İşten çıkarılma sonrası yeni bir iş bulana kadar can suyu olan işsizlik maaşı, çalışma süresine göre farklı rakamlara tekabül ediyor. Peki işsizlik maaşı hesaplama işlemi nasıl yapılıyor?
İşsizlik maaşı nedir?
İşsizlik maaşı, 4447 sayılı kanun kapsamına giren bir iş yerinde sigortalı bir çalışanın kendi rızası dışında işine son verilmesi ve kanunda belirtilen şartları taşıması halinde işsiz geçirdiği belli bir süre boyunca yapılan ödemedir. İşsizlik maaşı kaç ay ödenecek, ne kadar olacak gibi soruların cevapları ise çeşitli hesaplamalara göre belirlenir.
İşsizlik maaşı alma şartları nelerdir?
İşsizlik maaşı sorgulaması yapabilmek için öncelikle işsizlik maaşı alma koşullarını yerine getirmiş olmak gerekiyor. Aşağıdaki şartlara uyum sağlıyorsanız siz de İşkur işsizlik maaşı için başvuru yapabilirsiniz.
● Kendi isteğiniz veya işle ilgili kusurunuz dışında işsiz kaldıysanız
● İş sözleşmesi sona ermeden önceki son 120 gün hizmet akdine tabiyseniz
● İş sözleşmesinin feshinden önceki son üç yılda en az 600 gün süreyle adınıza işsizlik sigortası primi ödendiyse
● İş akdinin sonlanmasından sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine başvuru yaptıysanız (fiziki veya online başvuru)
Yukarıdaki koşulların tamamlanması halinde işsizlik maaşı ne kadar ise sigortalıya maaş bağlanacaktır. Ancak 30 gün içinde başvurulmazsa gecikilen süre, toplam hak edilen süreden düşülür.
İşsizlik maaşı başvuru işlemi nasıl yapılır?
İşsizlik maaşı başvurusu pratik adımlarla İŞKUR’a ait web sitesi veya e-devlet üzerinden yapılıyor.
İşsizlik maaşı verilirken yönlendirilen iş başvurularını değerlendirmek önemliyken eğer yeni bir iş bulduysanız işsizlik sigortası maaşını iptal ettirmeniz gerekiyor. Eğer iptal ettirmezseniz daha sonra aldığınız tüm paraları cezasıyla geri ödemek zorunda kalıyorsunuz.
İşsizlik maaşının bağlanabilmesi için işsizin iş almaya istekli olması gerekmektedir. Yani işsizlerin bu şekilde danışmanlık eğitim hizmetlerini alması sağlanmaktadır.
İŞKUR web sitesinde “İş Arayan” olarak giriş yaptıktan sonra
“Bireysel Kullanıcı” bölümünden “İşsizlik Ödeneği Başvurusu” kısmını tıklayın. Bilgi formunu okuduktan sonra onay butonuna basın ve sonraki sayfada çıkan bölümde istenen bilgileri doldurup “İlerle”ye basın. Son adımdaysa iş yerinin il ve ilçe bilgisini girin ve kaydedin. Kayıt sonrası telefonunuza bilgilendirme mesajı gelecektir. Mesajdan sonra sizden istenen evrakları en yakın İŞKUR şubesine götürmelisiniz.
İşsizlik maaşı başvurusunda hangi belgeler gerekli?
● İşten ayrılış bildirgesi (e-devlet’ten alınabilir)
● İşsizlik maaşı için dilekçe
● İşsizlik maaşı başvuru formu (e-devlet’ten alınabilir)
● Nüfuz cüzdanı
İşsizlik maaşı sorgulama işlemi nasıl yapılır?
Başvurunun tamamlanmasının ardından işsizlik maaşı sorgulaması için yine e-devlet üzerinden işlem yapmak mümkün. Giriş yaptıktan sonra önce Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), ardından da İşsizlik Ödeneği/İş Kaybı Tazminatı ve Kısa Çalışma Ödeneği Sorgulama adımlarını takip edebilirsiniz.
İşsizlik maaşı hesaplama
2022 yılında en düşük işsizlik maaşı 2 bin 568 TL, en yüksek ise 5 bin 137 TL olarak işleme alınıyor. Günlük işsizlik maaşı ise sigortalı kişinin son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınıp hesaplanıyor. Ardından günlük ortalama brüt kazancının yüzde 40’ı alınıyor. Bu hesaplamayla işsizlik maaşı tutarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 80’ini geçmediğini hatırlatalım.
İşsizlik maaşı nereden alınır?
İşsizlik maaşı, başvuru yapılan ayı takip eden ayın sonuna kadar sonuçlandırılır. İşsizlik maaşı hesaplamasına göre belirlenen rakamı her ay PTT şubelerinden veya İŞKUR’a bildirdikleri IBAN aracılığıyla aylık maaş olarak alabilirsiniz.
İşsizlik maaşı ne zaman kesintiye uğrar?
● İŞKUR tarafından mesleklerine uygun ve son çalıştıkları işin ücret ve çalışma koşullarına yakın ve ikamet edilen yer sınırları içindeki işi haklı nedene dayanmaksızın reddedenlerin,
● Kurum tarafından yapılan çağrıları haklı bir neden göstermeden zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen süre içinde vermeyenlerin,
● Çalışma hayatını inceleme yetkisine haiz müfettişlerce veya denetim elemanlarınca yapılan denetimlerde İŞKUR’dan işsizlik ödeneği aldığı anda kayıt dışı olarak çalıştığı tespit edilenlerin,
● Yaşlılık aylığı almaya başlayanların ödenekleri kesilir.
İşsizlik maaşı tekrar alınabilir mi?
İşsizlik maaşı alırken süresi dolmadan yeni bir işe girilmesi ve gerekli şartlar yerine getirilemeden tekrar işsiz kalınması halinde önceden hak edilen işsizlik maaşı, süresi dolana kadar yeniden ödenir. Yeniden işsiz kalınması durumunda İŞKUR’a başvuru yapılan tarihten itibaren ödemeler devam eder. Hak kazanma şartlarını yerine getirerek tekrar işsiz kalınırsa artık ilk işsiz kalma durumundan kaynaklanan maaştan değil yalnızca bu yeni işsizlik durumundan doğan süre kadar işsizlik maaşı alınır.
Kaynaklar: