Bugün, güzel hayaller günü! Sanılanın aksine hayal kurmak demek, gerçeklerden kaçmak anlamına gelmiyor. Üstelik hayalperest olarak anılmaktan korkmayın; uzmanlar, hayal kurmanın faydalarını açıklıyor…
Stresi azaltıyor, yaratıcılığı artırıyor
Güzel hayallere dalmak; stresi ve kaygıyı azaltıyor, zihni rahatlatıyor, yaratıcılığı artırıyor, karar vermeyi kolaylaştırıyor, sorunlarla baş etme ve sorunları çözme becerisi kazandırıyor. Zihnimiz dar bir yolda, aynı detaylara bakarak ilerlemediği anda; tüm detayları yeniden düzenliyor, yeni bağlantılar kuruyor, üretkenliği ve yaratıcılığı artıyor.
Hedef belirlemek istediğimizde yanımızda olan hayaller, hedeflere ulaşmamıza dair bize bir içgörü sunuyor ve bu sayede motivasyonumuz yükseliyor. Direkt olayı veya sorunları düşünmek yerine hayal kurmak mantıksız gibi görünse de araştırmalara göre zihnimiz başka yere baktığı zaman daha sağlam adımlar atıyor. Zihni tazeleyen hayaller, sorunlara yeni bir bakış açısıyla bakmamıza yardımcı oluyor; gözden kaçırdığınız bilgiyi bir anda su yüzeyine çıkarıyor.
Ayrıca uzmanlar, hiç durmadan odaklanan ve üreten beynimizin hayal kurma molası vermesini bir çeşit dinlenmeye benzetiyor ve beyin için sağlıklı olduğunu belirtiyor. Hayal kurma eylemine, bir çeşit meditasyon demek de mümkün.
Hedefler, hayallerin motivasyonu
Evet, bazılarına hayal kurmak “boş” iş gibi gelse de zihnimiz için elzem ve uzmanlar hayalleri, hedeflerin motive ettiği konusunda hem fikir. Mesela tam şu an gerçek hayattaki hedeflerinizden birini hayal edin; atacağınız adımları, motive kalmanın yollarını ve engelleri nasıl aşacağınızı düşünün. Çok stresli ve endişeli bir gün geçiriyor fakat kısa bir süre de olsa hayallere dalmakta zorlanıyorsanız, şu adımları izleyebilirsiniz:
- İlk önce çalıştığınız masadan, bilgisayardan, telefondan, dosyalardan veya kağıtlardan uzaklaşın.
- Gözlerinizi kapatın, herhangi bir şeyin dikkatinizi dağıtmasına izin vermeyin.
- Derin nefes alın, nefesinizi yavaşça verin. Birkaç defa tekrar edin.
- Sizi mutlu eden, sizin için anlamlı olan bir şey düşünün. Ertelediğiniz tatile çıktığınızı, almak istediğiniz arabayı, beğendiğiniz bir evi, beklediğiniz terfiyi, kendi işinizi kurduğunuzu, şehirden göç ettiğinizi; istediğiniz şeyi düşünebilirsiniz.
Uyumsuz hayallerden uzak durun
A Clinician's Guide to Dream Therapy kitabının yazarı Psikoterapist Leslie Ellis, hayallerin olumsuz tarafını şöyle açıklıyor: “Hayal kurmak idareli bir şekilde yapıldığında ruh halinizi hızlı bir şekilde iyileştirebilir, ancak gerçekçi olmayan bir noktaya saptığında tehlikelidir. Faydasız hayal kurmanın, bağımlılık yapıcı bir özelliği vardır”.
Yani “Her şeyin fazlası zarar” cümlesi tabii ki bu konuda da geçerli. Hayal kurarken aşırıya kaçmak ve günlük hayattan kopmak, tıbbi literatüre göre Maladaptive Daydreaming (MDD-Uyumsuz Hayal) bizi olumsuz etkileyebiliyor. “Nedir bu MDD?” derseniz, uyumsuz hayaller şöyle açıklanıyor: Eğer hayal kurarken farkında olmadan jest, mimik ve vücut hareketleri yapıyorsanız, hayal kurmayı bırakmak istemiyorsanız, dikkatinizi hayallerden alamıyorsanız ve bu saatlerce sürebiliyorsa, olumsuz duygulara sahipseniz, sizi duygusal olarak tüketiyorsa ve sonrasında kendinizi yorgun hissediyorsanız, günlük hayata odaklanma ve uyku sorunu yaşıyorsanız, bir süre hayal kurmaktan uzaklaşmanın zamanı gelmiş olabilir. Tabii uçmak veya görünmez olmak gibi fantezilerle dolu hayallere dalmak da gerçekçi olmadığı için, uzmanlar tarafından pek önerilmiyor.
