Bilgisayarda yoğun mouse kullanımı başta olmak üzere, eli zorlayan durumların ve bazı hastalıkların sebep olduğu karpal tünel sendromu ve belirtileri nedir, tanı ve tedavisi nasıl olur? Görülme sıklığı giderek artan bu rahatsızlık hakkında, Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Operatör Doktor Noyan Coşkun’dan önemli bilgiler aldık.
İlk kez 1912 yılında tanımlanmış bir rahatsızlık olan karpal tünel sendromu, şiddetli ağrılara neden olabiliyor ve ağrısı boyun fıtığı ile karıştırılabiliyor. Karpal tünel sendromu, el bileğindeki karpal tünel adındaki kanalların içinde yer alan sinirlerin (median siniri) sıkışması olarak tanımlanıyor. Bu anatomik kanallardan geçen sinirlerde, uzun süreli ve tekrarlayan küçük travmalarla ortaya çıkan bölgesel bozulmalar sonucunda, sinir ileti hücrelerinde kayıplar oluşuyor. Tanısı kolayca konulan ve birkaç farklı tedavisi bulunan karpal tünel sendromu hakkındaki sorularımızı, Doktor Noyan Coşkun yanıtladı.
Kadınlar daha çok etkileniyor
Günümüzde, karpal tünel sendromuna çok sık rastlanıyor. 45 yaş üzerindeki nüfusun yüzde 2’sinde, el bileğini tekrarlayan hareketlerle çok sık kullanan (bilgisayarda mouse klavye kullanımı, marangozluk, titreşimli bir makine kullanmak, karate gibi eli zorlayan dövüş sporları vb.) nüfusun da yüzde 5’inde bu rahatsızlık görülebiliyor. Karpal tünel sendromunun; hormonal değişimlerden dolayı kadınlarda görülme sıklığı, erkeklere oranla yüzde 5 daha fazla olduğunu söyleyen Coşkun, 55-60 yaş arasında bulunan kadın nüfusun yüzde 10’unda, iki bilekte de görülebildiğini belirtiyor.
Karpal tünel sendromu belirtileri
● Bilek ve elde, bazen uykudan uyandırabilen şiddette de olabilen yanıcı ağrı
● Bilek ve elde his ve güç kaybı
● El parmaklarında kuvvetsizlik, bir objeyi rahat tutamamak ve kaldıramamak
● Bilek, el ve parmaklarda uyuşma
● Sıklıkla dirseğe, bazen de omuza vuran ağrı
● Bileği bükünce veya kolu kaldırınca artan ağrı
● El sıkma ve kavramada güçsüzlük
Karpal tünel sendromundan dolayı ağrısı olan hastanın, elini yukarı kaldırarak veya sallayarak ağrısını azaltmaya çalıştığını söyleyen Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Noyan Coşkun, bu rahatsızlığı şöyle tanımlıyor: “Tekrarlayan bilek hareketleri, sinirin geçtiği tüneldeki herhangi bir nedenle oluşan daralma ve bu sinirin basınca uğraması sonucu sıkışarak ağrıya neden olması.”
Bilek aktivitesinin yoğun olduğu meslekler risk grubu
Bu rahatsızlığın nedenlerini; karpal tünel kanallarının az oluşu, anormal kas şişkinliği, kazalara bağlı travmatik kanama, ödem, karpal kemik kırıkları ve bilek aktivitelerinin yoğun olduğu mesleklerde çalışmak olduğunu sıralayan Coşkun, bazı hastalıkların da sebep olabildiğini söylüyor. Coşkun, bu hastalıkları “Böbrek yetmezliği ve buna bağlı uzun süreli diyaliz, şeker hastalığı, tendon iltihabı, yumuşak doku hastalığı, bazı cilt hastalıkları, romatizmal hastalıklar, gut hastalığı” olarak tanımlıyor.
Doktor Noyan Coşkun’dan aldığımız bilgiye göre bazı durum ve hastalıklarda karpal tünelde sıvı birikimi gerçekleşiyor ve bu hastalığın belirtileri oluşuyor. Bu maddelerin bazıları ise şöyle: hormonal hastalıklar, hamilelik, menopoz, hipofiz bezi hastalıkları, hipertiroidi, böbrek yetmezliği, bazı kemik hastalıkları, kemik ve kaslardaki tümörler.
Tedaviler büyük oranda etkili
Karpal tünel sendromu, genel fizik muayene ve testler, elektrofizyolojik testler; röntgen, MR veya tomografi ile teşhis ediliyor. Operatör Doktor Noyan Coşkun, ilaç tedavisi ve fizik tedavi ile şikayetlerin yüzde 50’sinde azalma gördüklerini belirtiyor. Dışardan sürülen merhem ve krem gibi ilaçlarla medikal tedavi de yapılabilen bu rahatsızlıkta; belirtilen tedavi yöntemlerinin yeterli olmadığı durumlarda ve hastanın operasyona uygun şartları sağlandığında, lokal veya genel anestezi ile cerrahi tedavi öneriliyor. Açık cerrahi operasyon, bazen de endoskopik kapalı tekniklerle yapılan bu ameliyatlar, eğer geç kalınmamış ise yüzde 95 oranında olumlu sonuçlar veriyor.
Karpal tünel sendromuna benzeyen belirtileri yaşayan kişilerin, hemen bir sağlık kuruluşuna danışmasını öneren Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Noyan Coşkun, teşhis konulduktan sonra şunlara dikkat edilmesi gerektiğini söylüyor:
● Bileği zorlayan aktivitelerden kaçınmak.
● Mouse kullanırken bilek destekli mouse pad kullanmak.
● Bileklik kullanarak meslek ve günlük yaşam şartlarını düzeltmek, ergonomik çalışma ortamı sağlamak.
