Türkiye’nin öğrenci ve çalışan gençlerinin görüşlerinin yer aldığı Universum En Çekici İşverenler Araştırması’nda öğrencilerin yüzde 78’inin, genç profesyonellerin yüzde 76’sının Türkiye dışında kariyer yapmak istedikleri ortaya çıktı.
İş dünyası, kendine has kuralları, disiplini olan karmaşık bir yapı. Okullarının son sınıflarında olan veya yeni mezun olmuş gençler içinse bu yapı kocaman bir soru işareti. Çevrelerinden veya sosyal mecralardan, iş dünyasıyla ilgili duyumları genellikle olumsuz. Çalışma hayatının, onların kafalarındaki gelecek hayali ile uyuşması genç kuşağın en büyük beklentisi. Çalışmaya başladıklarında iş eğitimlerine devam etmek isteyen gençlerin derdi sadece iyi kazanç elde etmek değil. İş dünyasına yeni merhaba diyen gençlerin işverenlerinden beklentileri var. Bu beklentilerin en önemlisi gelişimlerini devam ettirmek. Çalıştıkları firmalardan en büyük talepleri yeteneklerini geliştirecek mesleki sunumlara, eğitimlere ve brifinglere dahil olmaları.
Z kuşağının iş dünyasına girmeye başlaması bilinen dengeleri değiştirecek gibi. Dünya genelinde yapılan anket ve araştırmalar bu yeni kuşağın taleplerinin daha yenilikçi ve insancıl olduğunu gösteriyor. Öncelikle yeni dünya gençleri dünyanın kötü gidişatını değiştirmeye ve bu konuda sorumluluk almaya hazır. Ülkelerindeki eğitim eşitsizliklerine, ayrıcalıklı eğitim görülmesine sonuna kadar karşılar. Gençlerin en çok endişe ettikleri konular yoksulluk, sosyal eşitsizlik, iklim değişikliği, çevre sorunları ve istihdam.
Universum’un geniş araştırması
Türk gençlerinin iş yaşamına nasıl baktığı konusunda ciddi bir araştırma şu sıralar iş dünyasının gündeminde. Her yıl düzenlenen Universum En Çekici İşverenler Araştırması’nın sekizincisi geçtiğimiz günlerde tamamlandı. Özellikle Türkiye’nin öğrenci ve çalışan gençlerinin görüşlerinin yer aldığı araştırma, gençlerin şirketlerden neler beklediğini ortaya koymasıyla, firmalar için önemli bir yol gösterici olma niteliğinde.
Araştırma, Kasım 2019 ve Mart 2020 tarihleri arasında İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Bursa, Eskişehir, Kocaeli, Konya, Trabzon, Samsun, Kayseri, Antalya, Diyarbakır, Sakarya, Sivas, Denizli, Zonguldak, Muğla, Çanakkale, Bolu, Erzurum, Gaziantep, Manisa, Van ve Edirne illerinde yapıldı ve üniversite eğitimine devam edenler ile kariyer yaşamına adım atmış gençlerin katılımıyla gerçekleştirildi.
Universum araştırmaları katılımcıların kariyer hedeflerini, kariyer profillerini, iş yaşamlarına dair motivasyonlarını, en çok etkilendikleri kaynakları, iletişim kanallarını, liderlerlerden, şirketlerden ve üniversitelerden beklentilerini ortaya koyuyor.
Bu yılki araştırma, ülkenin önde gelen 55 üniversitesinin İktisadi İdari Bilimler, Mühendislik, Bilişim Teknolojileri, Fen Bilimleri, Sağlık, Tıp, Edebiyat, Hukuk, Eğitim ve Sosyal Bilimler öğrencilerinden oluşan toplam 54 bin 597 öğrenci ve ortalama 4,3 yıl iş deneyimi olan 17 bin 25 genç profesyonelden edinilen bilgilerle sonuçlandı.
Türk gençleri gelecekleri için kaygılı
Araştırmanın en çarpıcı sonuçlarından biri, profil analizlerinde uluslararası fırsatlar peşinde olan öğrencilerin oranındaki artış. Öğrencilerin yüzde 78’i, genç profesyonellerin yüzde 76’sı Türkiye dışında kariyer yapmak istiyor. Bu oranlara öğrencilerde yüzde 7 olan ve genç profesyonellerde yüzde 10 olan kararsızları da eklenirse ülkedeki yetenek kazanımına dair iyimser bir tablo ile karşı karşıya olduğumuzu söylemek çok zor. Bir başka önemli tespit ise Türkiye’nin en saygın 55 üniversitesinden araştırmaya dahil olan on binlerce öğrencinin yüzde 82’sinin mezun olduğunda iş bulacağına inanmaması.
