Üreten veya yöneten bir resmi kurum yok! Hatta yaratıcısının bile gerçek kimliğini bilmiyoruz… Bitcoin efsanesi büyüyerek yayılırken, bu kripto paranın geleceği nasıl olur, araştırdık.
Bitcoin’i çok basitçe açıklamak gerekirse dijital bir para birimi veya elektronik bir ödeme sistemi olarak tarif edilebiliriz. İngilizce’de “cryptocurrency” olarak kullanılan ve kripto para olarak Türkçeleştirilen bu birim, 2008'de ilk kez küçük bir gruba tanıtıldı ve 2009’da hayata geçirildi. İşin ilginç tarafı, Bitcoin’i yaratan kişinin veya kişilerin gerçek kimliği hala bilinmiyor. Bildiğimiz sadece bir takma isim var: Satoshi Nakamoto. Hatta Bitcoin’in yaratıcısı olarak ortaya çıkan bu isim “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System” isimli bir de manifesto yayımladı.
İsimsiz ve masrafsız para transferleri!
Bitcoin’i yöneten bir merkez veya resmi bir otorite yok. Bu para biriminin en önemli özelliği yapılan işlemler için bir aracı kuruma gerek duyulmaması. Yani bir banka veya benzeri bir organizasyona ihtiyaç duymadan işlerinizi halledebiliyorsunuz. Bu transferi gerçekleştirirken isminizi kullanmanıza veya bir masraf ödemenize de gerek yok. Daha da önemlisi, aklınıza gelebilecek birçok hizmet için Bitcoin ile ödeme yapabiliyorsunuz. İsimsiz para transferleri yapabilmek, özellikle de masrafsız (veya çok daha az masraflı) ve hızlı şekilde uluslararası para transferlerini gerçekleştirebilmek Bitcoin’i daha da cazip hale getiriyor. Bu transferler sırasında herhangi bir ülkenin bankacılık kuralları veya yasalarının kısıtlayıcılığıyla da uğraşmaya gerek kalmıyor. 2017 yılında Cambridge Üniversitesi tarafından ilk kez yapılan Global Karşılaştırmalı Kripto Para Çalışması’nın sonuçlarına göre yaklaşık 2.9 milyon ila 5.8 milyon arası aktif kullanıcı bu kripto parayı kullanıyor. Bu kullanıcıların büyük çoğunluğu da Bitcoin’i tercih ediyor. Aktif kullanıcı sayısının 2013'ten beri çok hızlı bir artış gösterdiği söyleniyor.
Bitcoin’in takip edilememe özelliği, beraberinde pek çok soru işareti de getiriyor. Bunlardan ilki, parayla alakalı suçlara zemin hazırlaması. Ama işin doğrusu öyle değil. Çünkü her ne kadar takip edilmese de veya bir sisteme bağlı olmasa da, yapılan bütün transferler blockchain.info adresinde halka açık bir şekilde yayınlanıyor. Bu da sistemi kontrol altında tutmuş oluyor ve güvenli hale getiriyor. Eğer böyle olmasaydı Bitcoin’in yasal olmayan aktiviteler için kullanımı çok yaygınlaşacaktı. Halka açık format sayesinde bunun önüne geçiliyor.
Peki Bitcoin nasıl üretiliyor?
Bildiğiniz gibi para devlet kontrolü altında darphanede basılıyor. Bitcoin üretimine ise madencilik (mining) deniyor ve hiçbir devlet veya organizasyon tarafından yönetilmiyor. Madencilik işlemini çok basit şekilde açıklamak gerekirse: Size yollanan bir bilmeceyi veya matematik işlemini bilgisayarınızda çözerek Bitcoin üretiyor ve o Bitcoin’i kazanmış oluyorsunuz. Ama bu işlemi yapabilmek için bilgisayarınızda özel bir yazılım kullanmanız gerekiyor. Problemi çözebilmek için bilgisayarınızın işlemci ve ekran kartı gücünü kullanıyorsunuz. Kısacası bilgisayarınız ne kadar güçlüyse problem çözme ihtimaliniz o kadar yüksek.
Bitcoin üretimi arttıkça matematik problemleri de giderek zorlaşıyor. Böylece bir noktada bireylerin tek başına kullandıkları bilgisayarlarla bilmece çözmeleri neredeyse imkansızlaşıyor. Çünkü bilgisayarın gücü buna yetmiyor. Bu durumda ise maden havuzları (mining pools) devreye giriyor. Yani tek kişinin işlemci ve ekran kartı gücü yetmediği için birçok kişi bilgisayarlarının gücünü bir araya getirerek bilmeceleri çözmeye devam ediyor.
Ne kadar karlı bir yatırım?
Bitcoin üretimine başlandığı ilk zamanlar çözülmesi gereken problemler basitken üretim arttıkça bilmeceler de giderek zorlaştı. Bu gidişle günün birinde problemlerin çözülmesi imkansız hale geleceği ve böylece Bitcoin üretiminin duracağı öngörülüyor. Şu anki duruma göre 2140 yılına kadar 21 milyon adet Bitcoin üretileceği tahmin ediliyor.
Günümüzde madencilik yoluyla Bitcoin elde etmek için gerekli işlemci ve ekran kartı gücü çok yüksek olduğundan diğer bir alternatif de yerli veya yabancı web sitelerinden bildiğimiz para karşılığı Bitcoin satın almak.
Bir yatırım aracı olarak düşünüldüğünde Bitcoin oldukça kazançlı olabilir ancak çok da risk içeriyor. Bitcoin için dünyanın çeşitli yerlerinde borsalar var. Değerinin ne kadar arttığını şöyle anlatalım: 2010 yılında değeri 0.008 Amerikan Doları olan bir Bitcoin’in değeri, Mayıs 2017 başı itibariyle yaklaşık olarak 1474 $’a tekabül ediyor!
