İlk kez botoks yaptırma yaşı 17-18’lere indi. Bu kadar erken yaşta botoks yaptırmak normal mi? Bu uygulamaları kimler yapmalı? Güzellik algısı hangi yöne doğru evrildi? En çok merak edilen soruları Dr. Bülent Çığşar’a sorduk, bizler için yanıtladı.
Botoks ya da dolgu uygulamalarına başlama yaşı 17-18’lere indi. Bu kadar erken yaşta botoks yaptırmak normal mi?
Kozmetik amaçlı botoks uygulamaları birçok farklı durumda kullanılabilir. Yüzde oluşmuş ince çizgileri yok etmenin veya azaltmanın yanı sıra yüze daha canlı bir görünüm kazandırmak, kaş veya dudakların yerlerinde veya oryantasyonlarında ufak değişiklikler yapmak ya da düzenli botoks uygulamalarıyla yaş almayla berber oluşmasını beklediğimiz kırışıklıkları engellemek gibi farklı klinik durumlarda botoks kullanılabiliyor. Botoks uygulamasını isteyen kişilerin yaş gruplarında göre dağılımına baktığımızda büyük çoğunluğun 30-50 yaş arasında olduğunu görmekteyiz.
Botoks için önerdiğiniz bir yaş var mı?
İleri yaşta genellikle kırışıklıklar oturduğu ve derinleştiği için botoksun faydası daha sınırlı iken 20’li yaşlarda çoğu bireyde kırışıklıklar çok daha az olduğu için ilacın kullanımı sınırlı durumlarda faydalı olmaktadır. Sıklıkla 20’li yaşlarda botoks ilerde oluşması beklenen ince kırışıklıkları engellediği için, yani koruyucu özelliğinden dolayı tercih edilmektedir. Gerçekten de yapılan çalışmalar 20’li yaşlarından itibaren düzenli botoks yaptıran kişilerde ilerleyen yıllarda kontrol gruplarına göre daha az kırışıklık oluştuğunu göstermektedir. Buna ilave olarak bu yaş grubunda kaşları biraz kaldırmak veya üst dudağı dişleri örtecek şekilde biraz indirmek gibi ufak değişikliklere ihtiyaç olması halinde de botoks enjeksiyonları kullanılabilir.
18 yaş altındaki kişilere botoks uygulaması yapmak yasal mı?
18 yaş altında botoks uygulaması güvenli ve yasal olmasına karşın ailenin rızası ve bilgisi olmadan yapılamaz. 18 yaş altında botoks uygulaması yine de tartışmalı bir konudur. Birçok hekim bu yaş grubunda yüz felci, şaşılık, ağır migren atakları, serebral palsiler ve aşırı terleme gibi tıbbi nedenler haricinde botoks uygulamasına sıcak bakmamaktadır.
Botoks yaptırmaya karar vermek için cildimizin nasıl belirtiler göstermesi gerekir?
En sık uygulama sebebi ciltte mimiklerin yoğun kullanımı sonucu oluşan dinamik (kas hareketleriyle oluşan) ince kırışıklıkların yok edilmesidir. Bu konuda nerdeyse hastaların tamamında etkin sonuç 15 dakikalık basit bir uygulama ile elde edilebilmektedir. Bütün bunlara ilaveten botoks belli bir zamandan sonra yavaş yavaş etkinliğini yitirir ve kas fonksiyonları ve dolayısıyla kırışıklıklar da tekrar ortaya çıkar. Bu süre her ne kadar yaygınlıkla 6 ay olarak bilinse de aslında kişiden kişiye çok farklılıklar gösterir ve çoğu durumda etkinliği 4. ay sonunda azalmaya başlar. Yani istenilen görünüm için belli aralıklarla ki bu genelde yılda 2 uygulama olarak planlanır, botoks enjeksiyonu yapılmalıdır.
Son zamanlarda daha doğal estetik operasyonlar mı tercih ediliyor?
Esasında çoğu zaman, daha genç görünmek için kararında ufak müdahaleler fazlasıyla yeterli olmaktadır. Kişinin benlik algısını çok değiştirmeden yapılan küçük müdahaleler günümüzün hızlı dünyasında hastaların iyileşme sürecini çok daha hızlı atlatıp gündelik hayata daha çabuk dönmelerine de izin vermektedir. Plastik cerrahi kliniklerine başvuran hastaların çoğunluğu büyük değişikliklerden ziyade direkt sorunlarına yönelik daha küçük müdahaleler istemektedir.
Direkt soruna yönelik hangi estetik operasyonlar yapılıyor?
Örneğin torbalaşmış, fazla cilt katlanması ile ağır bir görünüm almış, yorgun ifade veren üst göz kapağı için sınırlı uyuşturma yapılan basit bir cerrahi müdahale yeterlidir. Herhangi bir cerrahi işlemde uygulanacak anestezi şekli cerrahi öncesinde hastayla detaylı bir şekilde irdelenmeli ve tıbbi durumuna ilaveten hastanın hem cerrahi esnasında hem de cerrahi sonrası konforu göz önüne alınmalıdır. Yüz bölgesinde ve vücutta yapılan birçok estetik cerrahi işlem sınırlı uyuşturma altında da yapılabilmekte. Bunlara örnek olarak üst ve alt göz kapağı ameliyatları, yüz germe operasyonları, basit küçük liposuction ameliyatları; bişektomi, liplift gibi lokal yüz cerrahileri verilebilir. Lokal anesteziye ilaveten spinal, epidural veya sinir blokları da uygun durumlarda tercih edilebilir. Yine de anestezi şekline karar verirken tercih edilen cerrahiden çok hastanın durumu daha önemlidir.
Güzellik algısı son yıllarda evrildi mi, kadınların üzerinde güzellik baskısı olduğunu düşünüyor musunuz?
Güzellik algısı insanlık tarihi boyunca sosyal hayatta önemli bir olgu olmuştur. Tarihi kaynakları incelediğimizde güzellik algısının eski medeniyetlerin her birinde farklılık gösterse de mevcut olduğunu görürüz. Her ne kadar estetik algısı çağdan çağa ve kültürden kültüre farklılık gösterse de esasında bu algı insanlık tarihinde yeni bir olgu değildir. Günümüz dünyasında iletişimin bu derece kolay ve yaygınlaşması dünya çapında “moda” trendlerin gelişmesini ve büyük kitlelere ulaşmasını kolaylaştırmıştır. Aktif yaşam sürelerinin de uzamasıyla hem iş hayatında hem de gündelik hayatta genç ve modern görünüm önem kazanmış ve bireyin toplum içindeki yerini belirleyen faktörlerden biri haline gelmiştir.
Bu güzellik algısı söz konusu olduğunda ilk akla gelen demografik grup kadınlarmış gibi görünse de benzer durumlar erkekler için de geçerlidir. Yani bu baskılar esasında toplumun tüm bireylerini etkilemektedir. Sağlıklı, kıvamında bir güzellik algısı ve beklentisi toplumsal harmoni için önem arz etmekteyken bu beklentinin aşırıya kaçması özgüven sorunlarına yol açabilir. Bu gibi aşırı durumlarda estetik cerrahinin hastalara istediklerini veremeyeceğini düşünüyorum.