Ev hayvanlarının genel sağlık durumu, hayvan sahipleri için çok önemlidir. Özellikle ilk kez hayvan sahibi olacaklar için, pet sağlığı hakkında bilinmesi gerekenleri Veteriner Hekim Ali Özler anlattı.
Evinde kedi ya da köpek besleyen herkes bilir ki, hayvan sahibi olmak hiç büyümeyen bir çocuk sahibi olmak gibidir. Beslenmeleri, tuvalet eğitimleri, temizlikleri bir yana, her canlı gibi onların da birtakım sağlık sorunları oluyor.
Tecrübeli hayvan sahipleri, genellikle hangi semptomların neden oluşabildiğini bilir ama özellikle evinde ilk kez hayvan besleyenler, pet sağlığı konusunda biraz acemi olur. Biz de genel pet sağlığı üzerine Veteriner Hekim Ali Özler’le görüştük ve önemli bilgiler edindik.
Ev hayvanlarında en çok rastlanan genel sağlık sorunları nelerdir?
Ev hayvanlarında en sık rastlanan semptomlar ishal, kusma, iştahsızlık ve alerjik reaksiyonlardır.
Peki hayvan sahipleri bu tarz sağlık sorunlarıyla karşılaştığında ne yapmalı?
Biz veteriner hekimler hayvan sahiplerinden, tedaviden çok korumaya yönelik yardım bekleriz. Verdiğimiz aşı takvimine uyulması, bununla birlikte ırk, genetik yatkınlık, yaş ve kişisel hassasiyet durumlarına göre hekimlerinin tavsiye ettiği mama ve destekleyici ürünleri kullanmaları, uzun vadede ortaya çıkabilecek sağlık sorunlarının önemli ölçüde önlenmesini sağlar.
Destekleyici ürünlerden kastınız nedir?
Bazı özel durumu olan hayvanlara özel mamalar kullanılır mesela. Örneğin böbrek hastası hastalara renal mamalar; deri rahatsızlığı olan hayvanlara tedavi edici atopik mamalar; eklem rahatsızlığı ya da kalça dispilazisi olan hastalara glucozamin ve condritin sülfat içeren gıda takviyeleri kullanılır.
Peki hangi durumlarda acilen veterinere gidilmesi gerekir?
Hasta sahipleri tereddütte kaldıkları durumlar ve acil sayılabilecek vakalarda hekimlerine danışabilirler. Örneğin iştah azalması pek çok hastalığın habercisi olabilir ve bizim için erken teşhis açısından büyük önem taşır, hayat kurtarabilir. Bu nedenle bu durumda hiç vakit kaybetmeden hekime başvurulmalıdır.
Ev hayvanlarında hangi semptomlar nelere işaret edebilir?
Örneğin enfeksiyonun en temel belirtisi olarak keyifsizlik ve iştahsızlık gösterilebilir. Ya da örneğin dermatolojik problemler, bölgesel ya da bütünsel tüy dökülmesi ve bazen de kaşınmayla kendini gösterir. Hep aynı mamayı tüketen bir hayvanın, ortalama olarak hep aynı kıvamda ve miktarda dışkılamasını bekleriz. Aksi durumlar ise hekiminize danışmak için geçerli bir sebeptir.
Ev hayvanlarında en ölümcül durumlar neler olabiliyor?
İshal, kusma ve travmalar özellikle genç yaştaki hayvanların birincil ölüm nedenlerindendir ve acilen yardım almayı gerektirir.
Peki kısırlık ameliyatı sonrası nelere dikkat edilmeli?
Operasyon sonrası dönemde, operasyon riski ve hastanın kişisel bilgileri göz önünde bulundurularak hasta sahibine gerekli bilgiler verilmeli. Her hasta için aynı şeyleri söylemek bu anlamda doğru olmaz. Bazı hastalar büyük desteklere ihtiyaç duyarken, bazıları bu süreci çok kolay atlatır. Hekimin gözlemi bu açıdan önemli.
Normalde ne sıklıkta veteriner kontrolü gerekir?
Yetişkin bir ev hayvanında veteriner kontrolü iki ayda bir olmalı.
Beslenme konusunda hayvan sahiplerinin nelere dikkat etmeleri gerekir?
Sağlık durumu iyi ve özel bir beslenmeye ihtiyaç duymayan hayvanlarda önceliğimiz, profesyonel kuru mama oluyor. Çünkü ancak bu şekilde beslenme kaynaklı hastalıkların neredeyse tamamen önlenmesi sağlanıyor. Ev yemekleriyle besleme konusunda ısrar eden pet sahiplerine söyleyebileceğim ise yağlı, tuzlu, şekerli, baharatlı ve kızarmış yiyeceklerden uzak durmaları. Sadece haşlanmış gıdalar ılık bir şekilde verilebilir. Ve tabii protein, vitamin ve karbonhidrat dengesine dikkat etmek gerekir. Bunun yanı sıra özel diyet kararı verilmiş hastalar, doktor tarafından önerilen tedavi mamalarıyla beslenmeli. Hekimin verdiği diyete harfiyen uyulmalı.
Bunca yıllık tecrübenize istinaden, ev hayvanı sahiplerinin en sık yaptıkları hatalar neler oluyor? Genel olarak pet sahiplerine tavsiyeleriniz olur mu?
En büyük problemler, beslenmeyle ilgili yapılan hatalardan kaynaklanıyor. Bununla birlikte bilinçsiz ilaç kullanımı ve ampirik yöntemler, en sık karşılaştığımız sorunlar arasında. Herhangi bir uygulamayı yapmadan önce hekimlerine danışmaları, verebileceğim en iyi tavsiye olur. Çünkü ne yazık ki bazen hayvan sahibinin iyi olduğuna inandığı bir uygulama, o hayvan için hayati tehlikeye sebep olabiliyor.