Akıllı şehir teknolojilerinden IoT uygulamalarına, şehir planlamasında dijitalleşmeden bu teknolojilerin şehir yaşamına ve inşaat sektörüne katkılarına uzanan bir teknoloji yolculuğuna hazır mısınız?
Günümüzün popüler ve önemli konularından biri olan akıllı şehir kavramı; teknolojinin nimetlerinden faydalanarak ve veri toplamanın gücünü fark ederek yaşam kalitesini, şehirdeki yaşamın sürdürülebilirliğini ve verimliliğini artırmaya dayanıyor. Akıllı şehir teknolojileri arasında ise bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) ve nesnelerin interneti (IoT) yer alıyor. Ulaşım, güvenlik, kamu hizmetleri, enerji, altyapı ve inşaat sektörü için önemli olan akıllı şehir kavramında şehir, yaşamı kolaylaştıran bir alan haline geliyor.
Dijitalleşen şehir planlamaları ve bunun şehir yaşamına katkısı
Verimli, sürdürülebilir, yaşanabilir bir şehir yaratmak için dijital dünyaya uyum sağlamak gerekiyor. Akıllı ve veri odaklı kentsel planlama yapmak da dijitalleşmenin ilk adımı. Bu başlık altında yer alan coğrafi bilgi sistemleri ve dijital haritalama çalışmaları, planlamacıların arazi kullanımını ve altyapı gelişimini görselleştirmesine, arazinin analiz edilmesine yarıyor. Bu çalışmalar da trafik planlamasından imar düzenlemelerine, inşaat süreçlerinden afet riski değerlendirmesine kadar geniş bir alanda şehir yaşamını iyileştiriyor.
Son yıllarda adını sıkça duyduğumuz garip terim “dijital ikiz teknolojisi” ise bir diğer konu. Bu teknoloji, simülasyon izlemeler yaratarak ve gerçek zamanlı izlemeleri kaydederek şehirlerin sanal kopyalarının oluşturulması demek. Aslında dijital ikizi, olası senaryolar oluşturularak şehirdeki durumları test etmek olarak tanımlayabiliriz. Dijital ikiz teknolojisi altyapı planlamalarının verimli olmasını, trafik akışın sorunsuz devam etmesi ve çevreye verilen etkini değerlendirilmesini sağlıyor.
Şimdi de büyük verinin gücüne ve yapay zekanın karar vericiliğine gelelim. Şehirlere yerleştirilen akıllı sensörler, gürültü kirliliği, hava kalitesi ve toplu taşıma yoğunluğu gibi birçok alanda veri topluyor. Bu değerli veriler de yapay zeka tarafından, atık yönetimi ve acil durumlar gibi hizmetlerde kullanılmak üzere işleniyor. İyileşen bir ulaşım hizmeti sunmak da akıllı bir şehrin vazgeçilmez özelliklerinden biri. Yine bu alanda kullanılan yapay zeka, trafik sıkışıklığını azaltmak için trafik izleme sistemlerini kullanıyor ve trafik ışıklarını optimize ediyor. Akıllı sensörler araçların hareketini takip ediyor ve trafik hakkındaki bilgileri güncel olarak şehirde yaşayan insanlara sunuyor. Oluşturulan sistem ve sunulan dijital platformlar kesintisiz ulaşımı savunurken kamu ve özel taşımacılığı entegre ederek önerilerde bulunuyor. Akıllı bilet sistemleri ve gerçek zamanlı GPS takibi de yolcuların rahatlığına odaklanıyor.

Akıllı şehir demek, çevreci bir şehir demek
Dijitalleşme, çevreci bir şehir olmak için de önemli. Örneğin IoT özellikli sensörler, binalardaki enerji kullanımını ölçüyor ve karbon ayak izlerini azaltmaya odaklanıyor. Akıllı binalardaki akıllı ısıtma ve aydınlatma sistemleri de yine aynı şekilde verileri kullanıyor ve kalabalığa, hava koşullarına, ısıya ve gece-gündüz saatlerine göre ayarlanıyor. Akıllı atık ve su yönetimi alanında ise IoT tabanlı akıllı çöp kutuları kullanılıyor ve atık toplama rotaları takip edilerek maliyetlerin düşürülmesine odaklanıyor.
