Dev bir eşek arısını andıran sesleriyle, dünyaya tepeden bakan drone’lar, hobi amaçlı teknolojik oyuncaklar olmaktan çıkıp farklı alanlarda başlıca aktör olmaya başladı.
İşte yakın gelecekte onları çok daha sık göreceğimizin kanıtları!
Heyecanı yükseklere taşımanın yeni adı: Drone yarışları
Yanlış duymadınız! Artık bu teknoloji harikası yetişkin oyuncaklarının yarıştığı resmi ligler bile var. Hatta ABD’de DRL (Drone Racing League) ismiyle faaliyet gösteren drone ligi, yarış meraklıları tarafından Geleceğin Nascarı olarak nitelendirilecek kadar ilgi gören bir lig. Dünyada drone yarışlarına ilgi bu kadar büyükken, ülkemizin de bu yeni çılgınlığa kayıtsız kalması elbette düşünülemezdi. Amerika’da 2014 yılında başlayan bu heyecanlı oyunların ilk Türkiye etabı, geçtiğimiz mart ayında İstanbul’da gerçekleştirildi. 19 Mayıs 2017 günü Samsun’da ikinci etabı gerçekleştirilecek yarışın, devamındaki etaplarının ise İzmir ve Antalya’da gerçekleştirilmesi planlanıyor.
Elbette söz konusu yarışlarda kullanılan drone’lar, sahillerde ve parklarda hobi amacıyla kullanılanlardan farklı. Donanım ve aerodinamik özellikleri açısından ele alındığında, epey gelişmiş bir tasarıma sahip olan yarış drone’ları, ayrıca VR teknolojisiyle entegre edilip pilotların VR gözlükleriyle gerçeğini aratmayan bir uçuş deneyimi yaşamasına olanak tanıyor.
Sinemaya yeni soluk getiren drone filmleri
Özellikle 4K kalitesinde çekim yapabilen drone’lar sayesinde, drone fotoğrafçılığı son yılların en yaygın hobilerinden biri haline geldi. Ancak hobi seviyesiyle yetinmeyip drone kameralarıyla şaheserler üreten yönetmenlerin sayısı da artıyor. Bu yüzden günümüz itibariyle dünyada 20’nin üzerinde drone filmleri festivali düzenleniyor. ABD’de yaşayan Türk iş adamı ve uzay bilimci Ersin Demirci tarafından düzenlenen ve belgesel, mimari, doğa, kültürel, anlatı ve aksiyon dallarında kısa filmlere yer veren U.S Drone Film Festival’de geçtiğimiz yıl yerli bir yapım da vardı. Türkiye’den çıkan ve havacılığın dünyadaki atası kabul edilen Hezârfen Ahmed Çelebi’nin hikayesini anlatan “Flutter” filmi anlatı dalında büyük ödüle layık görüldü.
U.S Drone Festival dışında New York City Drone Film Festival, Peugeout Drone Film Festival, London Drone Festival ve Flying Robot International Film Festival en çok ilgi gören drone filmleri festivalleri arasında yer alıyor.
Taşımacılık sektörüne damga vuracak
Drone teknolojisinin yalnızca kültür sanat sektörü için bir anlam ifade etmediğinin sinyalleri 2015’te ABD’de verildi. NASA ve Virginia Tech Üniversitesi’nin öncülüğündeki projede, ilk kez yasal drone taşımacılığıyla kırsal bir alana ilaç teslimatı yapıldı. Yaklaşık bir yıl sonra e-ticaret devi Amazon, ilk kez drone ile teslimat yaparak gelecek vizyonunu ortaya koydu. Yine aynı yıl Ruanda Cumhuriyeti de dünyanın ilk ulusal drone teslimatını gerçekleştirdi. Böylece ülkenin batı kısmındaki kan nakil tesislerine acil kan teslimatları daha hızlı bir şekilde yapılacak.
Türkiye’de drone kullanımı ve hukuki düzenlemeler
Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nden alınan verilere göre, 2017 yılı itibariyle Türkiye'de kayıtlı drone sayısı 8 bin 349; kayıtlı drone pilotu ise 11 bin 839. Ülkemizdeki sivil havacılık mevzuatına göre 25 kg üzerindeki drone’ları uçurmak için eğitim ve sertifika alma zorunluluğu bulunuyor. Bunun yanında 25 kg’dan hafif ve hobi amaçlı kullanılan drone’ları kullanmak için herhangi bir eğitim gerekmiyor. Ülkemizde bu eğitimleri veren SHGM’den lisanslı kurumların başında gelen DroneTürk’ten edinilen bilgiye göre, eğer drone eğitimi almak istiyorsanız DroneTürk’ün web sitesinde yer alan talep formunu doldurarak bulunduğunuz şehirde eğitim alabiliyorsunuz. Eğitim talebinin 30 + rakamlara ulaşması durumunda o şehirde bir eğitim sınıfı açılıyor ve “droner” adayına SMS ile bilgi veriliyor.
DroneTürk’ün verdiği bu eğitimlerde, Samsun 19 Mayıs Üniversitesi Havacılık ve Uzay Teknolojileri Uygulama ve Araştırma Tesisleri UZAYTEM tarafından yetkilendirilmiş eğitmenler ve DroneTürk üyesi tecrübeli drone pilotlarıyla 2-4 gün boyunca uygulamalı dersler veriliyor. Bu eğitimlere katılıp sertifika almak için kayıtlı drone sahibi olmak gerekmiyor. Ancak ister profesyonel ister hobi amaçlı olsun, eğer bir drone sahibiyseniz cihazınızı mutlaka Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün web sitesi üzerinden kaydettirmeniz şart. Kayıt dışı drone kullananların ise ciddi cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalacağını da belirtmeden geçmeyelim.
OHAL süresince dikkat!
Ülkemizde yaklaşık 11 aydır süren OHAL uygulaması kapsamında drone kullanmak isteyenlerin aşağıdaki kurallara dikkat etmesi gerekiyor. Aksi halde hapis ve para cezası gibi yaptırımlar var.
- Özellikle meskun mahallerde; yani şehir içindeki kalabalık bölgelerde ve halka açık mekanlarda yapılacak uçuşlarda mutlaka SHGM’nin web sitesindeki ilgili formları doldurarak önceden izin alınmalı
- Havalimanı, helikopter pisti vb. alanlara drone’la 9 km’lik yarıçaptan daha fazla yaklaşılmamalı
- Askeri bölge, cezaevi, akaryakıt istasyonu, silah depo / fabrikaları ve kamuya ait binaların üzerinde uçuş gerçekleştirilmemeli