Katalan mimar Antoni Gaudí ve ünlü eserleri

Katalan mimar Antoni Gaudí ve ünlü eserleri

Geçtiğimiz kasım ayında yoğun ilgi nedeniyle turistik Schengen vizesi başvurularını durduran İspanya, en çok ziyaret edilen ülkelerin başında geliyor. Ülkenin en güzel şehirlerinden Barselona’yı çekici kılan isim ise Art Nouveau akımı öncülerinden olan Katalan mimar Antoni Gaudí. İşte, her yıl milyonlarca turisti ağırlayan ve Barselona’ya gidenlerin mutlaka görmesi gereken Gaudí eserleri.

Antoni Gaudí hakkında

1852'de Katalonya'nın Tarragona vilayetinin Reus şehrinde doğan Antoni Gaudí Antoni Plàcid Guillem Gaudi) henüz küçük yaşlarındayken, kazan imalatçısı olan ailesinden ilham alarak görme, hissetme, yaratma ve üretme becerilerine sahip oldu. Gaudí, İspanya'nın Riudoms kasabasındaki yazlık evlerinde uzun zamanlar geçirdi ve burada doğayı gözlemledi. Uzmanlar, mimarın küçük yaşlarda edindiği bu deneyimlerin, biyomorfik (Doğada veya canlı organizmalarda görülen desenler ve şekiller) tasarımlarına ilham kaynağı olduğunu düşündü.

1878'de Barselona Mimarlık Okulu'ndan mezun olan Antoni Gaudí, aynı yıl Barselona'daki Esteve Comella'ya ait bir eldiven mağazası için bir vitrin tasarladı ve bir süre sonra bu tasarım Fransa’da düzenlenen Paris Dünya Fuarı'nda sergilendi. 1879 yılında mimarın eserleri şehri güzelleştirmeye başlamıştı bile. Gaudí, Barselona’daki Kraliyet Meydanı ve Pla de Palau Meydanı’nda hala bulunan elektrik direklerini tasarladı. 

Antoni Gaudí
Antoni Gaudí

1883-1885 yıllarında ise Barselona'nın Gràcia semtinde bulunan Vicens ailesinin yazlık evi Casa Vicens’i tasarlayan mimar, 1883 yılında bir yandan en ikonik projesi La Sagrada Familia (Basílica de la Sagrada Família) üzerinde çalışmaya başladı. 1886-1888 yıllarında Eusebi Güell için tasarlanan konak Palau Güell’i (Güell Sarayı), 1900-1914 yıllarında heykellere ve güzel bahçelere sahip Park Güell’i, 1904-1906 yıllarında eski bir evin tadilatıyla ortaya çıkan ev Casa Batlló’yu, 1912’de deniz dalgalarından ilham alındığı söylenen beş katlı apartman Casa Milà’yı tamamlayan Antoni Gaudí; Art Nouveau akımının öncüsü oldu. 1926’da tramvay kazası sonucu hayatını kaybeden Gaudí, tamamlayamadığı ve son gününe kadar üzerinde çalıştığı La Sagrada Familia’nın altında yer alan mezara gömüldü. Aradan uzun yıllar geçse de inşası sona ermeyen ve halk arasında “bitmeyen kilise” olarak bilinen yapının 2026 yılında tamamlanacağı duyuruldu. 

Ünlü bazilika La Sagrada Familia

Piskoposluk mimarı Francisco de Paula del Villar'ın projesi olarak başlayan La Sagrada Familia, malzeme maliyetleri ve teknik detaylardaki sorunlar nedeniyle mimar değiştirdi ve Gaudí projeyi üstlendi. Piskopos koltuğuna ev sahipliği yapmayan fakat büyüklüğü ve gösterişli tasarımı nedeniyle önemli hale gelen ve daha ilk yıllarında "katedral" olarak anılmaya başlayan La Sagrada Familia, Antoni Gaudí’nin tamamlanamayan en ikonik eseri oldu. Gaudí'nin ölümünden sonra La Sagrada Familia’da çalışmaya devam eden tüm mimarlar, ünlü mimarın planlarını, modellerini ve kayıtlarını takip etti. Cepheleri, kuleleri ve her detayında dini semboller taşıyan yapı, 7 Kasım 2010'da Papa 14’üncü Benedict tarafından kutsandı. La Sagrada Familia; haftanın her günü, dönemsel olarak değişen saatler arasında, 26 ila 40 euro arasında değişen rehberli ve rehbersiz turlarla ziyaret edilebiliyor. 

