İstanbul’un demografisi değişen mahalleleri

İstanbul’un demografisi değişen mahalleleri

Ülkemizin en kalabalık şehri olan İstanbul, büyük bir tarihe tanıklık ettiğinden demografik olarak da büyük bir çeşitliliğe sahip. Gerek dış göç gerekse kentsel dönüşüm ile İstanbul’un köklü ve ünlü mahallelerinin yapısı değişti. Sizler için İstanbul’un demografisi değişen mahallelerinden bazılarını sıraladık. 

Romanların mahallesi: Sulukule

İstanbul surlarının en alçak yeri olduğundan ve Bayrampaşa Deresi’nin bu bölgede bulunması nedeniyle Sulukule ismini alan bu mahalle Fatih’te bulunuyor. Bizans dönemine kadar uzanan tarihiyle İstanbul’un en eski mahallelerinden biri olma özelliğini taşıyor. Bölgede yerleşim 10’uncu yüzyıla dayanıyor. Bizans döneminde Hindistan’dan geldiği iddia edilen Romanlar, zamanında Ortodoks Kilisesi tarafından falcılık ve sihirbazlık gibi faaliyetlerle suçlandıktan sonra kara surlarının dışında yaşamaya zorlandılar.

İstanbul’un fethinden sonra farklı bölgelerde yaşayan halkları İstanbul’un suriçi bölgesine çekme amacıyla Romanların bir kısmı Ayvansaray’a, bir kısmı ise tekrar Sulukule’ye yerleştirildi. Fetihten sonra Müslüman olan Romanlar dans ve müziğin yanında şehre pek çok yönden de katkıda bulundu ve hatta sarayın mehter takımını kurdu.

Ancak Sulukule’nin kaderi 2005 yılında değişmeye başladı. Bakanlar Kurulu "Sulukule Kentsel Yenileme Projesi"ni kabul etti ve 19 Ekim 2006'da acele kamulaştırma kararı çıkardı. Sivil Toplum Kuruluşları ve bazı dernekler her ne kadar karara itiraz etse de Kültür ve Tabiat Varlıkları Yenileme Kurulu, Sulukule Yenileme Projesi’ni onadı.

Sulukule kentsel dönüşüm projesinden sonra Suriye İç Savaşı’ndan kaçan orta ve üst orta sınıfın yerleşim yeri oldu. Sulukule’de yaşayan Muhammed Da, “Sulukule’de genelde geçmişte Türkiye ile iş yapan şirket sahipleri oturuyor. Bu insanlar Suriye’den kaçarken parasının belli bir bölümünü çıkarabildi. Bir çok evde 2-3 aile bir arada kalıyor” dedi.

Yahudilerin ilk yerleşim yeri: Balat 

Balat aynı zamanda büyük bir Rum nüfusunu da barındırıyordu.
Balat aynı zamanda büyük bir Rum nüfusunu da barındırıyordu.

Fatih ilçesinin Ayvansaray ve Fener mahalleleri arasında yer alan Balat’ın önemi, İspanya’dan göç eden Yahudilerin ilk kez buraya yerleştirilmiş olması. Zamanında İstanbul’un başlıca Yahudi mahallelerinden biri olan Balat, Gürcistan Yahudilerini de bu bölgeye çekti. Yahudi evlerinden günümüze kalan örnekler mahallenin içlerine doğru çoğalıyor. Balat Yahudileri, 1950’li yıllardan itibaren İsrail’e göç ettiğinden günümüzde Balat’ta Yahudi aile sayısı yok denecek kadar az.

İstanbul’da gayrimenkul almak isteyen yabancılar ise artık Balat, Fener ya da Ayvansaray’a yönlendiriliyor. Yabancıların Türk vatandaşları gibi gayrimenkul edinebilmesini öngören “Doğrudan Yabancı Sermaye Kanunu’nundan yararlanan yabancılar” buraya yerleşiyor.

Eski Fikitepe’den eser kalmadı

Fikirtepe’de kentsel dönüşüm projeleri günümüzde de devam ediyor.
Fikirtepe’de kentsel dönüşüm projeleri günümüzde de devam ediyor.

Fikirtepe’de Bizans ve erken dönem Osmanlı döneminde yerleşim olup olmadığı kesin değil. Daha önceden Kızıltoprak Mahallesi’ne bağlı olan Fikirtepe’de, 1950’nin sonuna kadar bilinen tek ev ise öğretmen Refik Apa’ya ait.

Fikirtepe’nin kentsel dönüşüm süreci 2007 yılında başladı. 2013 yılında da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Fikirtepe’yi riski alan ilan etti. Daha sonra ise 61 yapı adası içinde 25’inin projesine başlandı. Ruhsatları tamamlanan 35 yapı adasında da anlaşmalar ya gerçekleşmedi ya da müteahhitler işlerini bırakıp gitti. Günümüzde Fikirtepe’ye birçok iş merkezi ve rezidans yapılsa da kentsel dönüşüm süreci tamamen bitmiş değil. Geçtiğimiz günlerde ise mahallenin eski sakinlerinin tahliyesi için verilen son süre de doldu.

Köklü ailelerin sayfiye yeri: Çamlıca

Recaizade Mahmut Ekrem’in “Araba Sevdası” eseri, Çamlıca’da geçiyor.
Recaizade Mahmut Ekrem’in “Araba Sevdası” eseri, Çamlıca’da geçiyor.

Anadolu yakasının en nezih ve güzel semtlerinden biri olan Çamlıca, Büyük Çamlıca ve Küçük Çamlıca olarak ikiye ayrılıyor. Kısıklı, Emniyet, Küplüce, Ferah, Yavuztürk, Bulgurlu, Burhaniye ve Acıbadem mahallelerinden oluşan Çamlıca, Osmanlı ve Cumhuriyetin ilk dönemlerinde köklü ailelerin yazlık evlerinin bulunduğu bir yerdi. Hatta Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun “Nur Baba” ve Recaizade Mahmut Ekrem’in “Araba Sevdası” Üsküdar’a bağlı olan Çamlıca’da geçiyor.

Büyük Çamlıca Tepesi ise 2000’li yılların sonuna kadar Avrupa ve Uzak Doğulu turistlerin uğrak noktasıydı. 2010’lu yıllardan sonra daha çok Arap turistleri ağırlamaya başladı.

Mahallelere göre demografik özellikler gösteren Çamlıca’nın, özellikle Ferah Mahallesi’nde, Balkan göçmenleri günümüzde yerleşik halde bulunuyor. Sayıları gittikçe azalan göçmenlerin yerine ise Karadeniz’den göç eden aileler yerleşiyor.

Quick Kefalet Sigortası
Quick Kefalet Sigortası

Quick Sigorta Kefalet Sigortası

Quick Sigorta, özellikle Kamu ihale süreçlerinde özel sektörün teminat ihtiyaçlarını karşılayabilmek, bankalar tarafından düzenlenen teminat mektuplarına alternatif yaratmak, bu şekilde kredi limitlerinin başka alanlarda kullanılmasını sağlamak üzere reel sektörün elini rahatlatmak adına özel sektöre önemli bir enstrüman kazandırdı.

Türkiye’de bir ilk olarak firmalar ihalelere katılırken teminat mektubu yerine Quick Sigorta Kefalet Sigortası kapsamında düzenlenen kefalet senetlerini sunabiliyorlar.

Detaylı ilgi için:

quicksigorta.com/kefalet-sigortasi