Bilgisayarın ürettiği algısal bilgilerle gerçekliği buluşturan Artırılmış Gerçeklik, mobil cihazlardaki işlemci kapasite ve kamera görüntü kalitesinin de artmasıyla birçok sektörün kullanımında.
Bilim kurgu film ve dizileri bize gelecekten haber veren birer bilim ajanı ya da zaman yolculuğuna çıkmış casuslar gibi. Bu konuda en çok sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklikle ilgili bölümlerinden hatırladığımız Black Mirror dizisi öne çıkıyor.
Artırılmış Gerçeklik teknolojisi; “bilgisayar kaynaklı grafik, video ve benzeri verinin fiziksel ortam ve objeler üzerine eklemlenmesiyle oluşturulan, etkileşimli sanal bir deneyim” olarak tanımlanabilir. Bu teknoloji özetle bilgisayarın ürettiği algısal bilgilerle, gerçekliği buluşturuyor, kaynaştırıyor.
Artırılmış Gerçeklik, duyusal nicelikleri geliştirdiğinden, bu teknolojiyi kullanan cihazlar sayesinde insanlar, biyolojik olarak gerçekte algılayabileceklerinin çok ötesinde bir deneyim yaşıyor. Artırılmış Gerçeklik uygulamaları, problem çözmede yardımcı olduğundan uygulayıcı ve kullanıcılarına zaman ve maddi kazanç sağlıyor.
Neredeyse yaşamın her alanında karşımıza çıkmaya başlayan Artırılmış Gerçeklik teknolojisinin seyahat, endüstri dünyası, mobil oyunlar, eğitim uygulamaları gibi birçok sektörde kullanıldığını görüyoruz. Artırılmış Gerçeklik’ten fayda sağlayan sektörlere yakından bakıyoruz.
Endüstrideki yansımaları
2011 yılında Almanya’da düzenlenen teknoloji fuarında dile getirilen “Endüstri 4.0”, aslında bir hedef. Endüstri 4.0, bilişim teknolojileri ile tüm yaşamsal mekanizmaları buluşturmayı amaçlıyor. Endüstri 4.0 hedefine ulaşmak yolunda önemli bir yere sahip olan Artırılmış Gerçeklik uygulamaları, bakım, onarım, montaj, süreç izleme, uzaktan etkileşim gibi konu başlıklarında geliştirilmeye devam ediyor.
Son gelişmelere göre sahadaki ekipler, bakım ve onarım sırasında gerekli yönergeleri Artırılmış Gerçeklik yardımıyla görebiliyor, gerekliyse eğitim alabiliyor. Uzaktan uygulamaya bağlanan başka bir teknisyen gerekli açıklamaları yapıp bakım ve onarım sırasında ekibi yönlendirebiliyor. Artırılmış gerçeklik kullanımı montaj hatları için de fayda sağlıyor. Boeing, BMW ve Volkswagen gibi büyük markaların fabrikaları, imalat ve montaj süreçlerini iyileştirmek için montaj hattında Artırılmış Gerçeklik uygulamalarını kullanıyor. Büyük makinelerde, birden çok katman ya da yapı olduğundan bu teknoloji sayesinde, sorunun yeri ve sebebi daha net görülebiliyor.
Günümüzde bazı fabrika ve havalimanlarında çalışan teknik ekipler, kullandıkları akıllı gözlükler sayesinde, yönetim birimlerinden gelen talimatları görüntüleyebiliyor, depolarda gerekli kontrolleri yapabiliyor.
Perakende sektörü
Artırılmış Gerçeklik uygulaması, yaklaşık 10 yıldır birçok reklam ve tanıtım kampanyasında hem markalara hem de tüketiciye fayda sağlıyor. Mobil cihazların ve giyilebilir Artırılmış Gerçeklik ekipmanlarının gelişmiş algılayıcıları ve yazılımları sayesinde istenilen alanda Artırılmış Gerçeklik reklamları ile karşılaşabiliyoruz.
Halihazırda, buzdolabı, telefon, aksesuar gibi ürünlerin, Apple’ın Safari tarayıcısı üzerinden Quicklook programı sayesinde Artırılmış Gerçeklik ayarında görüntülenmesi mümkün. Bu sayede ürünlerin, boyutu, kullanımı gibi özellikleri ön izlemede incelenebiliyor.