Bu umutsuzluğu tetikleyen pek çok sistem olduğu aşikar. Ancak yine araştırmada liyakatla ilgili kaygıların bu inançsızlıktaki payı açıkça görülüyor. Araştırmaya katılan 54 bin 597 üniversite öğrencisinin yüzde 50’si Türkiye’deki iş yaşamında liyakat kültürünün olmadığını düşünüyor. Yüzde 27’lik kısım ise bundan emin değil. Araştırmada, Türk gençlerinin kariyer profillerinde dikkat çekici değişimler gözlendi. Araştırmada yer alan sonuçlardan diğerleri şöyle;
● Türkiye’nin üniversite öğrencisi gençliğinin kariyer profillerindeki en dikkat çekici değişim, uluslararası çalışma fırsatlarının daha da fazla önceliklendirilmiş olması. Önceki yıllarda ilk sıralarda çıkan kariyerci ve avcı profilleri daha yüksek oranda yerini çok ulusçu profile bırakmış durumda.
● Kariyer profillerine kuşak bazlı olarak bakıldığında geçtiğimiz yıl gözlemlenen trend devam etmekte; Z kuşağının çok ulusçu profili Y kuşağının epey önünde.
● Araştırmaya katılan 17 bin 25 genç çalışanın yarısı pazartesileri işe enerjik gittiğini söylüyor.
● Araştırmanın 8’inci yılında, bir kez daha gençlerin işveren olarak seçecekleri şirketlerden en önemli beklentilerinin eğitim ve gelişime yatırım olduğu görülüyor.
● Şirketlerin, çalışanlarının gelişimlerine yatırım yapması Türkiye’de en önemli işveren markası ayrıştırıcısı.
● Türkiye’nin gençlerinin potansiyel işverenlerine ulaşmakta en sık kullandıkları kanallar yüzde 96 ile dijital mecralar.
● Araştırmaya katılan öğrencilere, en çok geliştirmek istedikleri yetkinlikleri sorulduğunda zaman yönetimi, esneklik, iletişim ve takım çalışması yanıtları verildi.
Eski normal bitiyor, yeni normal başlıyor
Geleceğe yatırım yapmak ve önümüzdeki yılların stratejilerini oluşturmak adına araştırmayı merakla bekleyen pek çok firmanın olduğunu belirten Dinamo Danışmanlık Kurucu Ortağı & Universum Orta Doğu Direktörü Evrim Kuran:
“Türkiye’nin üniversiteli gençleri için en çekici işverenler araştırmamızın sekizinci yılında, yetmiş binden fazla gence kulak verdik. Bu yıl araştırmamızı kapattığımız mart ayı, tüm dünyada işe ve yaşama dair yeni bir paradigma yaratılmasına sebep bir tarihi işaret ettiği için 2020 araştırmamızın eski normalin son içgörüleri olduğuna inanıyorum. Ara dönem nabız yoklamalarımızda edindiğimiz kanılara bakılacak olursa, 2021 yılı işveren markalarına, liderlere, kurumlara sanırım evvelce duymaya alışkın olmadıkları mesajlarla gelecek.” 2020 araştırmalarının bir mihenk taşı olduğunu söyleyen Kıran, bu araştırmanın eski normal ve yeni normalin arasında bir ayraç olduğunu belirtti. “Dünya çapında bir milyondan fazla gençle gerçekleştirdiğimiz bu araştırma ile gençler ve kurumlar arasında köprüler kurmak, iş yaşamını daha anlamlı bir yer haline getirmek için çalışıyoruz. Türkiye ekibi olarak bu misyonun sorumluluğunu daha derinden hissettiğimizi söylemek zorundayım. Türkiye’nin üniversiteli gençliğine dair işverenler, liderler, eğitim kurumları ve kural koyucular için genç nüfusta istihdam edilebilirliğin artmasını sağlayacak çözümler geliştirilmesine baz teşkil edecek veriler ortaya koyabilmek en önemli amacımız” diyor.
