Yaz aylarında her ne kadar koruyucularla önlem almaya çalışsak da bazen hazırlıksız yakalandığımız bazen de koruyucular etki etmediği için sinek ve böcek sokmalarına maruz kalabiliyoruz. Kimi böcek ısırıkları da ciddi hastalıklara neden olabiliyor.
Böcek ısırması belirtileri neler?
Belirtilerin ısıran böceğin türüne bağlı olarak farklılık gösterdiğini söyleyen İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Yeliz Zıhlı Kızak, böcek ısırması belirtileri hakkında şunları aktarıyor: “Daha ziyade cilt üzerinde bölgesel kaşıntı, kızarıklık, şişlik gibi belirtilerle ani olarak ortaya çıkan böcek sokması bahar ve yaz aylarında sıkça görülüyor. Kimi böceklerin ısırması ciddi hastalıklara sebebiyet verebilir. Böcek ısırıkları sarıhumma, beyin iltihabı, sıtma ve tifüs gibi hastalıkların toplum içinde yayılmasına neden olabilir. Özellikle tropikal bölgelerde yaşayan böcek türleri ciddi hastalıklar taşıyabilir. Arı ve yaban arısı sokması alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Hatta bazen hayatı tehdit eden anafilaksiye neden olabilir. Böcek ısırıkları, bazı durumlarda ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği için doktor tavsiyesi almak gerekir.”
Böcek sokmalarında ne yapılmalı?
Her şeyden önce ısırığın yerini inceleyip böceğin hâlâ deride olup olmadığı mutlaka kontrol edilmeli. Özellikle kene ısırığı ise böcek çıkarılmadan bir sağlık kuruluşuna gidilmeli. Bunun dışında zaten kişi alerjik bir bünyeye sahip değilse ısırığın yerinin sabun ve ılık suyla temizleyip daha sonra kolonya ya da antiseptik herhangi bir maddeyle dezenfekte etmek gerekir. Isırılan bölgede şişlik varsa buz kompresi yapılabilir. Şayet böcek sokması sonrası kişide karın ağrısı, mide bulantısı, kusma, nefes tıkanması veya bilinçte bulanıklık gibi belirtiler görülürse zaman kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna gidilmesi gerekir.
Yalnız dikkat! Yılan veya böcek sokmalarında kanın emilmesi ya da ısırığın olduğu yerin kesilerek kan akıtılması doğru bir uygulama değildir. Hatta kanı emen kişiye enfeksiyon bulaşma riski ortaya çıkar.
Kaynak: pixabay.com
Sivrisinek ısırdığında ne yapılmalı?
Yaz aylarının en can sıkıcı kısmı sivrisineklerin yarattığı tehlike olsa gerek. Koruyucu losyon veya ilaçlar olmadığında sivrisinek ısırığına maruz kalındığında, kolonya gibi maddeleri sürmek yerine ısırığın olduğu bölgeyi sabunlu suyla yıkamak ve ardından oksijenli su veya yoksa tuzlu su (limon suyu da olur) sürmek, kaşıntıyı azaltacağı gibi şişlik oluşmasını da durdurabilir. Bunun dışında eczanelerden temin edilebilen jel ve krem türü preparatlar da işe yarar. Ciddi alerjik durumlarda ise doktora başvurulmalıdır. Kanama veya çürüme gibi ciltte deformasyonlar yoksa genellikle en fazla 36 saate kadar sinek ısırıklarının etkisi kaybolur. Şişlik oluşmuş ve kaşıntı yapmaya başlamışsa kesinlikle kaşımamalı ve o bölge sürekli temiz tutulmalı. Ayrıca halk arasında yanlış bilinen diş macunu veya sirke gibi maddeleri sürme gibi davranışlardan da uzak durulmalı. Bunlar yerine şu uygulamalar daha etkili olacaktır:
- Poşet çayları buzdolabında soğutarak bölgeye kompres yapabilirsiniz.
