Zaman tünelinde kısa bir gezi: Kurşunlu Han

Zaman tünelinde kısa bir gezi: Kurşunlu Han

Kurşunlu Han, İstanbul’un tarihi semtlerinden Karaköy’de usulca yükselişe geçiyor. Büyülü bir han olan Kurşunlu’yu tanıyalım.

pek de göze çarpmayan o kapıdan girdiğinizde, Kurşunlu Han büyülü bir ambiyans yaratıyor
pek de göze çarpmayan o kapıdan girdiğinizde, Kurşunlu Han büyülü bir ambiyans yaratıyor

Karaköy’de Perşembe Pazarı’nın bulunduğu yol üzerinde sorarak kolaylıkla bulabileceğiniz bir han Kurşunlu Han, daha da eski adıyla Rüstem Paşa Hanı. Biraz tarihinden bahsetmek gerekirse; Bizans, Ceneviz ve Osmanlı izleri taşıyan 1200’lü yıllardan günümüze kalmış nadir tarihi yerlerden. İki katlı hanın öyle göze çarpan bir girişi yok. Yalnız o görünmez kapıdan içeri girdikten sonra karşılaştığınız büyük avlu ve ikinci kattan sarkan asma yapraklarıyla han, sizi hemen etkisi altına alıyor. Hanın en önemli kısmı alt katında bulunan ve Cenevizliler’in 1200’lü yıllarda yaptığı Saint Michele Katedrali’nin kalıntısı. Sonrasında Bizanslılar’ın da bazı düzenlemeler yaptığı han, Kanuni Sultan Süleyman tarafından tanıdık bir isme, Mimar Sinan’a emanet edilmiş. 1544-1550 yılları arasında Mimar Sinan burayı bir kervansaray olarak yeniden inşa etmiş. Denize yakın olması sebebiyle kervan ticareti yapan yolcuların uğrak yeri olan han, ticaretin yok olmasıyla birlikte işlevini tamamen değiştirmiş. Şu an handa hırdavatçı, tornacı, yaycı, parça bezciler bulunuyor.

Kurşunlu ismi nereden geliyor?

Önceleri Rüstem Paşa olan hanın adı, bir zaman sonra hanın yapımında kullanılan 2-3 cm’lik kurşunlar nedeniyle Kurşunlu Han’a dönüşüyor. 1970’li yıllarda ise bu kurşunlar çalındığı için şu an handa herhangi bir kurşun emaresine rastlamak mümkün değil. Dikkatli sinema izleyicileri hanı, Cem Yılmaz’ın Pek Yakında isimli filminden de hatırlayabilir. Filmdeki Ejder karakterinin antika eşyalarla dolu evinin bulunduğu yer Kurşunlu Han’dı.

Sanatçıların yeni mekanı

sanatçılar Kurşunlu Han'ı kendilerine mesken edinmiş durumda
sanatçılar Kurşunlu Han'ı kendilerine mesken edinmiş durumda

Son zamanlarda hanın özellikle üst katında bir hareketlilik yaşanıyor. Sanat çevreleri tarafından kiralanan küçük dükkanlarda, kimi buluşmalar ve sanat üretimleri hayata geçiyor. Handaki sanat oluşumlarından biri de XII34 Creative Center. Bu sanat dolu mekanın kurucuları cam sanatçısı Yasemin Aslan Bakiri ve iç mimar İsmail Öklügil. İkili buraya bir arkadaşlarını ziyarete geldiklerinde mekandan çok etkilenip burada bir yer açmaya karar vermiş. 

sanat galerileri hanın çehresini değiştiriyor
sanat galerileri hanın çehresini değiştiriyor

Çok disiplinli bir mekan olan XII34, hem sanat galerisi hem bir tasarım stüdyosu. Galeride sürekli sergiler oluyor ve mekanda gördüğünüz ürünleri tasarlayıp satıyorlar. Ayrıca art and cooking workshopları oluyor ve görsel sanatlar üzerine eğitimler veriliyor. Mekanın renovasyon sürecini ise Topkapı Sarayı’nda çalışan bir ekip üstlenmiş.

Asma yapraklarının arasından gelen güneş ışığı içinizi ısıtıyor
Asma yapraklarının arasından gelen güneş ışığı içinizi ısıtıyor

Kemerleri, kırık dökük merdivenleri ve güneşin asma yapraklarının aralardan sızmasıyla ortaya şahane bir hava çıkıyor. Handa şu an birkaç sanatçının daha stüdyo ve atölyesi bulunuyor. Sırtında çuvallar taşıyan, sağdan soldan çalışma sesleri gelen Karaköy’ün ara sokaklarında sessizce ilerleyen bir yaratıcılık söz konusu. Eğer Karaköy’ün hiç ummadığınız noktalarını görmek isterseniz Kurşunlu Han’ı ziyaret etmelisiniz.