Ehliyet alıp yola çıkmakla bitmeyen bir serüven motosiklet tutkusu. Onlarca dinamiği içinde barındıran bir araç olan motosikletin eğitim süreci de aslında her zaman devam ediyor. Temel eğitim sonrası derece derece artan ileri seviye eğitimler de motosiklet deneyiminin bir parçası.
İleri seviye sürüş eğitimi, mesleki olarak motosiklet kullanan veya güvenli sürüş becerilerine tam olarak sahip olan motosiklet kullanıcılarına yönelik bir program. Bu eğitim, trafiğe kapalı bir alanda ortalama bir veya iki gün sürüyor. Tabii eğitim verilen kurumdan kuruma değişkenlik gösterebiliyor. Başlangıç eğitimi sertifikasını alan sürücüler, sonrasında 1000 km yol tecrübesi olan ya da en az 1500 km yol tecrübesi olan katılımcıların, güvenli sürüş becerilerini geliştirmenin yanı sıra trafikte daha etkin ve akıcı bir sürüş sergilemesi, kendi sürüş limitlerini ve motosikletinin limitlerini keşfetmesi amacıyla planlanan bir eğitim olarak veriliyor. Zorunlu bir süreç olmayan bu programlar, aslında sürücülerin daha sağlıklı bir şekilde trafikte var olmaları ve otokontrol becerilerini sağlamlaştırmaları için çok önemli bir konuma sahip.
Eğitimin içerdiği konular
Sürücülerin kendilerini pek çok konuda geliştirebilmesi için birçok başlık altında toplanan program, kısa sürede kapsamlı bir eğitimi vaat ediyor. Bu bölümler aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
Sürüş öncesi kontroller: Motosikletin önemli bir parçasında ya da sisteminde sorun olmaması ve kazaya neden olabilecek tehlikeli durumları ortadan kaldırmak, sorunsuz ve güvenli sürüşler yapabilmek adına motosikleti düzenli olarak kontrol etme alışkanlığını kazanmak. (Yakıt, yağ, tekerlekler, zincir, motor, frenler, debriyaj, akü ve far, stop lambası ve sinyaller gibi elektrik aksamının kontrol edilmesi.)
Sürüş pozisyonu: Motosiklet, sürücü ile motosikletin bir bütün olarak hareket ettiği ve bu ikisi arasında iyi bir denge gözetilmesi gereken bir araç. Doğru sürüş pozisyonu, yol ve trafik hakkında daha kolay bilgi alınmasını sağlayarak uygun tepki verilmesine yardımcı oluyor.
Isınma turları: Bu egzersiz daha sonraki çalışmalara hazırlık amacıyla eğitim alanında vites değiştirerek, fren yaparak uygun dönüşlere hazırlık amaçlı yapılan bir bölüm.
Frenleme: En önemli unsurlardan biri olan frenlemede, iki fren performansı ve motor freni konularının anlaşılması sağlanıyor. Bu sayede güvenli, kontrollü durma performansı ile yumuşak ve hatasız fren yapma çalışmaları yapılıyor.
Vites küçülterek fren yapma: Ders esnasında fren kullanarak hız azaltma ve ardından vites küçülterek doğru dönüş yapma çalışması yapılıyor.
Yatma: Bu derste ise dönüş kavramı anlatılıyor. Motosiklet dönüşlerde yatma eğilimi gösteren özel bir karaktere sahip. Bu derste sürücü dönüş esnasındaki uygun sürüş pozisyonunun alınması hedefleniyor.
U dönüş (ayak ile): Güvenli bir U dönüşünün teknikleri anlatılıyor. Burada, debriyaj levyesi ve gaz kolu ile yarım debriyaj sağlanarak güvenli U dönüş hedefleniyor. Bu egzersizde dönüş esnasında mutlaka ayaktan da destek alınması gerekiyor.
Sekiz çalışması: Bu derste uygun bakış kontrolü ile doğru dönüş formu öğretilmektedir. Fren ve hızlanma ile motosikleti kontrollü yatırarak dönüş yapılması hedeflenmektedir.
Yılan egzersizi: Gün içinde öğrenilen tekniklerin kullanılacağı bir egzersiz olan bu egzersizde; önceden belirlenen bir iz üzerinde sürekli dönüşler yaparak gerçek yol şartlarına yakın bir sürüş sağlanıyor.
U dönüşü (ayak kullanılmadan): Aynı u dönüşü, bu çalışmada dönüş esnasında ayaktan destek alınmadan gerçekleştiriliyor.
Ofset koni örgüsü (Chidori): Bu bölümde ise tutunma alanı ve çok yavaş hızlarda denge unsurları gösteriliyor. Debriyaj ve gaz kullanarak hız ve tutunmanın kontrolü sağlanıyor. Burada motosikleti vücudun bir parçası gibi kullanmak en önemli nokta. Bu durum çok yavaş sürüş esnasında, sıkça karşılaşılan bir durum.
İleri sürüş eğitimi neden önemli
Motosiklet kullanmak her detayıyla dikkatle edilmesi gereken bir konu. Birden fazla hareketi aynı anda yapabilmek; bunları yaparken trafik dinamiklerini göz ardı etmemek motosiklet sürücüsü olmanın olmazsa olmazlarından. Uzun yıllardır bu alanda BMW Motorrad’da eğitmen olarak görev alan Nural Meriçtan, motosiklet tutkusunu güvenli ve keyifli hale getirmenin tek yolunun eğitim olduğunu belirtiyor. Bu eğitimle birçok insanın reflekslerinin geliştiğini söyleyen Meriçtan, eğitimin önemini şöyle anlatıyor: “Eğitilmiş refleksler şanstan daha hızlıdır. Öyle ki ani durumlarda doğru tepkiler verebilmek gerekiyor. Trafikte çok fazla bu tarz durumlarla karşılaşılabiliyor. Durum böyle olunca eğitimleri önemsememek çok zor. Öğrenciler bu programlarda en ufak detaylara kadar hem teorik hem de pratik eğitim alıyorlar. Bu sebeple konuyu göz ardı etmemek, bu tutkuyu sağlıklı bir şekilde sürekli hale getirmek gerekiyor. Bunun da yolu elbette eğitimden geçiyor. Kişiler eğitim alacakları kurumları seçerlerken sertifikalarına ve geçmiş dönemde verdikleri eğitimlere mutlaka göz atmalı. Bilinen ve bu konuda kendisini ispatlamış kurumları seçmek de ayrı bir önem taşıyor.”
Eğitim ücretleri
Bu eğitimleri veren Adarat, Motto Akademi gibi özel kurumlar dışında BMW, Yamaha, Kawasaki gibi markaların da eğitim departmanları mevcut. Donanımlı eğitmenler tarafından verilen bu eğitim programlarının sayısı da gün geçtikçe artmaya devam ediyor. Ortalama 600 TL - 1500 TL arasında değişen bu eğitimler, kişinin beklentisine ve eğitim süresine göre değişkenlik gösterebiliyor. Kurum seçimi yaparken akredite edilmiş müfredatlara ve sertifika programlarına da dikkat edilmesi, uluslararası geçerliliği olanların seçilmesi tavsiye ediliyor.