Tiyatrolar, müzeler ve sergiler koronavirüs (COVID-19) salgını nedeniyle kapılarını bir süreliğine kapatsa da pek çoğu, arşiv ve koleksiyonunu sanal aleme taşıdı. Karantina günlerinde dünyanın en büyük müzelerini sanal alemde keşfedebilir, konser ve gösterileri odanıza getirebilirsiniz.
Dünyayı etkileyen koronavirüs salgını hayatın her alanını olduğu gibi sanat ve kültür dünyasını da olumsuz etkiledi. Müzeler kapanırken tiyatro, opera ve bale gösterileri ile konserler iptal edilmeye başladı. Ancak salgın nedeniyle evlerimizden çıkamadığımız bu günlerde, kültür ve sanat hayatının sona erdiğini söylemek doğru olmaz. Pek çok büyük müze koleksiyonlarını sanal turlarla internet ortamına taşıdı. Ayrıca dünyaca ünlü opera, bale ve tiyatrolar da arşivlerini kendi web siteleri, Youtube ya da Vimeo üzerinden seyirciyle buluşturdu.
DÜNYA ÇAPINDAKİ MÜZELER SANAL ORTAMDA BİR ARADA
Dünya çapındaki pek çok önemli müzenin koleksiyonuna, Google Arts & Culture uygulaması ile erişmek mümkün. Google Arts & Culture aracılığıyla dünya çapında bin 160 müze ve sanat galerisini sanal ortamda, 360 derece ziyaret edebilirsiniz. Bu müze ve sanat merkezleri arasında İngiltere'deki Tate Modern, Meksika'daki Frida Müzesi, ABD'deki Solomon R. Guggenheim Müzesi ve MoMA, Yunanistan'daki Akropolis Müzesi, Tokyo Ulusal Müzesi, İspanya Bilbao'daki Guggenheim Müzesi, Çekya'daki Egon Schiele Sanat Merkezi ve Brezilya'daki Futbol Müzesi en dikkat çekenleri.
Paris’te sanal kültür turu
Büyük müzelerin Google Arts & Culture ile ortaklığa giderken bazıları da kendi internet siteleri üzerinden sanal turlar düzenliyor. Bunlardan biri de gerçek hayatta uzun kuyruklara girerek ziyaret edebileceğiniz Paris’teki ünlü Louvre Müzesi. Sanal ortamda katılabileceğiniz üç boyutlu turlarla antik dönemden 19. yüzyıla kadar sayısız koleksiyonu yakından inceleyebilirsiniz. Müzenin eşsiz Mısır Koleksiyonu ve tavan süslemeleri ile göz kamaştıran Apollon Galerisi, bu sanal turlardan sadece ikisi. Müzeye Louvre’ın resmi sitesinden erişilebiliyor.
Paris'in simgesi Eiffel Kulesi'ni de internet ortamında ziyaret edebilirsiniz. Salgın nedeniyle kapılarını kapatan kulenin internet sitesinde, çeşitli görsel ve videolar ile yapının tarihini ve az bilinen özelliklerini detaylandıran metinler paylaşılıyor.
Sanal ortamda tarihe yolculuk
Salon ve koridorlarını internet ortamına taşıyan bir başka müze de dünyanın en büyük arkeoloji ve etnografya koleksiyonlarından birine sahip olan Londra’daki British Museum. Müzenin internet sitesinde ücretsiz olarak ziyaret edebileceğiniz 60'dan fazla galeri yer alıyor. Dilerseniz siteden müze haritasını indirebilir ve giriş katından itibaren tüm odalara girerek müzeyi gerçek hayatta geziyormuş gibi keşfedebilirsiniz.
Her galerinin sayfasında, burada sergilenen önemli eserlerin büyük boy bir görseli ve bu eserle ilgili detaylı bilgiler yer alıyor. Sanal turunuzda Atina’daki Parthenon’un ünlü Elgin Mermerleri’nden Efes Artemis Tapınağı’ndaki heykellere, Ming Hanedanı’na ait seramiklerden Mısır hiyerogliflerinin okunmasının anahtarı olan Rosetta Taşı’na, oldukça nadide parçalara yakından bakabilirsiniz. Müzede sanal bir tura çıkmak için British Museum linkine tıklamanız yeterli.
