Koronavirüs önlemleri ve yasakları hayatımıza girdiğinden beri paket servis ayrı bir önem kazandı. Pandemi tedbirleri kapsamında, tüm kafe ve restoranların kapatılması, evde uzun zaman geçirdiğimiz şu günlerde hem bizler hem de restoranlar için ayrı bir anlam ifade ediyor. Çünkü online mecralarda paket servis yarışları başladı.
İşletmeciler bu değişiklikten mutlu mu?
Üsküdar’da hem telefonla hem de online mecralar üzerinden sipariş alarak çalışan bir işletmeci, bu günler için “İyi mi oldu, kötü mü oldu bilemiyorum. İyi yanları var. Mesela masa kur, servis aç, garson bana baktı - bakmadı ve masa topla gibi rutin işlerimiz ortadan kalktı. İşletme dört katlı, sadece en alt kat hizmette. Haliyle maliyetlerimiz de düştü. Çok sayıda sipariş de alıyoruz. Bunlar iyi tarafları. Ama diğer yandan, insanların bir kısmı da evde oturuyor, bu nedenle yemek yapacak bol vakitleri oluyor. Sürekli paket servis isteyen bazı adresler, aramaz oldu. Yani müşteri de kaybettik. Bir de önceden iki motorlu kurye yetiyordu. Şimdi üç kişi daha aldık. Ve çalışanlarımızın çoğunu da ücretsiz izne çıkarmak zorunda kaldık. Bu da başka bir gerçek” diyerek özetliyor.
Paket servis hizmetinde ne değişti?
Çok sayıda restoran fiyatlarında indirime gitti. Çeşit çeşit kampanyalar yapıyorlar. Özellikle pizzacılar. Bir alana bir bedava, büyük boy fiyatına bir büyük boy, bir orta boy pizza gibi çok sayıda cazip, uygun fiyatlı ve sadece internete özel paketler çıktı. Bazı firmalar, müşteri memnuniyetini artırmak için müşterilerine minik tadımlıklar göndermeye başladılar. Örneğin kebap söylüyorsunuz, yanında çiğ köfte geliyor. Ev yemeklerinden sipariş ediyorsunuz, yanında tek fincanlık Türk kahvesi geliyor.
Online mecralardaki restoran puanlamaların siparişlere etkisi
Beşiktaş’ta bulunan biraz da lüks bir kafenin işletmecisi cevaplıyor: “Etkilemez mi? İnsanların şu dönemde en çok dikkate aldıkları şeylerden biri bu puanlar. Bir de yorumlar. Özellikle bakıyorlar, sonra sipariş ediyorlar. Eğer sizin için iyi şeyler yazıyorsa, sipariş verirken tereddüt etmiyorlar ama işletmenin çok dikkatli, titiz olması lazım. Güzel yorumları okuyan bir müşteri, büyük beklenti içinde oluyor. Yorumlarda okuduklarının aynısı ile karşılaşmak istiyor. Eğer aksi durum olursa, hemen kötü puan veriyor, kötü yorum yapıyor. Sonra da onu toparlamaya çalışıyorsunuz.”
Paket servisin belkemiği: Motorlu kuryeler
Online sipariş alan bir internet sitesinde çalışan kurye Hasan B’ye bu süreci ve yaşadıklarını sorduğumuzda: “Öncelikle iyi tarafından başlayayım. Eskiden bu kadar çok paket servis olmuyordu. Yazın da yasak zamanlarında olmuyordu. Çünkü hava güzeldi. Şimdi havalar soğuk. Müşteri pazar günü evde otururken, bakıyor şakır şakır yağmur yağıyor. Çıkmıyor haliyle, paket servisle sipariş veriyor. Ne kadar çok paket, o kadar da bahşiş demek. Bazıları temassız teslimat istiyorlar ama onlarda online olarak bahşiş veriyor. Kazancımız arttı. Bu nedenle bu durum bizler için daha iyi oldu. Kötü tarafı ise hava soğuk, sipariş çok; özellikle yemekleri ya da kahveleri soğutmadan götürmek lazım. Mecburen daha da hızlandık yani. Bir de daha çok yoruluyoruz. Bunlar da işin biraz kötü yanı” diyor.
Hazır yemek sektörü hayalet mutfaklara doğru mu evriliyor?
Hayalet mutfaklar hayatımıza çok kısa süre önce girdi. Bu hayalet restoranlarda sadece paket servis hizmeti var. Gidip, oturup, yiyemiyorsunuz. Sadece bu amaçla hazırlanan yemekler için profesyonel olarak oluşturulan bir pişirme istasyonu da denebilir. Koronavirüs nedeniyle, restoranların işleyişleri de değişti. Yeni başlayan bu uygulamanın, önümüzdeki yıllarda cirosunun 35 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor.
Hayalet mutfak nedir?
Bir işletme düşünün. Ama içinde farklı işletmeler var. Hepsi paket servis hazır gıdalar üretiyor. Aynı işletmenin çatısı altında olan farklı işletmeler, kira, lojistik ve diğer giderleri paylaşarak hizmet veriyorlar. Hayalet mutfaklarda garson, komi, bulaşıkçı, işletme müdürü gibi kadrolara ihtiyaç yoktur. Bu da maliyeti etkileyen bir başka unsur. Tabi butik hizmet verildiğinden dolayı da hizmet kalitesi yüksek. Maliyet avantajını, daha hızlı ve daha kaliteli hizmet vermek için kullanıyorlar.
Türkiye’de hayalet mutfak var mı?
Henüz yok. Ancak kurulum aşamasında. Çok yakın zamanda hayalet mutfaklar hayatımıza girecek. Türkiye’deki versiyonunda sıfır sermaye ile sisteme giriş yapabiliyorsunuz. Sizin için mutfağı hazır eden firmalar var. Siz sadece giderlere ortak oluyorsunuz. Gerisi ise tamamen yemeklerinizin lezzetine ve verdiğiniz hizmetin kalitesine bağlı.
Koronavirüs nedeniyle sürekli değişen ve farklı bir noktaya doğru evriliyor gibi görünen hazır gıda endüstrisi ve paket servis hizmetinde ilerleyen günlerde daha ne gibi yenilikler görürüz bilinmez. Pandemi devam ettiği sürece, gelişen teknoloji ile birlikte daha çok şey hayatımıza girecek gibi görünse de dünya normale döndükten sonra hayatımıza giren bu yenilikler kalıcı olabilecek mi yoksa eski alışkanlıklarımıza dönecek miyiz sorusunun cevabı ise şimdilik yok. Bekleyip göreceğiz.
