Pek çok erkeğe alınabilecek en prestijli hediye olan kol düğmeleri, 500 yıldır şıklığın yarıştığı her türlü organizasyonun vazgeçilmez takısı olarak namını sürdürüyor. Kol düğmesi koleksiyoncusu Gürkan Kalkavan ile 15 yıllık serüvenini ve bu işin inceliklerini konuştuk.
Erkeklerin saatten sonra en çok kullandıkları aksesuar olan kol düğmelerinin, moda ve sanatın başkenti Paris’te ortaya çıktığı söylense de, aslında ilk kez kullananlar 16. yüzyılda İngilizler olduğu biliniyor. Osmanlı döneminde ise padişahların kol düğmesine benzeyen fakat daha gösterişli, zincirli ve koldan sarkan aksesuarlar kullandıklarını görüyoruz. Günümüzdeki gibi kopça ve kilit sistemli kol düğmeleri, Cumhuriyet döneminde Atatürk ile birlikte gömlek manşetlerinde yer almaya başlıyor.
Kol düğmelerinin hikayesi ilginizi çektiyse, gelin Gürkan Kalkavan’ın koleksiyonuna hep beraber bakalım.
Kol düğmelerine olan merakınız nasıl başladı?
Babam ve dedem 50 yıl boyunca uzun yol kaptanı olarak çalıştılar. Bana her zaman mesleğimin dışında da bir uğraşım ve hobim olmasını söylediler. Müzikten hattatlığa kadar birçok uğraş içerisinde bulundum. Fakat en keyif aldığım, uzun soluklu ve severek yaptığım hobim kol düğmeleri biriktirmek oldu. 2002 yılında teyzemin, vefat eden dedeme ait kol düğmelerini bana vermesiyle başlayan kol düğmesi merakım, kısa sürede koleksiyonerliğe kadar uzandı. İş icabı Türkiye ve dünya genelinde organizasyonlar düzenliyor olmamız, kol düğmelerine ulaşmamı kolaylaştırdı. Gittiğim her yerden araştırıp bularak aldığım kol düğmeleri sayesinde çok yer gezdim, çok insan tanıdım ve güzel deneyimler kazandım.
İlk topladığınız kol düğmeleri nelerdi?
İlk olarak dünyaca ünlü futbol kulüplerinin kol düğmelerini koleksiyonuma katmaya başladım. Elbette futbola olan düşkünlüğüm bu konudaki tercihimi belirledi. Sonrasında tüm spor branşlarına ait kol düğmelerine ulaşmayı başardım. Zaman içinde otomobil ve motor markalarına ait logolu kol düğmelerini internet üzerinden sipariş vererek aldım. Belirli dönemlerde daha spesifik kol düğmeleri buldum; Düpont, Bart Simson, Play Station, Oneo gibi.
Kol düğmeleri için bugüne kadar harcadığınız para miktarı nedir?
İlk dönemlerde aylık 500-1000 TL’ye ulaşan bütçeler ayırarak başladım. Eğer kontrollü olmazsanız harcayacağınız paranın sınırı yok! Bazen çok açıldığım oldu. Tecrübe kazandıkça kontrollü bütçeler ayırarak bugüne kadar geldim. 2002 yılından bu zamana kadar geçen sürede toplamda harcadığım para 100 bin TL’yi buldu.
Koleksiyonunuz da kaç adet kol düğmesi bulunuyor, ulaşmak istediğiniz bir rakam var mı?
Geçen hafta verdiğim yeni siparişlerle birlikte tam olarak 3878 adet kol düğmesi bulunuyor. Koleksiyonculuk açısından bu sayıyı Türkiye için yeterli görebiliriz. Amacım dünya genelinde herkesin ulaşamayacağı miktara ulaşmak. 10 bin adet kol düğmesine sahip olduğumda bu amacım gerçekleşmiş olacak.
Kol düğmelerinde fiyat aralıkları nedir?
Kol düğmeleri genelde ucuz ve şık aksesuarlar arasında yer alır. Bugün 20 TL’ye de, 10 bin TL’ye de kol düğmesi alabilirsiniz. Burada fiyatı belirleyen yapımında kullanılan malzeme ve işçiliktir. Daha pahalı olanları ise altın, pırlanta, elmas üretimlerdir. Bunlarda rakam 100 bin TL ve üzerine çıkıyor. Erzurum’da tanıştığım Nurullah Usta’nın yapmış olduğu kol düğmelerini koleksiyon olarak satın almak isterseniz üç ya da dört lüks otomobil parası ayırmanız gerekir.
Koleksiyonculuk, kişilere ne kazandırır?
Öncelikle disiplinli olmayı öğrenirsiniz. Koleksiyonla uğraşan kişiler, koleksiyonlarını düzenleyip, koruma, temizleme, tasnif etme gibi işlemleri sürekli olarak yaptıklarından hayatın diğer alanlarında da bunları otomatik olarak yaparlar. Beyin ve beden deşarjını en iyi şekilde yaparsınız. İlgilendiğiniz herhangi bir konuda derinlemesine araştırma yönünüz gelişir. Sürekli olarak bilgi edinme uğraşı içinde olursunuz ve genel kültürünüz gelişir. İletişiminiz diğer insanlara göre çok daha iyi ve gelişmiştir. Çok insan tanır ve geniş bir çevreye sahip olursunuz.
Son olarak koleksiyonculuk size göre nasıl bir uğraş?
Eğlenceli bir iştir, çok renkli ve çeşitlidir. İlk başlarda şu kadar pul biriktiririm, bozuk para toplarım ya da bu kadar kol düğmem olsun diyerek başlarsınız. Nasıl olsa bir noktada dururum diye düşünürsünüz! Fakat biriktirdiğiniz materyaller size heyecan vermeye başladığında ve gerçekten zevk aldığınızda artık zehirlenmişsinizdir ve hiçbir şekilde sonu gelmez. Her bulduğunuz yeni parçada; maddiyatı önemsemeksizin sanki ilk kez görmüşçesine heyecanlanırsınız. Koleksiyonculukta zaman çok önemlidir. Yıllar geçtikçe biriktirdiklerinizle beraber siz de demlenir ve olgunlaşırsınız.
