10 Kasım 1938… Türkiye başkomutanını, cumhuriyetin kurucusu Atatürk’ü kaybetti. Dünya basını, büyük devlet adamının ölüm haberini üzüntülerini dile getirerek verdi; dünya çapındaki onlarca gazete haberinde ve makalelerde Atatürk’ten bahsedildi. Basın Atatürk’ün karakterini ve başarılarını anlatırken kendisine duydukları hayranlıktan da bahsetti. Atatürk’ü saygı, sevgi ve özlemle andığımız bugün, dış basın haberlerini derledik.
İngiltere basını: İyilik ve yalnız iyilik yapan bir adamdır
Times: "Bir zamanlar Avrupa'ya fuzuli girmiş sayılan Türkiye, Atatürk'ün sayesinde Avrupa'nın iç politikasında değerli bir üye olmuştur."
Observer: "Muasır hiçbir isim Atatürk adı kadar büyük saygı telkin etmemiştir. Atatürk yalnız Türkiye'nin bütün hayatını değiştiren bir deha değil, fakat beynelmilel münasebetlerde iyilik ve yalnız iyilik yapan bir adamdır."
News Chronicle: "Atatürk eğer yaşasaydı tarihin bugünkünden çok farklı olacağını, bir hakikat olarak söyleyebileceğimiz mahdut adamlardan birisiydi. Hiçbir diktatörün başaramadığı muvaffakiyetleri Atatürk başardı."
Fransa basını: Zamanın en büyük adamlarından birini kaybettik
Paris Soir: “Muzaffer bir general olan Türklerin babası yeni Türkiye'yi yarattı, sultanları kovdu, kadınlara hürriyet verdi, fesi kaldırdı ve memleketinde radikal bir değişiklik yaptı."
Le Journal: “Atatürk'ün ölümüyle zamanın en büyük adamlarından birini kaybettik. Fakat ondan geriye kalan bağımsız ve müstakil Türkiye, kuvvetli ve modern bir ordu, Türk milleti için en büyük bir güvencedir.”
Almanya basını: Atatürk, tarihin büyükleri arasında ebedi bir surette gözükecektir
Berliner Tageblat: "Atatürk ne kadar ağır olursa olsun hiçbir yenilginin sağlam bir milletin varlığını zaferle devam ettirmek için lazım olan kuvvetleri harekete getirmesine engel olamayacağını bundan 20 yıl kadar evvel dünyaya ispat etmiştir. Bu büyük adamın vakitsiz ölümü, biz Almanları derin ve candan bir matemle sardı."
Völkischer Beobachter: "Gazi 1918'de ölen milletler grubu arasında azimli bir hareketle milletini tahammül edilmez bir diktadan kurtaran ve bütün dünyanın hayran kaldığı bir kalkınmayı yapan ilk devlet reisi olmuştur. Atatürk, tarihin büyükleri arasında ebedi bir surette gözükecektir."
Amerika Birleşik Devletleri basını: Atatürk, barışı samimi olarak istiyor
New York Times: “Atatürk, şimdi hem memleketinin kalkınma ve yeniden imarını amir bir siyasa, hem de gerek komşuları ve gerekse bütün dünya da dostça münasebetler tutma yolunu kollamaktadır. İçerde barış ve dışarıda barışı esas prensip olarak kabul etmiştir. Atatürk, barışı samimi olarak istiyor. Mazideki savaşların memleketin başına hesapsız ziyanlar getirmiş olduğunu bildiği gibi bu savaş bahsi hususunda da bu derece hassas ve müdrik olan yegâne kudretli önder görülmektedir."
Polonya basını: Bütün bunlar Atatürk'ün eseridir
Kurjer Varzawski: "Uzun bir yol kat edilmiştir. Azametli bir eser vücuda getirilmiştir. Bütün bunlar Atatürk'ün eseridir.”
İtalya basını: Ölüm, bu vatan babasını en cevval bir zamanında yakalamıştır
Popole d'İtalia: “Atatürk hayatının son 20 senesini Türkiye'de muazzam yapıcı faaliyete hasretti. Bu faaliyet şimdi çok yüksek ve sağlam bir halde görünen eserler verdi. Ölüm, bu vatan babasını en cevval bir zamanında yakalamıştır."
İspanya basını: Kendisi devlet adamı ve filozof dehasını bir araya getirmiştir
Vanguardia: "İnkısama uğramış, tezlil edilmiş, ihtizar haline getirilmiş olan Türkiye'yi kuvvetli, ileri ve mütecanis bir millet haline getiren adam ölmüştür. Sakarya'nın gazisi, müstevlilerin galibi ve İzmir'in Fatih'i, tarihte en ziyade hayranlığa layık numunelerden biri olarak kendini gösterecektir. Kendisi nefsinde askeri deha ile devlet adamı ve filozof dehasını bir araya getirmiştir.”
Belçika basını: Bu derece büyük hizmet eden devlet adamı yoktur
Libre Belgique: "Atatürk kadar milletine bu kadar az zamanda bu derece büyük hizmet eden devlet adamı yoktur."
Çekoslovakya basını: Türklere gıpta ediyoruz
Ceska Slova: “Atatürk, yeni Türkiye'ye ruh veren adam. Böyle yüksek derecede bir lidere sahip olduklarından dolayı Türklere gıpta ediyoruz. Çünkü bizde bugün Mustafa Kemal'in dünya sahnesinde göründüğü zamandaki Türkiye'nin vaziyetine benzer bir mevkide bulunmaktayız. Atatürk, Türkiye'yi İngiliz parlamentarizm modeli üzerinden bir devlet yapmış ve memleketinde kuvvetli bir sanayi yaratmıştı. Müslümanlık âleminde bir mucize manzarası arz etmektedir."
Finlandiya basını: Bütün liderler arasında çok önemli bir mevki işgal etmektedir
Svenska Pressen: "Bütün liderler arasında Atatürk, memlekette vücuda getirdiği inkılâp eserlerinin büyüklüğü bakımından, çok önemli bir mevki işgal etmektedir."
İsveç basını: Bütün dünyayı hayrete gark etmiştir
Aftonbladet: “Son padişah toprağını terk ettiği vakit 1922 Teşrin-i sanisinde elde edilmiş olan nihai zafer bütün şarkta şevk ve meserretle selamlanmıştır. Bunu takip eden hareketler, kararlardaki emniyet ve icradaki surat itibariyle bütün dünyayı hayrete gark etmiştir."
Kaynak:
