Hem taşımacılık hem de kuş bakışı görüntü kaydetme şekillerine yeni bir soluk getiren drone’lar, yüksek maliyeti gereği değerli mal varlıkları arasında yerini aldı. Mevzuatı ve teknolojisi geliştikçe önemi de artan bu cihazlar, artık sigortayla da güvence altına alınabiliyor.
Drone, İngilizce’de UAV (unnamed aerial vehicle), Türkçede ise İHA (insansız hava aracı) anlamına geliyor. Drone denildiğinde akla ilk “uçabilen kameralar” gelse de drone’ları bu şekilde sınırlamamak gerek. Çünkü drone’ların otonom uçuş yeteneğine sahip olması bir zorunluluk değil. RC (radio controlled/uzaktan kumandalı) özellikle hava araçlarının tümüne drone ismi veriliyor. Kaldı ki drone’lar ilaç taşımacılığı, alışveriş, depo sayımı vb. gibi çeşitli iş alanlarında kullanılabiliyor. Bu kısa bilgilendirmenin ardından gelelim drone kullanımının geldiği son noktaya…
Drone kullanımı gün geçtikçe artıyor
Çok değil, bundan üç yıl önce ülkemizde drone’lar bir anlamda eğlence gereci olmaktan çıktı ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından kayıt zorunluluğu getirildi. Mevzuata göre ağırlığı 500 gr ve üstü İHA satanların, alanların, üretenlerin, ithal edenlerin ve uçuranların bu sistemde kayıt işlemi yapmaları zorunlu. Tüm bu düzenlemeler geliştirilirken drone kullanıcı sayısı da her geçen gün artıyor. SHGM’nin 2018 verilerine göre Türkiye’de 24 bin 866 adet kayıtlı drone ve 31 bin 194 adet kayıtlı drone kullanıcısı bulunuyor. 2017’de kayıtlı drone sayısı 8 bin 349, kayıtlı drone pilotu ise 11 bin 839 idi. Bu veriler bile İHA teknolojisinin gündelik hayatımızda, tıpkı otomobiller gibi yerini alacağının göstergesi olabilir.
Sigorta da zorunlu
Kullanımla ilgili yasal zorunlulukların ardından Drone Sorumluluk Sigortası, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan “İnsansız Hava Aracı Sistemleri Talimatları” kapsamında ticari amaçlı profesyonel olarak kullanılan drone’lar için zorunlu hale getirildi. Sektörünün yenilikçi markası Quick Sigorta da ticari, kurumsal ve profesyonel yöntemlerle kullanılan drone’lar için zorunlu sorumluluk ve gövde sigortası için hızlı, pratik ve uygun primli çözümler sunmaya başladı.
Quick Sigorta, Drone Sorumluluk ve Gövde Sigortası’nın teminatları
Sigortalılar aşağıdaki durumlarda drone’ları için maddi güvence altındadır:
● Drone’un çalınması, kaybolması veya hasarlanması durumunda.
● Drone’un yedek parçalarının çalınması, kaybolması ve hasarlanması durumunda.
● Üçüncü taraflara karşı oluşabilecek hukuki sorumlulukla.
● Gizlilik ihlali sebebiyle oluşabilecek sorumluluklar durumunda.
BUNLARI UNUTMAYIN!
Drone plaka kaydı nasıl yapılır?
SHGM’nin drone’lar için yaptığı düzenlemeye göre, 500 gram üzerindeki İHA sahibi kişiler SHGM sistemi üzerinden drone’unu kayıt edilmesi gerekiyor ve bu kaydın sonucunda drone’lara plaka veriliyor. Drone sahibi kişi plaka kaydını yaptırdıktan sonra, sistem otomatik olarak drone sahibine bir plaka gönderiyor. Bu plaka QR kod şeklinde. Drone sahibinin bu QR kodun çıktısını alıp, drone’un üzerine yapıştırması gerekiyor.
Drone kullanmanın yasal süreci
Drone’ların birçok kişi tarafından kullanılması ve uçuşların gerçekleşmesi birkaç yıl öncesine kadar yasal düzenlemeler kapsamında değildi. İlk zamanlarda, isteyen herkes dilediği gibi drone uçurabiliyordu. Tabii, herhangi bir yasalar bütünü olmadığı için suistimaller söz konusu oldu. Dolayısıyla devletin bu duruma yasal bir düzenleme getirmesi gerekti. Ülkemizde sivil havacılık sektörünü denetleyen devlet kurumu SHGM, drone uçurmayı belirli bir mevzuata bağladı. Ayrıca eğitim şartı getirildi.
Drone’larla amatör amaçla uçuş gerçekleştirilecekse, belirlenen alanlar dışında SHGM’den izin almaya gerek yok. Yine de uçuşa yasaklı bölgelerde ve uçuş kuralları göz önünde bulundurulmalıdır.
Aşağıdaki bölgelerde drone uçurmanız mümkün değildir:
● Havalimanlarına 9 kilometre yakınlıktaki tüm alanlarda,
● Yerleşim alanlarında, (izin gerekebilir)
● Havacılık Bilgi Yayınında (AIP) yer alan “yasak, tahditli ve tehlikeli sahalarda”,
● Askeri binalar ve tesisler, silah/fişek fabrika ve depoları, akaryakıt depoları ve istasyonları ve cezaevi gibi yapıların etrafında,
● NOTAM ile ilan edilen sahalarda uçuş yapmak yasaktır.
Dikkat edilmesi gerekenler
● Güneş battığı andan itibaren drone uçurmak kesinlikle yasaktır.
● Yağmur yağacağını düşündüğünüz veya yağdığı anda drone derhal indirilmelidir.
● En az 2 kilometre görüşe sahip hava koşullarında uçuş yapılmalıdır.