Sebzelere sarı, turuncu ve kırmızı renk veren beta karoten, vücutta A vitaminine (retinol) dönüşen önemli bir bitki pigmenti. Aynı zamanda güçlü bir antioksidan olan bu bileşenin göz, zihin ve cilt sağlığına birçok faydası bulunuyor. Karotenoid çatısı altında olan bu bileşenin diğer türdeşleri ise alfa karoten, beta kriptoksantin, lutein, zeaksantin ve likopen olarak adlandırılıyor. Adını Latince havuç anlamına gelen “carota” kelimesinden alan beta karotenin en çok bulunduğu gıda ise tabii ki havuç. Fakat pişmiş hali…
Beta karoten içeren besinler
Sarı, turuncu, kırmızı sebzelerde ve bazı yeşilliklerde bulunan beta karoten, yağda çözünebiliyor. Yani pişirildiğinde, özellikle de yağda pişirildiğinde vücut tarafından daha iyi emiliyor. Bu bileşenin en zengin olduğu gıdalar ise havuç, balkabağı, tatlı patates, kırmızı biber, sarı biber, kayısı, kavun, mango; yeşil sebze olarak da ıspanak, brokoli, lahana, pazı, marulu sayabiliriz.
Göz sağlığı ondan sorulur
Uzmanlar, beta karoten açısından zengin beslenmenin göz sağlığını koruduğunu söylüyor.
Araştırmalar, beta karoten düzeyi yüksek olan kişilerin sarı nokta ve katarakt hastalığına yakalanma riskinin yüzde 35 daha az olabildiğini gösteriyor.
Sağlıklı bilişsel fonksiyonlar
İyi bir antioksidan olması sayesinde hafıza ve bilişsel fonksiyonlar üzerinde olumlu etkileri olan beta karoten, düzenli takviyelerle Alzheimer hastalığının ve yaşa bağlı bilişsel gerilemenin belirtilerini azaltabiliyor. Fakat şöyle bir detay var ki araştırmalar bu etkiyi kısa süreli bir beslenmenin değil, uzun yıllar boyu süregelen bir beslenmenin sağlayabileceğini gösteriyor.
Güneşten korunan, sağlıklı bir cilt
Beta karoten de tüm antioksidanlar gibi cilt sağlığını koruyor; özellikle güneşin zararlı UV ışınlarına karşı kalkan görevi görüyor. Bu yararın, güneş koruyucu ürünler kullanmayı bıraktırmayacak kadar olduğunu da belirtelim.
Her antioksidan gibi kanser riskinde etkili
Araştırmaların yıllardır işaret ettiği veriye göre antioksidan açısından beslenmek kanser riskini azaltabiliyor. Beta karoten içeren gıdalar tüketmek; meme, akciğer, pankreas ve bazı kanser türlerinin önüne geçebiliyor.
Dikkat!
Çoğumuz, birçok vitamin ve mineralin fazla tüketiminin beden sağlığımıza zararlı olabileceğini biliyoruz. Beta karotenin dönüştüğü A vitaminin fazlalığı vücut için bir çeşit toksik maddeyken ve birçok zararı bulunurken, beta karoten fazlalığının büyük sorunlara yol açmadığı, sadece ten renginde sarımsı ve turuncumsu bir değişikliğe yol açabildiği belirtiliyor. Ayrıca sigara içen kişilerin beta karoten takviyesi almaması gerektiği, bu takviyenin akciğer kanserine yol açabileceği ekleniyor. Beslenme ve takviyeler konusunda kafa karışıklığının en iyi çözümü ise uzman bir doktora başvurmak.
Mevsim değişiyorken…
Mevsim değişikliği zamanında bedenimiz, bağışıklığın düşmemesi ve dinç kalması için birçok minerale ve vitamine ihtiyaç duyuyor. Ayrıca mevsime göre beslenmek de çok kıymetli. Ayrıca bu mevsim bolca tüketebileceğiniz balkabağı, havuç ve kırmızı biberi de mutfaklardan eksik etmemek gerekiyor. Bununla birlikte, vücut direncini artıran ve bedenimizi hastalıklardan koruyan C ve B vitamini zengini gıdalarla beslenmek, eğer bu vitaminler bedenimizde az ise (Uzmanlar, sağlık kontrolünden geçerek kan testi yapılmasını öneriyor.) gıda takviyesi olarak kullanmak önemli. Bağışıklık üzerinde olumlu etkileri olan D vitamini ise sonbahar ve kış aylarının en değerli vitaminleri arasında yer alıyor.
Kaynak:
https://www.webmd.com/
https://www.memorial.com.tr/
www.acibadem.com.tr
https://www.healthline.com/
