İster otomobil ister uçak ya da otobüsle olsun uzun yolculuklarda sürekli oturmak ve yanlış beslenmek, metabolizmanın dengesini bozabiliyor. Peki yola çıkmadan ve yolculuk sırasında nasıl beslenmek gerekiyor?
En sık görülen sorun bağırsak problemleri
Uzun süreli yolculuklarda yanlış beslenmeden kaynaklı mide krampları ve bağırsak rahatsızlıkları en sık rastladığımız sorunların başında geliyor. Metabolizmanın düzenini korumak için potansiyel risk teşkil eden et, tavuk, protein yönünden güçlü ve şekerli gıdalardan uzak durmak gerek. Yola çıkmadan 2-3 saat önce yenecek bir haşlanmış yumurta protein açısından yeterli olacaktır. Süt ve süt ürünleri de gaz problemine sebep olacağı için yolculuk esnasında tercih etmememiz gerekenler arasında. Yolculuk yaparken ve öncesinde kuru baklagil grubu besinleri (kuru fasulye, nohut, yeşil mercimek vb.) de tüketmemeli. Kızartmalar mide bulantısı-kusma yapabileceği gibi içerdiği yüksek yağ oranıyla fazla kalori alımına sebep oluyor. Su kaybını artıran kafein, çay, kahve, asitli ve alkollü içecekler de uzak durulması gerekenler arasında.
Peki neler yiyip içilmeli?
Su kaybını önlemek için bol miktarda su tüketmenin yanı sıra, kapalı ayran ve soda da tercih edilebilir. Şekerli yerine tuzlu besinler, yola çıkmadan önceki son besinler olmalıdır. Et, tavuk ve bunlarla hazırlanmış gıdalar yerine pişmiş sebze yemekleri tercih edilebilir. Beyaz un yerine kepek ekmeği, çavdar unuyla hazırlanmış gıdalar, yulaf ezmesi ve bir miktar laktozsuz yoğurt tüketilebilir. Yolculuk öncesi bol meyve tüketmek de metabolizmayı korumak açısından faydalı.
Toplu taşımayla yolculuk ediliyorsa...
Özellikle uçakta yüksek hava basıncına maruz kalındığı için vücuttaki su kaybı da artar. Ayrıca sürekli aynı pozisyonda oturmanın da yüksek basınçta olduğu gibi kanda pıhtılaşmaya neden olduğunu unutmamak gerek. Bu nedenle düzenli aralıklarla pozisyon değiştirmek ve toplu taşıma araçlarının içinde kısa yürüyüşler faydalı olacaktır. Ancak gerek toplu taşıma gerekse özel araçla yapılan seyahatlerde, mola yerlerine dikkat edilmeli. Yemek yerken kullanılan çatal, tabak, bardak gibi malzemelerin de temizliği önemli. Aksi halde bakteri ve virüsler nedeniyle ishal başta olmak üzere çeşitli bağırsak enfeksiyonlarıyla karşılaşılabilir.
Su tüketimi artmalı
Yolculuk sırasında tuvalete gitme ihtiyacını azaltmak için çoğu kişi su tüketimini azaltma eğilimde. Ancak yolculukta özellikle çocuklar, yaşlılar, hamileler, kanser ve şeker hastaları başta olmak üzere herkesin bolca su tüketmesi önemli. Hem şekerli ve asitli içeceklerden uzak durmak hem de su tüketimi lezzetli hale getirmek için suyun içine limon, tarçın, nane veya meyve koyup içilebilir.
Hamileler için ideal zamanlama nedir?
Hamile yolcuların folik asit-demir yönünden zengin gıdalarla beslenmesi gerektiğini artık herkes biliyor. Fakat yolculuk için uygun dönem hangisi? Kadıköy Şifa Ataşehir Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Birgül Karakoç, hamilelikte seyahat için ideal zamanın ikinci üç ay olduğunu belirtiyor. “İlk üç ayda aşerme, bulantı, kusma gibi problemler ve son üç ayda da bebeğin ağırlaşmasından dolayı yorgunluk artar. Zaten hamileliğin 7. ayından sonra erken doğum tehlikesi olduğu için doktor izni olmadan hamilelerin uçakla yolculuk yapması da mümkün değil” diyen Karakoç, ayrıca kanser ve şeker hastalarının da yolculukta diyet listesi ve ilaçlarını aksatmaması gerektiğini vurguluyor.
Uzun yolculuk sonrası ne yapmalı?
Özellikle yurt dışı seyahatlerde saat farkı varsa, uykusuzluk ve halsizlik gibi sorunlar yaşanması doğal. Bu nedenle yolculuğun ertesi sabahında proteinden zengin besinlerle güne başlamak gerek. Ayrıca bol su tüketmek de önemli.