Barselonalıların favorisi Park Güell

Eusebi Güell’a ait olan araziye yapılması için Antoni Gaudí’ye verilen park projesinde, İngiliz tarzı parklar yaratılmak istendi. 1900’de tasviye edilmeye başlanan alandadw evler, parklar, meydanlar ve yürüyüş yolları tasarlandı. Arsa parsellerindeki satış zorluğu ve ulaşımın yetersiz olması burada yapılması planlanan 60 evden sadece iki tanesinin inşa edilebilmesine neden oldu. Park halka açıldı, Güell’in ölümünden sonra ise 1926 yılında belediye parkı olarak hizmet veren Park Güell’de; Hipostil Salonu, Ejderhanın Merdiveni, Avusturya Bahçeleri, Yunan Tiyatrosu Larrard Evi gibi bölümler yapıldı. 9.30-17.30 arasında açık olan Park Güell’in ziyaret alanlarına giriş ücreti bulunuyor. Park içinde bulunan ve Gaudi’nin bir süre yaşadığı bina olan Casa Museu Gaudi (Gaudi Evi Müzesi) ise 1 Ocak 2024’ten beri bakım çalışmaları nedeniyle kapalı.

Taş ocağı olarak anılan Casa Milà

1900’lü yıllarda Barselona’nın en prestijli caddelerinden biri olan Paseo de Gracia, tiyatro, sinema, kafe ve mağazalarla birlikte burjuva kesiminin konutlarına ev sahipliği yaptı. Gaudi, Casa Milà’yı 1905 yılında Pere Milà ve Roser Segimon için bu ünlü caddenin hemen köşesinde tasarlamaya başladı. İnşaatı 1906-1912 yılları arasında süren yapı, Gaudi’nin sınırsız hayal gücü nedeniyle bütçeyi aştı ve planlanandan daha büyük olduğu için belediyeden uyarı aldı. İtirazlar, para cezası ve davalar sonucunda tamamlanan Casa Milà, görüntüsü nedeniyle La Pedrera (Taş ocağı) olarak anılmaya başladı. Binadaki daireler, ailelere ve işletmecilere kiralandı. 1984’te UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne giren Casa Milà, uzun yıllar boş kaldı ve 1996’da ziyarete açıldı. Casa Milà her gün 09.00-18.30 ve 19.00-23.00 saatleri arasında, 12,50-28 euro arasında değişen giriş ücretiyle gezilebiliyor.

Deniz ve doğadan ilham alan Casa Batlló

1877 yılında, Gaudi'nin mimarlık hocalarından olan Emilio Sala Cortés tarafından inşa edilen bu bina da prestijli Paseo de Gracia caddesinde yer alıyordu. 1903’te Barselonalı iş adamı Josep Batlló y Casanovas’nın satın aldığı binanın yenilenmesi görevi Gaudi’ye verildi. Yaratıcı mimar, 1904-1906 yılları arasında yıkıma gerek kalmadan büyüleyici bir tarzda binayı Casa Batlló olarak yeniledi. 1950’li yıllarda artık Batlló ailesine ait olmayan bina, şirket ve şahıslarda el değiştirdi. 1990’lı yıllarda Bernat ailesinin satın aldığı Casa Batlló, 1995 yılında etkinlikler için topluma açıldı; 2002 yılında da ziyaretçileri misafir etmeye başladı. 2005’te UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne giren Casa Batlló; geri dönüştürülmüş malzeme kullanımı, görkemli heykelleri, dalgalı ve denizi andıran cephesi, maske formundaki balkonlarıyla coşkulu ve zamansız bir eser olarak tanımlandı.

Kaynaklar:

https://www.barcelona.de/

https://www.artnews.com/

https://sagradafamilia.org/

www.lapedrera.com

https://www.casabatllo.es/

https://parkguell.barcelona/