Yeni bir yasal düzenlemeyle ikinci el araç satışlarında oto ekspertiz raporu zorunlu oldu. Hem ikinci el araç alırken hem de ekspertiz firmalarını seçerken nelere dikkat edilmesi gerektiğini uzmanına sorduk.
İkinci el araç ticareti, genellikle hareketli bir pazar. TÜİK’in açıkladığı verilere göre, 2020 yılının Ocak-Haziran aylarında 3,9 milyon adet ikinci el araç satıldı. Bu verilere göre, ikinci el araç pazarındaki ticaret, 2019'un aynı dönemine göre yüzde 21,6 artmış oldu. 2019'un son altı ayında 4,5 milyon adet ikinci el otomobil ve hafif ticari araç satışı gerçekleşti. İkinci el araç sektöründe, alım-satımda güvenilirliği sağlamak için yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi. Tüketici Hakem Heyetleri’ne yapılan şikâyetler ve Yargıtay’a taşınan davalar bu konuda yönetmeliğin yeniden düzenlenmesiyle önlem alınmasını sağladı.
Tüketiciyi koruyor
Motorlu kara taşıtları ticaretine ilişkin 15 Ağustos 2020’de T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından düzenlenen yeni yönetmeliğe göre, ikinci el otomobil satışlarında oto ekspertiz raporu olmadan satış yapılamayacak. Yeni yönetmeliğe göre kullanılmış otomobil alım satımı yapanların yetki belgesi sahibi olması gerekiyor. İkinci el araç ticareti yapacak kişilerin satış yetkisi de bu şekilde düzenlenmiş oldu. Yüz kızartıcı suçlar işlemiş kişiler ve bağlı olduğu işletmeler ikinci el araç satışından men edildi. Rapor zorunluluğu sayesinde tüketici mağduriyetlerinin aza indirilmesi hedefleniyor. Düzenlemenin hayata geçirilmesiyle ikinci el araç ticaretinde de ciddi bir artış bekleniyor.
Yeterlilik belgesi sorulmalı
Konuyla ilgili olarak bilgisine başvurduğumuz TÜV SÜD D-EXPERT Genel Müdür Yardımcısı Ozan Ayözger, ikinci el araç alımlarında sorunsuz bir süreç geçirmek, yasal ve finansal mağduriyet yaşamamak için neler yapılması gerektiğini anlattı. Ayözger, ilk adımın hizmet alınacak yere, mutlaka hizmet yeterlilik belgesi sorulmasının olduğunu vurguluyor.
TÜV SÜD D-EXPERT Genel Müdür Yardımcısı Ozan Ayözger, aracın mevcut durumunun öğrenilmesi amacıyla mutlaka ekspertiz hizmeti alınması gerektiğini belirterek, “Binlerce kişi, almak istediği aracı kontrol ettirmek için ekspertiz firmalarına başvuruyor. Alıcılar yanlış veya eksik bilgi aktarımı sebebiyle mağduriyet yaşayabiliyor. İstenmeyen durumlarla karşılaşmamaları için alıcılara, hizmet yeterlilik belgesi olan firmalardan hizmet almalarını öneriyoruz” diye konuştu.
Alıcıların, almayı düşündükleri araçları kendi istedikleri, güvendikleri ve TSE’den Hizmet Yeterlilik Belgesi almış ekspertiz merkezlerine götürmelerini tavsiye eden TÜV SÜD D-EXPERT Genel Müdür Yardımcısı Ozan Ayözger, “Bu sayede sonraki süreçte karşılaşılabilecek kötü sürprizler önlenebilecektir” dedi.
Belgesiz firmalar kısıtlı
Yetki belgesi olmayan firmaların bir yıl içinde en fazla üç adet ikinci el araç satışı yapabileceği bilgisini veren Ayözger, “Ayrıca, model yılına göre sekiz yaşı veya yüz altmış bin kilometreyi aşmış taşıtlar için ekspertiz raporu alınması zorunlu olmayacak” detayını da verdi.
Ekspertiz raporu ücretiyle ilgili de önemli bir bilgi paylaşan Ayözger, “İkinci el araç satışı yapan işletmeler, satış tarihinden önce üç gün içinde ekspertiz raporu almak zorunda olacak. Ekspertiz raporu ücreti, satış işleminin alıcıdan kaynaklanan bir nedenle gerçekleşmemesi durumunda alıcı, diğer hallerde satıcı işletme tarafından ödenecek” diye konuştu.
Yeni düzenleme sayesinde sektörde kurumsallıkla ilerleyen firmaların avantajlı olacağının altını çizen Ayözger, “Hizmet kalitesini tescilleyip güven sağlayanların güçlenerek yollarına devam edeceklerini düşünüyorum. Ekspertiz merkezleri son düzenlemeye birlikte otomotiv sektörünün tamamlayıcı unsuru olmaya devam edecek. Yeni düzenlemenin titizlikle denetlemesiyle birlikte hem alıcı hem de satıcılar güven altına alınacak” diye konuştu.
Garanti sunma zorunluluğu
Ayrıca yeni yönetmeliğe göre satıcı, araca dair garanti sunmak zorunda. Garanti, satış tarihinden itibaren üç ay süreyle veya 5 bin kilometre için geçerli. Garanti kapsamına elektrik sistemi, diferansiyel, şanzıman, tork konvertörü ve motor giriyor. Garanti kapsamında olan parçalarda garanti süresi veya kilometresi içinde meydana gelen arızalar azami otuz iş günü içinde gideriliyor. Motosikletler için bu süre azami yirmi iş günü. Arızanın giderilmesine ilişkin masraflar ise işletmeye ait. İşletme, garanti kapsamına giren hususları İkinci El Araç Garanti Sigortası yaptırmak suretiyle karşılayabilecek.
Garanti kapsamı dışında yer alan konular ise şöyle: Ekspertiz raporunda belirtilen arıza ve hasarı bildiği halde mevcut aracı alan kişiler garanti sisteminden faydalanamayacak. Bununla birlikte satış sırasında alıcının bildiği işletme tarafından belgelendirilen arıza ve hasarlar da garanti kapsamının dışında kalacak.