Mağaza yöneticileri ise mağaza içerisinde görsel bir değişiklik yapmadan, vitrinleri değiştirmeden önce yeni düzenlemeleri, Artırılmış Gerçeklik sayesinde görüntüleyebiliyor. Bu sayede planlanan mağaza ve vitrin tasarımlarının nasıl görüneceğine önceden karar verilebiliyor.
Yolda yürürken reklam servislerinin bize sunduğu zengin medya gösterimleri ile daha sık karşılaşacağız. Perakende ve e-ticaret sektöründeki öngörülere göre özellikle ürünlerin müşteriler tarafından satın alınma öncesinde Artırılmış Gerçeklik modu içerisinde gösterilmesi sık kullanılacak bir yöntem olacak gibi.
Mimari ve mobilya
Bir mobilyayı alıp evinize götürmeden de evinizde nasıl duracağını görme imkânı işleri kolaylaştırıyor. IKEA markasıyla yaygınlaşan bu uygulamayı bugün mobilya ve dekorasyon ürünü imal eden birçok firma kullanıyor. Hatta bazı markalar bu alan özelinde kendi Artırılmış Gerçeklik uygulamalarını da tasarlattı.
Artırılmış Gerçeklik destekli uygulamalar mimari ve mühendislik alanında da işleri daha hızlı ve işlevsel bir hale getiriyor. Bu kapsamda inşa edilecek evlerin üç boyutlu modellerini Artırılmış Gerçeklik ile görüntüleyerek bilgisayar ekranından çıkarılacak bir modellemeyle başarılı bir şekilde sahaya dökmek, projeyi hayata geçirmek mümkün. Bu alanda ilerleyen dönemde “Nesnelerin İnterneti” teknolojisi sayesinde teknolojik ve akıllı binaların sayısının artacağına da şüphe yok.
Müze uygulamaları
Müzeler ve sanat galerileri, Artırılmış Gerçeklik teknolojisini çok verimli kullanıyor. Müzeler ziyaretçilerin ilgisini çekmek ve birden fazla defa ziyaretçi ağırlamak için Artırılmış Gerçeklik uygulamaları tasarlıyor. Bunlar arasında en basit ve sık kullanılan yöntem, sergilenen eserlerin üç boyutlu hallerinin Artırılmış Gerçeklik modunda sunulması. Kullanılan uygulama, eserin üzerinde, esere ait bir takım bilgi ve detayların belirmesini sağlıyor. Tarihi eser uygulamaya taratıldığında, eserin yılı, hikayesi, varsa sanatçısı gibi detaylar, grafik, video, ses gibi unsurlarla desteklenerek ziyaretçiye sunuluyor.
Bazı müzelerde ise Artırılmış Gerçeklik, müzenin bir parçası olarak görevde. Antoni Gaudí’nin müze olarak hizmet veren, Barcelona’daki Casa Batlló evi, Artırılmış Gerçeklik modunda gezilebiliyor. Ziyaretçi, evin içindeyken bulundukları odada uygulamayı çalıştırdıkları zaman, evin yaklaşık 100 yıl önceki halini görebiliyor. Artırılmış Gerçeklik uygulaması sayesinde, ünlü bir müzedeki ünlü bir eser, istenen ortamdan da görülebiliyor. Ünlü bir eserin görüntüsünün bulunulan ortamda sanal olarak canlandırılması, örneğin bir odanın duvarına yansıtılması, yakında hayata geçmesi planlanan çalışmalardan.
Oyun sektörü
Oyun sektörü, yapısı gereği Artırılmış Gerçeklik teknolojilerinin uygulama alanlarının başında geliyor. Özellikle 2016 yılında yayınlanan Pokemon Go mobil oyunu ile tüm dünya çapında milyonlarca kullanıcı Artırılmış Gerçeklik teknolojisi ile tanışmış oldu. Uygulamaların mobil oyun dünyasına asıl girişi ise 2017 yılında Apple ve Google’ın yayınladıkları ARKit ve ARCore Slam SDK’leri ile oldu. App Store’da yeni yayına giren birçok oyun uygulaması Artırılmış Gerçeklik odaklı sisteme sahip. Bazı oyunlar ise oyun mekaniklerinde herhangi bir Arıtırılmış Gerçeklik içeriğine yer vermezken oyundaki bazı karakter, obje ve silahlar bu modda gösterilebiliyor. Bu sayede kullanıcılar oyun içerisinde yer alan çeşitli nesneleri gerçek dünyada oyunla bağlantılı olarak konumlandırabiliyor. Ünlü Angry Birds oyununa uygulanan Artırılmış Gerçeklik sayesinde kuşların mutfak masasının üzerinde kapışması gibi!
