Giderek azalmaya başlayan enerji kaynakları, küresel bir felaketin ayak sesleri. Doğa dostu seçimler yaparak, tüketim alışkanlıklarımızı değiştirerek dünyamıza sahip çıkabiliriz. Enerji tasarrufu; koridor ışıklarını kapatmak, kombiyi bir derece düşük sıcaklıkta çalıştırmak ya da otomobil yerine toplu taşımayı tercih etmek kadar kolay.
Gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmak için enerji tasarrufu konusunda bilinçlenmek, kaynakları verimli kullanmak ve geri dönüşüm gibi alternatifler üretmek oldukça önemli. Sera gazlarının olumsuz etkisi, kömür, gaz ve petrol gibi doğal kaynakların azalması ve beraberinde artan maliyetler felaketi çağırıyor. Bu konuya dikkat çekmek adına hem uluslararası hem de ulusal anlamda alınan birçok önlem var. Türkiye'de her yıl ocak ayının ikinci haftası Enerji Tasarrufu Haftası olarak kutlanıyor. Bu yıl 7-13 Ocak tarihlerine denk gelen Enerji Tasarrufu Haftası kapsamında eğitim kurumlarında çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor. Bu eğitimin sadece öğrencilere değil tüm ulusa verilmesi düşüncesinden hareketle, konunun uzmanları halkı bilinçlendirmek için de çalışıyor.
Bisiklet dostu kentlerimiz olsun
Aynı işi daha az enerji kullanarak yapmak yani israf etmemek, bireysel ve toplumsal olarak tasarrufun ilk kuralı. Güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarını tercih etmek, dünyaya daha az karbon ayak izi bırakmak yani sera gazlarını azaltmak, doğa dostu tercihler yapmak gerekiyor. Tıpkı bazı ülkelerde olduğu gibi Türkiye'de de güneş enerjisi kullanımının yaygınlaştırılması önem taşıyor. Bunun yanı sıra toplu taşımayı güçlendirerek motorlu taşıtların kullanımını azaltmak hatta bisiklet dostu kent düzenine geçmek atmosfere yayılan sera gazı miktarı azaltmak için şart.
Ulusal olarak alınması gereken önemli tedbirlerden biri de alternatif enerji kaynakları üretmek. Atıklardan enerji üreten İskandinav ülkeleri bu konudaki en iyi örnek. Türkiye de dahil olmak üzere pek çok ülkede çöpten enerji üretiminin ilk aşaması olan çöp ayrıştırma sistemi yaygınlaşıyor. Yakın gelecekte bütün şehirlerin, Norveç'in başkenti Oslo gibi yenilenebilir enerji ile ısınması hedefleniyor.
Enerji tasarrufu yapmanın basit yolları
Enerji tasarrufu için evlerimizde ya da iş yerlerimizde atacağımız küçük adımlarla dünyanın kaderini değiştirmek mümkün. Bunun için alınabilecek sayısız önlem var. Her biri kumsalda bir kum tanesi gibi görülebilir ancak milyonların aynı duyarlılıkla dünyayı kurtarma çabası gelecek kuşaklara bırakılacak en değerli miras olacak.
Bireysel olarak tüketim alışkanlıklarımızı değiştirerek enerjiyi verimli kullanmamızı sağlayacak önerileri şöyle sıralayabiliriz:
● Kombiyi 1 derece düşükte çalıştırmak yüzde 6 oranında enerji tasarrufu sağlar. Penceceleri ve havalandırma deliklerini (doğalgaz menfezi hariç) kapalı tutun. Radyatörlerin havasını alın. Ayrıca birkaç gün evden ayrılacaksanız kombinizi kapatın.
● Evinizin izolasyon eksiği olup olmadığını kontrol edin.
● Kullanmadığınız elektrikli aletleri fişten çekin. Televizyon, bilgisayar vb. cihazları standby modunda bırakmayın. Böylece yüzde beş enerji tasarrufu yapabilirsiniz.
