Şüphesiz hepimizin evinde ev tozu akarı bulunuyor. Eğer alerjik bir bünyeye sahipseniz ev tozu akarlarının neden olduğu ev tozu alerjisi sağlığımızı etkileyebiliyor. Ev tozu alerjisini ve ev tozu akarından korunma yollarını yazımızda bulabilirsiniz.
Ev tozu alerjisi, alerjik reaksiyona neden olabiliyor ve astım hastalığının alevlenmesini tetikliyor. Birçok insan için tahmin edilenden çok daha büyük sorunlar yaratan ev tozu, yerde, halı yüzeylerinde, yatak, yorgan ve yastıklarda bulunabiliyor. Mite olarak da adlandırılan ev tozları, yürüme ile oluşan hava akımıyla da havaya karışabiliyor ve kıyafetlerimize yapışabiliyor. İnsan derisi döküntüsünde bulunan, “dermatophagoides pteronyssinus”, “dermatophagoides farinae” ve besin artıklarıyla beslenen ev tozu akarının belirtileri ise genelde can sıkıcı olabiliyor.
Ev tozu alerjisi belirtileri nelerdir?
Ev tozu akarı belirtileri, genelde alerjik rinit olarak belirti veriyor. Ek olarak, bu tozlar astım hastalarının astım nöbetlerini de tetikliyor. Ev tozu akarı alerjisi belirtileri ise şu şekilde:
● Burun tıkanıklığı
● Burun akıntısı
● Sık ve art arda hapşırmak
● Gözlerde kaşıntı ve kızarıklık
● Astım hastalarında hırıltı, öksürük vb.
● Burunda kaşıntı
● Özellikle geceleri uzun süreli kuru öksürük
Ev tozu alerjisi neden oluyor?
Ev tozu akarı ya da diğer ismiyle mite, 0,2 - 0,3 milimetre boyutlarında gözleri görmeyen sekiz bacaklı bir canlı. Çok farklı türleri olan mite’lar insan derisiyle besleniyor. İnsan vücudunda milyarlarca mite yaşamını sürdürebiliyor. Mite’lar çıplak gözle görülmese de mikroskop yardımıyla görülebiliyor. Evimizde yatak odası ve özellikle yatağın içi, oturma odalarında koltuk ve halılar, yorgan, eşyalarımızı sakladığımız dolaplar, tüylü oyuncaklar ev tozu akarları için besi ortamı. Bu canlıların dışkıları da alerjik reaksiyonlara yol açıyor.
Ev tozu alerjisi nasıl geçer? Tedavisi nasıl olur?
Ev tozu alerjisi tedavisi, çoğu zaman çeşitli ilaçlarla yapılabiliyor. Örneğin antihistaminikler, kortikosteroidler, kromonlar, lökotrien reseptör antagonistleri, burun damlaları ve spreyleri ile tedavi uygulanabiliyor. Eğer doğal yöntemler kullanmak istenirse burun duşları ya da tuzlu burun spreyleri de öneriliyor. Uzun vadede alerjenlere karşı daha az duyarlı olmak isteyen hastalar, duyarsızlaştırma olarak bilinen spesifik bir immünoterapi uygulayabilir. Bu tedavide hastaya aşıya benzer şekilde düzenli olarak deriye enjekte edilen veya dilin altına konulan düşük dozlarda alerjen veriliyor.
Ev tozu alerjisi olanlar ne yapmalı ve ev tozu akarı nasıl önlenir?
Ev tozu akarlarından korunma yollarının başında, toz tutan eşyaların evden çıkarılması geliyor. Toz tutmayan ve kolay temizlenebilen eşyaların tercih edilmesi ve az eşyalı sade bir ev tozların oluşmasını engelleyecektir. Evde bulunan kalın kumaşlardan da uzak durulması gerekiyor. Örneğin kalın kumaştan yapılmış bir perdeniz varsa bunun yerine stor perde ya da ince kumaştan bir perde kullanabilirsiniz.
Odaların, özellikle yatak odasının boydan boya halıyla kaplanmasından kesinlikle imtina edilmeli. Mobilyaların deri ya da sentetik deri ile kaplı olması tercih edilebilir. Ev temizliği hepa filtreli elektrik süpürgeleriyle yapılmalı, haftada bir veya iki kez oda zemini nemli bezle silinmeli ve temizlik esnasında odalar havalandırılmalı. Eğer evinizde klima ve kalorifer varsa aralarındaki tozlar da temizlenmeli. Temizlik sırasında ve temizlik sonrası bir saat kadar evde ya da temizlik yapılan odada bulunmayın. Ev temizliğinde oda spreyi, naftalin, klorak, porçöz gibi ağır kokulu maddeleri de kullanmamalısınız.
Evin içinde kesinlikle sigara içmemelisiniz çünkü sigara dumanı alerjik nezle ve astımınızı artırabilir. Toz deterjan yerine sıvı deterjan tercih edebilirsiniz. Battaniye yerine elyaf yorgan tercih edin ve yorganlarınızı nevresimsiz kullanmayın. Yatak odanızı her gün havalandırın, yatak çarşaflarını, yatak örtülerinizi sık sık silkeleyin ve güneşte havalandırın. Yastık yüzü ve çarşafları her hafta değiştirin ve 60 derece ısıda yıkayıp ütüleyin. Evinizin ve özellikle yatak odanızın rutubetsiz olmasına dikkat edin. Rutubetli evlerde ev tozu akarı düzeyi artar ve şikayetlerde artışa neden olur. Eğer tozlu ortamlarda bulunmak zorundaysanız ağız ve burnu kapatan maske kullanın.
Ev tozu alerjisi için doğal öneri
Ev tozu alerjisi için karbonat ile beş ya da altı damla karanfil uçucu yağ karışımını büyük delikli bir tuzluğa koyup karıştırın. Tozlu yüzeye serptikten sonra 15 dakika bekletin ve süpürün. Karbonat akarları öldürmese de süpürgeyle çekilmesine yardımcı olur. Karanfil uçucu yağ ise akarların uzaklaştırılmasında etkilidir.