Anadolu, Yakın Doğu ve İslam Eserleri koleksiyonu ile dünyanın en önde gelen müzelerinden biri olan Berlin'deki Pergamon Müzesi de kaçırılmamalı! Google Arts & Culture uygulamasını yükleyerek gezeceğiniz sanal turda Helenistik dönemin şaheseri sayılan Zeus Altarı’nı Babil’in İştar Kapısı üzerindeki boğa ve ejderha kabartmalarını uzun uzun seyredebilirsiniz. Bu uygulama olmadan da müzesinin internet sitesinden koleksiyonda yer alan pek çok eserin detaylı görsellerine ve bilgilerine ulaşmak mümkün. Pergamon Müzesi linkine tıklayarak müzede sanat tura başlayabilirsiniz.
Roma’dan Floransa’ya tarih ve sanat
Sanal kültür turunuzun olmazsa olmazı elbette İtalya. Roma'daki Vatikan Müzesi sunduğu detaylarla gözleri kamaştırıyor. Kompleks, Papalık Sarayı’nda 15. yüzyıl itibarıyla toplanmaya başlayan sanat koleksiyonlarına ev sahipliği yapıyor. Dünyanın en çok ziyaret edilen müzeleri arasında yer alan Vatikan’daki galerileri sanal turlarla keşfedebilir; Sistine ve Niccoline şapellerini, Rafael Odaları’nı ve Pio Clementino ile Chiaramonti müzelerini 360 derece gezebilirsiniz. İnternet sitesinde kompleksin önemli bölümlerine ayrı ayrı girebileceğiniz bir harita yer alıyor. Bu harita üzerinde istediğiniz bölüme tıklayarak burada yer alan eserleri keşfe çıkabilirsiniz. Ziyaret için Vatikan müzeleri linkine tıklamanız yeterli.
İtalya ve dünyanın en büyük sanat koleksiyonlarından birine ev sahipliği yapan Floransa'daki Uffizi Galerisi de sanal tura başladığınızda zamanın nasıl geçtiğini unutacağınız bir başka alternatif. Google Arts & Culture ile yapacağınız sanal turun yanı sıra müzenin internet sitesinde, özellikle Rönesans döneminin en büyük isimlerinin tablo ve heykellerini yakından inceleyebilirsiniz. Uffizi galerisi sanal turu için linke tıklayabilirsiniz.
Hermitaj’da kaybolmak sanal ortamda da mümkün
Dünyanın hem kapladığı alan hem de sahip olduğu eserlerin sayısı ve çeşidi bakımından en büyük müzelerinden biri St. Petersburg’daki Hermitaj Müzesi’dir. Hem sanat eserlerini hem de pek çok farklı dönemden tarihi eserleri barındıran müzenin internet sitesi de gerçekte olduğu gibi büyük ve kapsamlı. Müzenin sitesinde yer alan sanal haritanın üzerine tıklayarak galerilere üç boyutlu sanal bir ziyaret gerçekleştirmek mümkün. Bunun yanı sıra müzede yer alan koleksiyonları da tek tek inceleyebilir, öne çıkan eserleri hem yakından inceleyebilir hem de bu eserler hakkında doyurucu bilgilere ulaşabilirsiniz. Müzeye Hermitaj müzesi linkinden erişebilirsiniz.
Türkiye’nin kültür ve mirasına sanal yolculuk
Dünyada olduğu gibi Türkiye'deki müzeleri de sanal ortamda ziyaret etmeniz mümkün. Kültür Bakanlığı'nın internet sayfasında ülkemizin önde gelen müzelerine üç boyutlu sanal tur düzenleyebileceğiniz bir bölüm bulunuyor. Bu sayfada Ankara'daki Kurtuluş Savaşı Müzesi, Cumhuriyet Müzesi, Anadolu Medeniyetler Müzesi ve Etnografya Müzesi ile İzmir'deki Efes Müzesi, Çanakkale'deki Troya Müzesi, Antep'teki Zeugma Müzesi, Urfa'daki Göbeklitepe Örenyeri ve Çorum'daki Boğazköy Müzesi'ne düzenleyeceğiniz sanal turların linkleri bir arada veriliyor. Kültür Bakanlığı sanal gezinti linkinden bu müzelerin hepsine ulaşabilirsiniz.
Pera Müzesi'nin koleksiyon sergileri de sanal ortamda ziyarete açıldı. Suna ve İnan Kıraç Vakfı Oryantalist Resim Koleksiyonu’ndan seçilmiş 60'a yakın eserin yer aldığı İmparatorluktan Portreler, Düşlerin Kenti: İstanbul sergisi, Kahve Molası ile Kütahya Çini ve Seramikleri Koleksiyonu'ndan eserler Pera müzesi linkinden online görülebilecek.
