“Et yemeyince ölmüyorsunuz”

Vejetaryen Yaşam

Vejetaryenlik hakkında aklınızda soru işaretleri mi var? 13 yaşında vejetaryen olan spiker Nevşin Mengü "Et yiyince süper olmuyorsun” diyor ve ekliyor: “Hatta et yiyip bağırsakları, damarları zorlamak belki aslında daha zararlı" diyor. Beş buçuk aylık hamile olan vejetaryen Zeynep Özdal ise bebeğine et pişirmeyeceğini ama gerilim yaşamasındansa arada sırada yemesine karışmayacağını söylüyor.

Vejetaryen/vegan yaşamaya karar verenlerin sayısı son zamanlarda iyice artıyor. Bunun en önemli sebeplerinden biri organik, GDO'suz, sağlıklı beslenme trendinin yükselmesi... Türkiye'de ilk, Avrupa'da ise ikinci Vegan ve Vejetaryen Festivali Mayıs 2017’de Aydın'ın Didim ilçesinde gerçekleşti bile. Et yemeyen ünlüler arasında Murathan Mungan, Tarkan, Pelin Batu, Ezgi Asaroğlu, Şevval Sam gibi pek çok isim var.

MENGÜ: “Ne yersen vücut ona adapte oluyor”

CNN Türk ana haber sunucusu Nevşin Mengü de bir vegan. Üstelik triatlet (yüzme, bisiklet ve koşuyu peşi sıra yapan sporcu). Mengü vejetaryen olmaya ortaokulda karar vermiş. İlerleyen yıllarda da etin yanı sıra süt, yumurta, peynir gibi hayvansal hiçbir ürünü tüketmeyerek vegan yaşam stilini benimsemiş.

"Bir çocuk buna karar veremez, büyüsün gelişsin kendi tercihiyle vegan olsun" gibi bir algı hakim. Hem iş hem spor kariyerinizde başarılı bir kadın olarak et yememekte direten çocuklarla haşır neşir olanlara, kendi deneyiminizden yola çıkarak ne söylemek istersiniz?

Vallahi benim annem, babam o dönem beni destekledi. Şimdi de maşallah hiçbir sıkıntım yok. En son kan tahlili yaptırdım ne B12 ne de demir oranlarında bir sıkıntı yok. Et yiyince süper olmuyorsun. Ne yersen, nasıl seçim yaparsan vücut ona adapte oluyor. Ne yiyeceğiz diye kafayı bozduk! Oysa vücut her koşula adapte olmaya programlı, bir şeyi yemiyorsunuz diye ölmezsiniz.

Vejetaryenler bile veganlığı zormuş gibi görüyor. Vicdani, etik, politik tartışması bir yana ama hakikaten vegan beslenmede günü kurtaracak tüyolarınız var mı?

Hayır efendim hiç de zor değil. Niye zor olsun, zeytinyağlı cennetinde yaşıyoruz. Bol sebze, kararında tahıl, kararında yağlı tohum yiyeceksiniz hepsi bu. Et ve süt tüketip bağırsakları, damarları zorlamak belki aslında daha da zor.

Vejetaryen hamilelik mümkün mü?

Hamile kaldığında da vejetaryen beslenme tercihini sürdüren turizm işletmecisi Zeynep Özdal'a sorduk:

Vegan/vejetaryen hamilelik mümkün mü?

Dokuz yıldır hiçbir hayvan eti yemiyorum. Bu süre boyunca düzenli olarak kan testleri yaptırdım ve vejetaryenliğe bağlı herhangi bir sağlık sorunu yaşamadım. Bunun yanı sıra kendi yemeğimi pişirme ve yediklerime dikkat etme alışkanlığım gelişti. Daha sağlıklı biri oldum.

Hamilelikte bir sorun yaşadınız mı?

Şu anda 24 haftalık hamileyim. Hamile kalmadan önce kanımdaki demir oranı düşüktü. B vitaminlerim ise her zamanki gibi sınıra yakın ama normal düzeydeydi. Hormonlardan dolayı gebeliğin ilk üç ayını çok sıkıntılı geçirdim. Mide bulantıları yüzünden düzenli yemek yiyemedim. Aynı sebeple demir ya da B vitamini ilaçlarını kullanamadım. Ancak üç ayın ardından bulantı sorununu atlatınca, bu açığı sık sık yeşil mercimek ve ıspanak yiyerek kapattım. Takviye için demir ve B vitamini haplarına başladım ki zaten bu hapları her gebeye öneriyorlar. En son iki hafta önce kan testi yaptırdım. Demir ve B vitamini seviyem çok yükselmişti.

Nasıl beslendiniz?

Hamilelik boyunca demir açısından zengin ıspanak, yeşil yapraklı besinler tüketmeye özen gösterdim. Her sabah kahvaltıda roka, maydanoz ve bulduğum taze yeşilliklerden yedim. Protein içinse bol bol yeşil mercimek, nohut ve kuru fasulye yedim. Midemdeki rahatsızlıklar nedeniyle süt içemedim, içemiyorum. Ama hiç eksikliğini hissetmiyorum. Şu ana kadar iki farklı doktora gidip muayene oldum. İkisi de vejetaryen olmamla ilgili bir sorun tespit etmedi, bana et yemem konusunda zorlama ya da tavsiyede bulunmadılar.

Çocuğunuzu da vejetaryen mi yetiştireceksiniz?

Ailem dokuz yılın ardından artık et yemediğime ikna oldu. Sağlık sorunumun olmaması da onları rahatlattı. Ama konu torunları olunca bakış açıları değişiyor. Çocuk daha doğmadı ama aile içinde ciddi bir gerilim var. Annem her fırsatta çocuğa et yedireceğini vurguluyor. Partnerim de yanımdayken asla et yemiyor ama benden uzaktayken arada sırada et yiyor. O da çocuğun et yemesi konusunda ailem gibi düşünüyor. Ben et pişirmiyorum. Çocuğuma da et pişirip yedirmeyeceğim. Ama eminim anneanne ve babası arada bana çaktırmadan yedirecekler. Sanırım çocuğun büyük bir yemek gerilimiyle büyümesindense arada sırada yemesine razı olacağım. Sonrasında nasılsa o karar verecek.

İstanbul'da Vejetaryen/Vegan Lezzet Durakları