Seyahat uygulamaları
Şu sıralar seyahat konusunda eski günlerimize dönmeyi iple çekiyoruz kuşkusuz. Bu uygulamalar da yeniden serbestçe gezebildiğimiz dönemleri daha verimli hale getirecek. Örneğin yabancı bir şehirde yolunuzu kaybettiniz. Konum bilgisini ya da Google Maps Harita servislerini bir kenara bıraktıracak bir uygulamanın hayata geçmesi gündemde. Şehirlerin fiziksel yüzeylerinin taranmış hallerinin dijital kopyaları bulut servislere aktarılacak. Kullanıcı yönünü, Artırılmış Gerçeklik sayesinde üç boyutlu görüntüleyebilecek. Google Maps’in bu uygulamasında yönlendirmeler cihazların kameraları üzerine eklenen üç boyutlu Artırılmış Gerçeklik görüntüleri sayesinde olacak. Kullanıcı, tanımadığı şehirde çevresine baktığında, kullandığı servis sayesinde kendisine en yakın müzenin nerede olduğunu, aradığı kriterlere uygun restoranların yerlerini çeşitli semboller eşliğinde görebilecek.
Yakın gelecekte Artırılmış Gerçeklik ile ilgili birçok gelişmeye şahit olacağımıza şüphe yok. Bizler de hayal gücü ve teknolojinin uyumlu dansını izlemeye devam edeceğiz. Zamanı geldiğinde tüm gelişmelere eşlik edebilmek dileğiyle…
ARTIRILMIŞ GERÇEKLİK KULLANAN BEŞ ÜNLÜ MARKA
IKEA
İsveç merkezli IKEA, IKEA PLACE isimli uygulamayla müşterilerine güvenli bir alışveriş deneyimi sunuyor. Örneğin, katalogdan bir ürünü beğendiğinizde, IKEA PLACE bu ürünü Artırılmış Gerçeklik teknolojisi ile gerçek boyut ve renkleriyle ev ya da ofise sanal olarak getiriyor. Böylelikle ürünün boyut ve dekorasyon açısından ortama uygun olup olmadığı kontrol edilebiliyor.
HOUZZ
Houzz, etkileşimli Artırılmış Gerçeklik uygulaması sunan çevrimiçi mimari ve tasarım web sitesi. Kullanıcılar Houzz ile beğendikleri bir ürünü seçip, ev içinde istedikleri bir yere sanal olarak konumlandırabiliyor. Daha sonra kullanıcı, ürüne yaklaşabilir, etrafında dolanabilir ve beğendikleri başka ürünleri ekleyebilir. Seçilen her ürün otomatik olarak alışveriş listesine eklenir. İsteyen kullanıcılar, anında satın alma yapabilir.
AUDI
Alman otomobil üreticisi Audi, şimdilerde lojistik süreçlerine Artırılmış Gerçeklik teknolojisini dahil ediyor. Lojistikte kullanılacak ve daha önceleri prototiplere göre hazırlanan konteyner ve diğer taşıma ekipmanları üç boyutlu hologramlar kullanılarak belirleniyor. Audi, müşterilerine evlerinde dört Quattro modelinden istediklerini görmelerini sağlayan Artırılmış Gerçeklik uygulamasıyla da dikkat çekmişti.
DULUX
Uluslararası boya markası Dulux, 2014’ten bu yana Artırılmış Gerçeklik teknolojileri üzerine çalışıyor. Dulux’ün mobil ve tablet cihazlarda bulunan uygulaması, kullanıcıların kendi odalarının fotoğraflarına ve videolarına farklı renk boyaları uygulamasına izin veriyor. Uygulama 1200’den fazla renk seçeneği sunuyor.
L’ORÉAL PARIS
L’Oréal Paris, 2014 yılında kullanıcılarının yüzlerine sanal makyaj uygulayan bir Artırılmış Gerçeklik teknolojisi kullandı. “Makeup Genius” isimli uygulama, kullanıcıya bir göz farı veya rimelin kendi yüzünde nasıl görüneceğini, fiziksel bir mağazaya gitmeden görebilme imkânı sağlıyor.