylememiz lazım. Piyasada, cross gibi profesyonel olanları da bulunuyor; fakat en sık tercih edilen kaskları ve özellikleri şöyle sıralayabiliriz:
● Açık kasklar, önünde vizör bulunan fakat çene koruma yeri açık olan kasklardır. Tehlike anında çene, yüz, diş, burun gibi bölgeleri yeterli şekilde koruyamaz. Boyun, kafa, kulak ve göz bölgelerini koruyabilir.
● Çene açılır kasklar, çene bölümünden açılabildiği kasktır. Boynu, kafayı, kulak, göz, çene ve tüm yüzü korusa da darbe veya kaza esnasında çene kısmı açılabilir, bu da koruma etkisini düşürür.
● Kapalı kasklar, çeşitleri arasında koruması ve fiyatı en yüksek olandır. Boynu, kafayı, kulak, göz, çene ve tüm yüzü korur. Bu kasklar, tamamen kapalı bir tasarıma sahip olduğundan rüzgar, yağmur, toza karşı da etkilidir.
Güvenli sürüş için
Sürücünün, kendisinin ve motosikletinin sınırlarını bilmesi, tanıması gerekiyor. Yani riskli durumlarda neler yapabileceğini bilmek, motosikletin kontrolüne hakim olmak çok önemli. Öncelikle heyecanlı, üzgün veya sinirliyken, dikkatiniz dağınıkken yola çıkmayın. Sürüş mesafesine ve trafik kurallarına her zaman dikkat edin. Başka bir sürücünün, hatta otomobil kullanan bir sürücünün hatası nedeniyle motosikletin güvenliği riske girebilir. Tehlikeli durumlarda ön ve arka fren kullanımını doğru şekilde yapmak, kazaların sürecinde çok belirleyici bir faktör. Motosikletin aynaları da etkili kullanılmalı ve çevreye her zaman dikkat edilmeli.
Özellikle yağmurlu havalarda motosiklet kullanmak riskli olabilir. Tekerleklerin, mevsime ve şartlara uygun olmasına özen göstermek gerekiyor. Mutlaka her yolculuk öncesinde fren ve lastik kontrolü yapılmasını öneririz. Özgürlük ve heyecan hislerinin hiç bitmediği, çoğu sürücü için tutku olan motosikletle yollara çıkmadan önce güvenli sürüş eğitimi veren kurum veya profesyonellerden destek almak da faydalı olabilir.
Otomobiller de motosikletlere dikkat etmeli
Motosikletler de yayalar, bisikletler ve otomobiller gibi bir araçtır. Trafikteyken motosikletler fazlalıkmış, olmaması gereken bir yerdeymiş gibi davranmamalı. Örneğin; önünüzde bir motosiklet varken onun sağa sola çekilmesi ve size yol vermesi için sıkıştırmadan, otomobilmiş gibi davranıp kurallara uygun sollama yapılmalı. Takip mesafesine, motosikletin dikkat etmesi gerektiği kadar otomobiller de dikkat etmeli. Motosiklete yakın sürüş yapmamalı ve aynaları her zaman kontrol etmeli. Durduğunuz esnada kapıları açmadan önce, yan taraftan aracınıza doğru bir motosiklet gelmediği aynalardan kontrol edilmeli.
Madde madde yapılması gerekenler
● Uykusuz, yorgun, sinirli, gergin, acıkmış veya üşümüş halde motosiklet kullanmayınız, bunlar dikkatinizi dağıtacaktır.
● Motosiklet sürücüler her zaman ana yoldan gitmeli, trafik anında veya kestirme olması için kaldırımdan sürüş yapılmamalı.
● Otomobillerin kullandığı şeridi takip etmeli. Otomobillerden de saygı görmek için aralarından geçmek yerine, şeritte sürmeye kalmaya dikkat edin.
● Takip mesafesinin önemini tekrar belirtelim, 70 km hızla giderken takip mesafesi 35 m olmalıdır. Aynı zamanda aynadan arkadaki aracın, size olan takip mesafesini kontrol etmeyi unutmayın.
● Yaya geçitlerinde veya ara sokaklarda bir araba sollarken, önünüze bir yaya çıkabileceği unutulmamalı ve kontrollü bir hızda gidilmeli.
● Kısa mesafe, beş dakikalık yol diyerek ekipmanlar olmadan, özellikle kasksız yola çıkmayın.
● Aynaya, torba veya çanta gibi şeyler asmayın. Bu, motorun dengesini bozacaktır.
● İki motor yan yana aynı şeritte sürüş yapmayın.
● Su birikintilerine girdiğinizde ani fren yapmayın, lastikleriniz kayabilir ve hakimiyeti kaybedebilirsiniz.
● Duran bir otomobilin yanından da şeritten çıkarak sürüş yapmayın, otomobil sürücüsünün aniden kapıyı açabileceğini unutmayın.
● Otomobillerin kör noktalarından uzak durun.