● Bulunmadığınız odaların ya da koridorun ışıklarını kapatın.
● Tasarruflu ampul kullanmaya özen gösterin.
● Ambalajı hafif ürünleri satın alın.
Ocak ya da fırın yerine mikrodalgayı tercih edin
● Yeniden şarj edilebilir piller kullanın.
● A+++ özellikli beyaz eşya kullanımına geçin.
● Yemekleri ocakta değil mikrodalga fırında ısıtın.
● Kışın buzdolabınızın derecesini biraz daha yüksek tutun. Buzdolabına bir kase buz koyduğunuzda birkaç gün yüzde beş daha az enerji harcar.
● Bulaşıklarınızı elde değil de makinede yıkayarak yılda 40 ton su tasarrufu yapabilirsiniz.
● Gerekmedikçe fırında ön ısıtma yapmayın. Fırın çalışırken kapağını açmamaya özen gösterin. Çünkü kapak her açıldığında 25 derecelik ısı kaybı yaşanır.
● Çamaşırlarınızı ılık suda yıkayın.
● Elektrik süpürgesinin torbasını sık sık değiştirin böylece emme gücü artar ve daha kısa sürede temizlik yaparak daha az enerji harcarsınız.
Banyo yapmayın duş alın
● Uzun banyo yapmak yerine duş alın. Böylece yüzde 30 su tasarrufu yapabilirsiniz.
● Elektronik fatura talep ederek hem kağıt hem de enerji tasarrufuna katkıda bulunun.
● Masaüstü yerine dizüstü bilgisayar kullanın. Enerji tüketimini beş kat azaltın.
● Yaz aylarında serinlemek için klima yerine vantilatör kullanın.
● Toplu taşımayı tercih edin hatta mümkünse bisiklet kullanın.
● Aracınızda yakıt tüketimini azaltmak istiyorsanız lastikleri düşük basınçlı havada kullanmayın. Gereksiz yere gaz ve frene basmayın.
İşletmelerde merkezi iklimlendirme sistemi tercih edilmeli
Enerji tasarrufu için elbette tek başına önlem almak yeterli değil. Tüketimin en fazla olduğu sanayi tesisleri ve fabrikalarda da enerjinin verimli kullanılması gerekiyor. İşletmeleri aynı zamanda kara geçirecek tedbirler de var.
● Güneş panelleri ile elektriğin bir kısmı güneşten karşılanabilir.
● LED ve tasarruflu ampuller kullanmak ve sürekli kullanılmayan alanlarda hareket sensörlü aydınlatma tercih etmek tasarruf sağlar.
● İklimlendirme sistemlerini merkezi hale getirmek ve personeli ısıtma – soğutma konusunda bilinçlendirmek enerji kullanımını düşürmede etkilidir.
● Isıtma-soğutma ve havalandırmaya ihtiyaç duyulmayan, personelin bulunmadığı depo ya da arşiv gibi alanların belirlenmesi işe yarar.
● Özellikle sanayi tesislerinde yüksek verimli elektrik motorları tercih edilebilir. Motor seçilirken kapasite analizi yapılmasında fayda var.
● Sanayi tesisleri atık ısıyı atmosfere vermeden önce farklı şekilde kullanarak enerji tasarrufu yapabilir.
● Yüksek enerji tüketen cihaz ve makineler, elektriğin ucuz olduğu 22.00 ile 06.00 saatleri arasında çalıştırılabilir.
● Ofis ya da mağazalarda mesai bitiminde tüm cihazlara giden güç kaynağını kapatarak vampir enerji denilen tüketim ortadan kaldırılabilir. Zira kullanılmayan 500 bilgisayarın her gece standby konumunda olması şirket için ekstra maliyet anlamına gelir.
● Akıllı sayaçlar kullanılarak enerji tüketimi planlanabilir.