- Doğal yağlarla seyreltilmiş sarımsak ezmesini sürebilirsiniz.
- Evde aloe vera bitkisi varsa dalını kırıp içindeki jeli sürebilirsiniz.
- Yulaf ezmesini suyla lapa haline getirip ısırığın olduğu bölgeyi maskeleyebilirsiniz.
Böcek sokması sonrası tedavi nasıl olmalı?
Kişide alerjik reaksiyonlar oluştuğunda doktorun yapacağı muayene sonrası genellikle antihistaminik ilaç tedavisi uygulanır. Bu ilaçlar krem ve merhemler, ağızdan alınan ilaçlar ya da damar yoluyla alınan antihistaminikler olabilir. Tüm bu ilaçlar kabarıklık ve kaşıntılarda etkiliyken eğer bu belirtilere ağrı da eşlik ediyorsa ağrı kesici verilebilir. Kene ısırığında ise kenenin deriden hekimlerce çıkarılmasından sonra enfeksiyon varsa buna göre bir tedavi uygulanır.
Alerjisi olduğu ortaya çıkan hastalar için hekimler sonraki benzer vakalar için kullanılabilecek ilaçları verebilir.
Kaynak: www.pexels.com
Asya kaplan sivrisineğine dikkat!
Türkiye Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği (AİD) Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Demet Can, Asya kaplan sivrisineğinin zehirli olmadığını ancak kan emme sırasında salgıladığı bir maddenin reaksiyona ve ciddi cilt lezyonlarına sebep olduğunu belirterek “Kan emdikten sonra ölmemesi ve birkaç kez kan emebilmesi nedeniyle hastalık bulaştırma riski de yüksek oluyor” diyor ve ısırmadan sonra ne yapılması gerektiğini anlatıyor: “Asya kaplan sivrisineği ısırması sonrası sivrisinek alerjisinde gördüğümüzden çok daha ağır cilt bulguları ortaya çıkabilir ve oldukça uzun sürer. İlk yapılacak tedavi soğuk kompres olmalı, bu sayede ağrı ve kaşıntı hafifletilebilir. Kısa süreli antihistaminik adı verilen alerji ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar kaşıntıyı azalttığı gibi ısırılan yeri kaşımanın yaratacağı tahribatı ve enfeksiyona dönüşmesini engeller.”
Kaynak: pixabay.com
Sinek ve böcek sokmalarından çocukları nasıl korunmak gerekir?
Arı, sinek ve böcek ısırıkları bilhassa alerjisi olan çocuklarda hayati tehlike yaratan ciddi alerjik reaksiyonlara neden olabiliyor. Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. İlkay Değerli, hemen en yakın sağlık kuruluşuna gidilmesi gerektiğini belirterek “Hayati tehlike yaratan reaksiyonlar çok nadir görülmekle birlikte soluk borusunda şişmeye bağlı solunum durmasıyla sonuçlanan riskli bir durumdur. Daha hafif tablolarda ise tropikal kremler ve ağızdan alınan antihistaminik şuruplarla tedavi mümkündür” diyor.
Peki korunma yolları neler?
- Sinekler ve arılar canlı renkleri sevdiği için mümkün olduğunca açık ve pastel renkleri tercih edin.
- Evlerde ve tatil için gidilen tesislerde sineklikli camların olması önemli. Cibinlikli yataklar da iyi birer seçenek.
- Sivrisinek için çeyrek su bardağına birkaç damla lavanta veya nane yağı, arılar için de vanilya yağı karıştırıp cilde sürebilirsiniz. Büyük oranda koruma sağlayacaktır.
- Deniz içindeki balıklar ve kumdaki böcekler için deniz ayakkabısı giydirmeyi ihmal etmeyin.
Bunların dışında iki aydan büyük bebekler için koruyucu sprey ilaçlar kullanılabilir. Kolları uzun sivrisinek ısırmasından koruyacak kıyafetler de bebeğin sineklerden korunması için etkili olacaktır.