Akıllı şehirlerdeki vatandaşlık hizmetleri
İdari hizmetlere erişim sağlayan dijital yönetim ve e-devlet hizmetleri, şehir yaşamındaki sağlık hizmetlerine erişimi iyileştiren yapay zeka teşhisleri ve hastanelere gerçek zamanlı veri sağlayan giyilebilir sağlık monitörlerini kapsayan akıllı sağlık hizmetleri, şehirde yaşayanları arıza ve kazı gibi sorunlara yönelik uyaran akıllı uygulamalar, şüpheli durumları tespit eden yapay zeka destekli güvenlik kameraları ve kalabalık alanlarda kullanılan biyometrik erişim gibi güvenlik çalışmaları, akıllı şehirlerde sürdürülebilir ve verimli bir vatandaşlık hizmeti alınmasını sağlıyor.
Dijital ve akıllı şehirlerdeki inşaat sektörü gelişmeleri
Akıllı şehir teknolojileri ve uygulamaları inşaat sektöründeki güvenliği, verimliliği, sürdürülebilirliği ve karar alma süreçlerini iyileştiriyor, sektörün gelişimini dönüştürerek katkı sağlıyor.
● Gelişen verimlilik, azalan maliyet: Otomatik izleme yapan IoT sensörleri, inşaat sektöründe kullanılan makine, ekipman ve malzemeleri gerçek zamanlı olarak takip ediyor ve arıza sürelerinin azaltılmasına destek oluyor. Uzaktan izleme yöntemleri, verimsiz giden projeleri tespit ediyor, gecikme sürelerini azaltıyor. GPS teknolojileri inşaat malzemelerinin hareketini takip ediyor, otomatik envanter yönetimi, teslimatın zamanında yapılmasını sağlıyor. Yapay zeka odaklı çalışan talep sistemi, stok yönetimini ve zamanlama sorunlarını iyileştiriyor. Akıllı şehirlerdeki inşaatlarda kullanılan drone gibi otonom ekipmanlar, araştırma ve incelemeleri doğrulayarak projede zaman kaybı yaşanmasının önüne geçiyor. Forklift gibi sürücüsüz araçlar, malzeme taşıma süreçlerini iyileştiriyor.

● Verimli atık yönetimi ve geri dönüşüm: Akıllı malzeme kullanım modelleri, inşaat alanlarındaki fazla atıkların önüne geçiyor. IoT özellikli atık kutuları, atıkların zamanında toplanmasını sağlıyor. Malzeme ayıran otomatik sistemler ise geri dönüşümün uygulanmasını kolaylaştırıyor.
● İyileşen güvenlik ve risk yönetimi: İnşaat çalışanlarının kullandığı akıllı baret, bileklik ve yelek gibi giyilebilir güvenlik malzemeleri konumu, yaşamsal faaliyetleri ve yorgunluk seviyesini takip ediyor, düşme anında acil durum müdahale sürelerini kısaltıyor. Yapay zeka destekli kameralar güvenli olmayan durumları tespit ediyor ve gerekli uygulamaların devreye girmesini sağlıyor. İnşaatlarda kullanılan sensörler ise yangın ve gaz kaçağı gibi durumları tespit ediyor. Yapay zeka destekli risk değerlendirmeleri, otomatik alarmlar ve IoT bağlantılı iletişim sistemleri ise akıllı tahliye rotaları ve kaza tahmini gibi konularda uzman.
● Karar alan veriler: IoT sensörleri, bilgi modellemesi yapan sistemlere gerçek zamanlı veri sağlıyor ve bu sayede projenin süreci iyileşiyor. Şehrin sanal bir kopyasını oluşturduğu gibi inşaat projelerinin de bir kopyasını oluşturan dijital ikiz teknolojisi, gecikmeleri ve riskleri tahmin ediyor. Bulut tabanlı uygumalar, ekipler arasındaki iletişimi iyileştiriyor. Uzaktan izleme sistemleri azıların önlenmesini ve maliyetin düşmesini sağlıyor.