Her ne kadar önlemler alınsa da havada kaza kaçınılmaz olabiliyor. Hava taşıtlarından düşen parçalardan kaynaklanan zararların sigorta kapsamına alınması önem arz ediyor.
Hava taşıtları, atmosferde hareket eden ve çeşitli amaçlar için kullanılan makinelerdir. Bu taşıtlar ticari ve askeri uçaklardan, helikopterlere, insansız hava araçlarından (İHA) uzay mekiklerine kadar geniş bir yelpazeye yayılıyor. Havacılık sektörü, teknolojik gelişmeler ve güvenlik protokollerindeki ilerlemelerle her geçen gün daha da güvenli hale gelse de hava taşıtlarından düşen parçalar nedeniyle oluşan zararlar hala önemli bir risk faktörü. Hava taşıtlarından düşen parçalar genellikle motor bileşenleri, iniş takımları, yakıt tankları, antenler veya gövdeye ait bölümler olabilir. Hava taşıtlarından düşen parçalardan kaynaklanan zararlar ve bu zararların sigorta kapsamına alınması önem arz ediyor.
Havadan gelen tehdidin örnekleri
Hava taşıtlarından düşen parçalar nadiren görülse de bu tarz bir kaza meydana geldiğinde ciddi kayıplara neden olabiliyor. Yakın tarihte bu konuda farklı örnekler de yaşanmış. Bunlardan birkaçı şöyle:
- 2010 yılında Avustralya'da bir Airbus A380 tipi uçağın motorunun infilak etmesi sonucu uçaktan kopan parçalar bir kasabaya düştü. Can kaybı olmadı ancak maddi kayıp yaşandı.
- 2018 yılında ABD'nin California eyaletinde bir uçağın iniş takımından kopan metal parça bir araca zarar verdi.
- 2021 yılında Hollanda'da bir kargo uçağından kopan motor parçaları da yere düşerek maddi zarara ve bazı yayaların yaralanmasına neden oldu.
Bu olaylar da hava taşıtlarından düşen parçaların sadece uçuş güvenliğine karşı değil, aynı zamanda yeryüzündeki insanlara ve yapılara karşı da tehdit oluşturduğunu gösteriyor.
Sigorta kapsamı ve önemi
Hava taşıtlarından düşen parçalar nadir bir olay olsa da ciddi oranda maddi ve manevi kayıplara yol açabilir. Bu nedenle, sigorta kapsamının genişletilmesi ve zararlardan etkilenen bireylerin kayıplarının tazmin ve telafi edilmesi önemli. Hava taşıtlarından düşen parçalardan kaynaklanan zararlar genellikle şu sigorta türleri kapsamında değerlendiriliyor:
Havacılık Sorumluluk Sigortası: Hava yolu şirketleri ve uçak sahipleri için zorunlu olan bu sigorta, uçaktan kaynaklanan maddi zararları ve can kayıplarını kapsayacak şekilde düzenleniyor.
Genel Sorumluluk Sigortası: Bu sigorta çeşidi de uçak parçalarından etkilenen binalar, araçlar veya bireyler için tazminat ödenmesini sağlayabiliyor.
Konut ve Araç Sigortaları: Hava taşıtlarından düşen parçalar bireylerin özel mülklerine zarar verirse, bu başlıktaki sigortalar devreye girebiliyor.
Havacılık sigortaları, Türkiye’deki Sigorta ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) ve Uluslararası Havacılık Sigortaları Birliği (Aviation Insurance Association - AIA) gibi kuruluşların belirlediği standartlar çerçevesinde düzenleniyor.
Türkiye’de bu sigortalar, Türk Hava Yolları (THY), Pegasus, özel havacılık şirketleri, hava taksi işletmecileri, kargo taşıyıcıları, uçuş okulları, pilotlar ve havaalanı işletmecileri tarafından yaygın olarak kullanılıyor.
Özellikle yüksek değerli kargoların taşınması, VIP yolculuklar ve özel jetler için yüksek teminatlı poliçeler düzenleniyor. Havacılık sektöründeki yeni sigorta trendleri arasında, sürdürülebilir yakıtlarla çalışan uçaklar, drone taşımacılığı ve hava taksiler için geliştirilen özel poliçeler yer alıyor.
Elbette zamanın değişen gereklilikleriyle beraber sigorta sistemlerinin de güçlendirilmesi ve bu tür risklerin detaylı bir şekilde ele alınması hem hava yolu şirketleri hem de bireyler açısından finansal güvence anlamına geliyor. Sigorta sektörü hayatın akışında yaşanabilecek her türlü riski takip ediyor. Bu bağlamda hava yolu taşımacılığındaki teknolojik ilerlemeler ve sigorta sistemlerindeki gelişmeler birbiriyle uyumlu olmalı. Böylelikle gelecekte bu risklerin çok daha iyi yönetilmesi mümkün.