OPERA BALE VE TİYATRO BAŞYAPITLARI DA BİR TIK UZAĞINIZDA
Müzelerin dışında dünyanın pek çok büyük konser ve tiyatro salonlarına da evinizden online olarak ulaşabilir, belki normal hayatınızda izleme şansını yakalayamayacağınız oyun ve konserleri evinize getirebilirsiniz.
Bolşoy Balesi
Bunlardan en dikkat çekicilerinden biri Rusya'nın ünlü Bolşoy Balesi. Salgın nedeniyle konserlerini iptal eden Bolşoy Balesi, 27 Mart'tan itibaren en iyi performanslarını internete taşıdı. Fındıkkıran, Uyuyan Güzel ve Boris Godunov gibi eserler önce canlı olarak YouTube üzerinden yayınlanıyor. 24 saat boyunca da ücretsiz olarak yine YouTube üzerinden izlenebiliyor. Programa, Bolşoy Balesi'nin internet sitesi üzerinden erişebilirsiniz.
Royal Opera
Londra'daki Royal Opera da salgın nedeniyle iptal ettiği gösterilerine online alternatifler oluşturdu. Bugüne kadar oluşturdukları online etkinlik programı çerçevesinde 17 etkinlik ve gösteriyi yayınlayan Royal Opera, 17 Nisan'da da Metamorfoz'u sitesinden yayınlayacak. Gösterileri izlemek için Kraliyet Operası’nın sitesine ücretsiz olarak üye olmak gerekiyor.
Shakespeare Globe Tiyatrosu
Londra'nın ünlü Shakespeare Globe Tiyatrosu da arşivini online olarak açtı. Arşivde, Shakespeare’in 10 yıldır devam eden On İkinci Gece, Venedik Taciri, Bir Yaz Gecesi Rüyası, Romeo ve Juliet oyunlarının prova ve sahne arkası görüntüleri yer alıyor. Tiyatronun arşivinde şu an için yayınlanan ücretsiz içerikler ağırlıkla prova görüntüleri olsa da izleyiciler dilerse beş euro ödeyerek oyun kiralayabiliyor. Tiyatronun ücretsiz görüntülerine Globe Player adresinden ulaşabilirsiniz.
New York Metropolitan Operası
Arşivini canlı yayın ile paylaşan bir başka büyük opera da New York Metropolitan Operası. New York saatine göre her akşam 19.30-03.30 arasında bir opera siteden izlenebiliyor. MET Opera sayfasından online yayınları takip edebilirsiniz.
Viyana Devlet Operası
Koronavirüs salgını nedeniyle tüm etkinlikleri iptal edilen Viyana Devlet Operası da arşivini ücretsiz olarak erişime açtı. 15 Mart Pazar gününden itibaren arşivde bulunan eserler 'Wiener Staatsoper' adlı ücretsiz yayın yapan platform aracılığıyla paylaşılıyor. Günlük olarak paylaşılan performansları, Wiener Staatsoper adresinden kayıt olduktan sonra izleyebilirsiniz.
Berlin Filarmoni Orkestrası
Ünlü Berlin Filarmoni Orkestrası, internet üzerinden yayımladığı konserler ile karantina günlerinde sanatseverleri yalnız bırakmıyor. Online kayıt yapıldıktan sonra konserler Berlin Filarmoni Orkestrası adresinden ücretsiz olarak dinlenebiliyor.
ONLINE FESTİVALLER
Ankara Caz Festivali
Salgın nedeniyle pek çok festival iptal edilse ya da ertelense de bazıları etkinliklerini sanal aleme taşıyor. Bunlardan biri Ankara Caz Festivali. Bu yıl 24’üncüsü gerçekleştirilecek Uluslararası Ankara Caz Festivali, 30 Nisan Dünya Caz Günü’nde yapılacak konser ile açılacak. 10 Mayıs’a kadar devam edecek festival kapsamındaki konserler online yayımlanacak. Program kısa süre içerisinde ankaracazfestivali.com ve cazdernegi.org sitelerinden duyurulacak.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV)
İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) de arşivini sanatseverlere açtı. İKSV’nin yapımcılığını üstlendiği 2015 tarihli Haldun Taner belgeseli Ve Perde ile Leyla Gencer: La Diva Turca belgeseli ücretsiz olarak erişime açıldı.
İstanbul Bienal’i
Ayrıca yine İKSV tarafından düzenlenen İstanbul Bienal'i bünyesi kapsamında gösterilen kısa filmler de her cuma sinemaseverlerle buluşacak. Bienal'e katılan sanatçılarla iş birliği halinde her cuma gerçekleştirilecek programda, iki film bienal.iksv.org adresinden yedi günlüğüne erişime açılacak.
