Sanal gerçeklik ve artırılmış gerçekliğin bir arada deneyimlendiği harmanlanmış gerçeklik modeli, artık Pokemon GO oyununda. Peki harmanlanmış gerçeklik (blended reality) nedir ve nerelerde kullanılabilir?
Bilim kurgu yazarı Philip K. Dick: “Ona inanmayı bıraktığınız zaman yok olmayan şey gerçekliktir” diyordu. Gerçeklik hakkında bildiğimiz her şey duyularımız aracılığıyla edindiğimiz deneyimlerse, duyusal farkındalığımızın yerini dijital arayüzlerin aldığı sanal alanlara girdiğimizde ne olduğunu nasıl anlarız? Dahası, şimdiye kadar ağırlıklı olarak oyuncuların ihtiyaçları ve ilgi alanlarında etkin rol oynayan sanal gerçeklik (VR) alanlarını nasıl geniş bir kitleye uygun ve erişilebilir hale getirebiliriz?
Fiziksel ve dijital ortamların, medyanın ve etkileşimlerin günlük yaşamımızda birbirine dokunduğu yeni bir gerçeklik türü söz konusu. Bu dünyada, sanal ve fiziksel ortamlar sorunsuz bir şekilde entegre edilebiliyor. Kelimenin tam anlamıyla dünyayı yeni bir göz ve kulak seti ile görmeye ve hissetmeye başlıyoruz. Daha önce görünmeyen şeyler görünür hale geliyor ve bildiğimiz şeyler de yeni şekillere bürünüyor.
Harmanlanmış gerçeklik nedir?
Harmanlanmış gerçeklik, genişletilmiş gerçeklik ve sanal gerçeklik ortamlarının her ikisinin senkronize bir şekilde işlediği bir model. Oyunlardaki harmanlanmış gerçeklik, sürükleyici bir sanal ortam sağlıyor ve sanal gerçeklik deneyimini güçlendiriyor. Microsoft Hololens hareket kontrolörlerinin ve geliştirici kitlerinin piyasaya sürülmesi sektörün daha geniş kitlelere yönelmesini sağlıyor. E-spor turnuvalarında yer edinmeye başlayan harmanlanmış gerçeklik temelli oyunlar ile hobi olarak oyun oynayan kullanıcılar da bu alana yönelmeye başladı.
Medya profesörü Edward Castronova, sanal ve fiziksel dünyaları birbirinden ayıran çizgilerin bulanıklaştığını vurgulamıştı. Bu bulanıklık ile sanal ve fiziksel dünya arasında günümüz teknolojisi sayesinde karşılıklı bir geçiş söz konusu. Gerçek ve sanal dünya arasındaki bu geçiş nedeniyle eş zamanlı bir etkileşim meydana geliyor. Bu şekilde harmanlanmış gerçeklik adında yeni bir gerçeklik türü oluştu. Harmanlanmış gerçeklik, fiziksel ve sanal ortamın birbirini etkilediği ve her iki ortamın birleştirildiği etkileşimli bir karma gerçeklik ortamı olarak tanımlanıyor.
Oyun sektöründe harmanlanmış gerçeklik kullanımı
Pokemon Go'nun en yeni güncellemesi hem Apple App Store'da hem de Google Play Store'da yayınlandı. Yeni güncellemedeki en büyük ekleme, yalnızca belirli sayıda Android telefon kullanıcısı için getirilen "harmanlanmış gerçeklik" özelliği oldu. Bu özellik, Pokemon Go'daki gerçek görüntü ile sanal görüntünün daha iyi harmanlanmasını sağlıyor. Örneğin artık ağaçların arkasında saklanan Pokemon’larda görüntülerin üst üste binmesi gibi bir sorun olmuyor. Bu çoğunlukla estetik bir özellik olmasına rağmen, oyunun piyasaya sürülmesinden bu yana önemli bir parçası olan artırılmış gerçeklik teknolojisinde önemli bir ilerleme oldu.
Oyuncunun ekrandan uçan elmaları vurmak için bir değnek kullanacağı "Apple Yard" adlı bir harmanlanmış gerçeklik oyun prototipi de mevcut. Pencereden bakıyormuş gibi oynanan oyunda, değnek ve oyuncunun pozisyonları kamera açıları kullanılarak oluşturuldu. Oyuncuların bu prototiplere verdiği olumlu tepkiler, harmanlanmış gerçekliğin kullanıldığı oyunların büyük bir potansiyeli olduğunu gösterdi.
Başka hangi alanlarda kullanılıyor?
Harmanlanmış gerçekliğin tek kullanım alanı da oyun sektörü değil. Bu gerçeklik modeli aynı zamanda eğitimde de kullanılıyor. Yale College öğrencileri, müzik profesörü yardımcısı Konrad Kaczmarek ile birlikte çalışarak müzik yapımında teknolojiyi kullanma yollarını denediler. HP Sprout bilgi işlem sistemini kullanarak çeşitli şekillerde ahşap blokların müzikal sesleri tetikleyerek bir tür sanal müzik kutusu gibi davranmasını sağladılar.
Yale ikinci sınıf öğrencisi Noah Shapiro, Yale Kanser Merkezi Pediatrik Hematoloji ve Onkoloji Programına danışarak geliştirdiği sanal hayvanat bahçesi gezisi için de harmanlanmış gerçeklikten yararlandı. Kanser hastası çocukların moralini yükseltmek için hazırlanan proje, Yale ve HP ortaklığı olan Harmanlanmış Gerçeklik Araştırma Programı’nın bir parçasıydı.
Gelecekte neler olabilir?
Kuzey Amerika bölgesinin ileride dünyadaki artırılmış gerçeklik ve harmanlanmış gerçeklik pazarlarında lideri olması bekleniyor. Bu teknolojilerde ilerleme kaydeden şirketlerin çoğu bu bölgede bulunuyor. Kuzey Amerika bölgesi medya ve eğlence endüstrisi için de en büyük pazarlardan biri. Örneğin, Microsoft HoloLens, Birleşik Devletler merkezli karma gerçeklik teknolojisindeki atılımlardan biri.
Eğlence parklarında ve askeri eğitimlerde de bu gerçeklik modelinin benimsenmesi bekleniyor. Örneğin, ABD gibi gelişmiş ülkelerdeki büyük tema parkları, sürükleyici bir oyun deneyimi sağlamak için oyun teknolojisine harmanlanmış gerçekliği entegre etmek için büyük yatırımlar yapıyor. Marka temalı parklar, oyun teknolojisi tabanlı tema parklarında harmanlanmış gerçeklik tasarlamak ve geliştirmek için de yatırım yapıyor.
