Instagram’ın ardından Youtube ve Twitter üzerinden de yayına başlayacak olan Eşik ve ilk 9 bölümü 50 milyon kez izlenen Fi, dizi sektörünün televizyonla sınırlı kalmadığının en büyük kanıtı. Peki internet dizileri, televizyon dizilerini tarihe karıştırabilir mi?
2017 yılının verilerine baktığımızda, Türkiye’de günde ortalama 3,9 saat televizyon seyrediliyor. Bu sürenin önemli bir kısmında da dizi izleniyor. İzlenme rekorları kıran Aşk-ı Memnu ya da milli duygulara hitap eden Söz gibi televizyon dizilerinin ekran başına topladığı kitle büyüdükçe, reklam verenin daha fazla tüketiciye bir anda ulaşması da kolaylaşıyor.
Bir yandan da son yıllarda hızla artan internet ve sosyal medya kullanımı, şirketlerin dijital mecralara yönelmesine neden oldu. Diziler de televizyonla sınırlı kalmayıp, internet ve sosyal medyanın gündemine de taşınmaya başladı. Şimdilerde, sadece Youtube’da ya da internet yayıncılığı yapan Netflix, Puhutv, BluTV gibi platformlarda yayınlanan, izlenme oranları hiç de azımsanmayacak diziler ortaya çıkıyor.
Tüketici alışkanlıklarında yaşanan bu değişim doğrultusunda kendin seç, kendin öde sistemiyle çalışan internet eğlence platformları Türkiye’de de yerleşti. Netflix, PuhuTV, BluTV gibi yayıncılar, kendilerine özel dizi yapımları gerçekleştirmeye başladı.
Şahsiyet’in kadrosu pek ünlü
Puhu TV’de ücretsiz yayınlanan ve ürün yerleştirmeleriyle finansman sağlayan Fi dizisi, ilk olarak geçen sene 31 Mart’ta izleyicinin karşısına çıktı. İlk dokuz bölümü 50 milyon kez izlenen, tekil kullanıcı sayısı 8 milyon olan dizi, Türkiye’de internet kullanıcılarının yüzde 16’sının tercihi oldu. Fi finale yaklaşırken, Puhu TV’nin yeni dizisi Şahsiyet, ünlü yazar Hakan Günday’ın hikayesinden ekrana uyarlanıyor. Yönetmenliğini Onur Saylak’ın yaptığı dizinin kadrosunda ise Haluk Bilginer, Şebnem Bozoklu, İbrahim Selim ve Cansu Dere gibi başarılı oyuncular yer alıyor. Bir seri katilin hikayesini anlatan Şahsiyet dizisinin de en az Fi kadar beğeni toplayacağı öngörülüyor.
Absürd komedi anlayışıyla dikkat çeken yönetmen Onur Ünlü’nün Dudullu Postası dizisi ise Blu TV’nin önemli özel yapımları arasında yerini aldı. Karikatürist Serkan Yılmaz’ın Penguen’de yayınlanan karikatür serisi Dudullu Postası’ndan uyarlanan dizide, Dudullu semti, insanlarının gözünden yansıtılıyor. Dudullu Postası’nın oyuncu kadrosunda Erkan Can, Hazar Ergüçlü, Güven Kıraç gibi başarılı oyuncular yer alıyor.
Youtube’dan ücretli internet platformuna
Yayın hayatına Youtube’ta başlayıp BluTV’de devam eden bir diğer başarılı internet dizisi ise Adana S1F1R B1R, Adana’nın farklı yüzünü ortaya koyuyor. Gerçekçi hikayesi ve oldukça özgün tarzıyla dikkat çeken dizi amatör ruhunu korusa da, çekimler açısından giderek profesyonelleşti ve dizi üç sezonu başarıyla tamamladı.
Diziler Youtube, Netflix gibi kanallarla sınırlı kalmıyor ve sosyal ağlara da entegre oluyor. Türkiye’nin ilk Instagram dizisi Çizgiyi Geç, bir spor markasının Instagram için çektiği ilk dizi olması itibarıyla çok dikkat çekmişti. 2016 yılında 10 bölüm olarak yayınlanan dizi, üç kameraya ek olarak özel kameralar kullanılarak çekildi.
İlk Instagram korku dizisi Eşik ise şubat ayında Instagram sayfası üzerinden 59 saniyelik bölümler şeklinde paylaşılmaya başlandı. Haftada iki bölüm olarak yayınlanan dizi, Instagram’ın ardından Youtube ve Twitter üzerinden de paylaşılıyor.
190'dan fazla ülkede 109 milyonun üzerinde Netflix üyesi, günde 140 milyon saatten fazla dizi ve film izliyor. Orijinal diziler, belgeseller ve sinema filmleri sunan Netflix’te üyeler, yayınların tamamını reklamsız olarak ve herhangi bir taahhütte bulunmadan oynatabiliyor, durdurabiliyor ve daha sonra izlemeye devam edebiliyor.
Kişinin saatlerini geçirdiği bir boş zaman aktivitesi olan ‘televizyon izlemenin’ özellikle yeni kuşaklarla birlikte ‘internette dizi izleme’ye evrildiğini söylemek yanlış olmaz. Elbette geleneksel televizyon izleyicisinin bir anda yok olmasını bekleyemeyiz ancak internete kayan bu kitle şimdi de sosyal medyadan dizi izleyecek.
En çok dizi seyretmeyi seviyoruz
Akademisyen Dr. Tahir Karaboğa’nın Akademik Sosyal Araştırmalar dergisinde yayınlanan “Dizi İzleyicilerinin Televizyon Dizilerinde Sunulan Tüketim Unsurlarına Yönelik Eğilimleri” başlıklı makalesinde de belirttiği üzere, en çok izlenen televizyon program türlerinin başında televizyon dizileri (yüzde 76,7) geliyor. Karaboğa, televizyon kanallarındaki dizi film gösterimlerinin sayısının artmasına bağlı olarak, dizi film izleme alışkanlığının da artış gösterdiğini belirtiyor. Bu etki sonucunda Türkiye’de televizyon reklamcılığının toplam medya yatırımları içerisindeki payı, Batı ülkelerine kıyasla çok daha yüksek gerçekleşiyor.
Neden internetten izliyoruz?
Televizyonda yayınlanan bir dizi, reklamlar ve tekrarlar dahil yaklaşık 150-180 dakika sürüyor. Bu süre Deloitte 2014 “Türkiye’de Televizyon” raporunun da gösterdiği gibi hem Batı standartlarına hem de internetten kısa videolar ve 45 dakikalık diziler izlemeye alışan Y ve Z kuşağı için oldukça yüksek. Türkiye nüfusunun üçte 1’ini oluşturan Y kuşağı, televizyonun aksine, daha fazla kontrol edebildiği için interneti tercih ediyor.
İnternet ortamının kullanıcıya, kendi akış programını oluşturma imkanı vermesi yani kişiselleştirilebilme özelliği, istenilen zamanda içeriklere erişilebilmesi, reklamlardan kaçabilme ve diğer yayın sistemlerine göre internetin ucuz olması, kullanıcıların ilgisini artırıyor.
