Et ve süt ürünlerini söylemeye gerek yok, bunların son tüketim tarihi var. Marketten satın aldığımız pek çok gıda maddesinin de öyle. Ama pek çoğumuz, her gün kullandığımız ve gıda sınıfında yer almayan bazı şeylerin son kullanma tarihi olduğunu bilmiyoruz. Öğrenmeye hazır mısınız?
Güneş kremi
Bazı güneş kremlerinin üzerinde son kullanma tarihi yazmasa da genellikle etkilerinin üç yıl sürdüğünü bilmeniz gerekir. O yüzden güneş kremi satın aldığınızda ilk yapmanız gereken önce üretim tarihine bakmanız ve son kullanma tarihi yoksa üzerine üç yıl ekleyip şişenin üzerine son kullanma tarihini not düşmeniz.
Motor yağı
Motor yağlarının ömrü genellikle beş yıldır. Bu süre dolduktan sonra yağ bileşenlerine ayrılmaya başlar ve hem aracınızdan performans almanızı engeller hem de sizi tehlikeye atar.
Otomobil koltukları
Görsel Kaynak: lexus.com.tr
Otomobilinizle birlikte standart iç aksam olarak gelmesi, bu koltukların otomobilinizle eş zamanlı eskiyeceği anlamına gelmiyor. Evet, her oto koltuğunun bir son kullanma tarihi var ve bu da genellikle altına basılmış oluyor. Bu koltuklar için de standart bir tarih yok, ömürleri üretim tarihine ve aracın markasına göre değişiyor ama genel olarak altı ile 10 yıl sonra bu koltukları değiştirmeniz şart. Aynı şekilde bebek oto koltuklarının da bir ömrü olduğunu hatırlatalım.
Poşet çay
Belki market indiriminden kutu kutu poşet çay almışsınızdır ama çayların kalitesini iki yıl koruyabileceğini bilmeniz gerekir. İki yıl sonra çay belki bozulmamıştır ama tadı değişmiş, aroması kaybolmuştur. Poşet çayları derin dondurucuda saklayarak ömürlerini uzatabilirsiniz.
Güneş gözlüğü
Görsel Kaynak: haber365.com.tr
Haklısınız, hiçbir güneş gözlüğü kutusunun üzerinde son kullanma tarihi yoktur. Güneş gözlükleri, gözlerimizi zararlı UV ışınlarına karşı korurken kendileri bu ışınlara sürekli maruz kalır. Kullanım sıklığınıza bağlı olarak da iki ya da üç yılda bir de yenilenmeleri gerekir.
Boyalar
Genellikle yağlı boya kutularının üzerinde de son kullanma tarihi bulunmaz ancak eskiyen boya da ilk açıldığı zamanki gibi boyamaz. Uzmanlara göre açılmış boyaların, saklandığı yerin koşullarına bağlı olarak iki ila dört yıl içinde atılması gerekiyor. Kapağı açılmamış yağlı boyalar ise 15 yıl kadar dayanıyor. Boyayı aldınız beş yıl sonra kullanmaya karar verdiniz ve küflendiğini, içinde parçalar bulunduğunu veya kuruduğunu gördünüz. Boya ömrünü doldurmuş demektir, çekinmeden atın!
Diş macunu
Diş macunlarının ömrü markaya bağlı olarak değişir ama ortalama iki yıldır. Eğer kıyıda köşede unuttuğunuz diş macunu tüpleri bulursanız bunları diş fırçalamak için değil spor ayakkabıları veya derz dolgularını temizlemek için kullanabilirsiniz.
Kalıp sabun
Görsel Kaynak: listelist.com
Bizde gelenektir hani, gelin kızların çeyiz sandıklarına kalıp sabunlar konur. Hatta o sabunlar anneden toruna en az elli yıl boyunca aktarılır. Kimse kullanmaya da kıyamaz. Belki atalarımızın sabun yaptığı malzemelerle bu gelenek sürebilirdi ama bugünün kalıp sabunlarıyla bu iş zor. Teknik olarak bir kalıp sabunun üç yıl içinde tüketilmesi şart çünkü temizleme özelliğini kaybediyor. Üzerine sinen ağır yağ kokusu da cabası.
Oksijenli su
Evdeki ecza dolaplarının vazgeçilmezi oksijenli suyun son kullanma tarihine dikkat etmeniz, herhangi bir yaralanma halinde sizin yararınıza olacaktır. Kapağı açılmadan ecza dolabına soktuğunuz oksijenli su üç yıl kadar dayanır ancak kapağını açmışsanız ve havayla temas etmişse altı ayda etkisini yitirir. Yine de emin olmak isterseniz kullanmadan önce lavabonun içine biraz oksijenli su dökün ve izleyin: Köpürüyorsa kullanabilirsiniz köpürmüyorsa işe yaramaz demektir.
Koşu ayakkabısı
Kabul etmek gerekir ki eskisi kadar koşan yok ancak dünün o çok popüler koşu ayakkabıları daha çok yürüyüş için kullanılıyor. Bu ayakkabıların içinde yer alan yastıklar ise siz ayakkabıyı kullandıkça üzerine binen basınç oranında yıpranıyor ve ayağınız eskisi kadar rahat etmiyor. Uzmanlar, bir çift koşu ayakkabısının 500 ila 1000 km arasında eskiyeceği, yastıklarının yıpranacağı, ayağınızı eskisi kadar korumayacağı dolayısıyla sakatlanma riskinizin artacağı yönünde uyarıyor. Buna bir de teri eklersek koşu ayakkabılarının ne kadar sık değişmesi gerektiğine dair fikir sahibi olabiliriz. Yani koşuyorsanız altı ay ila bir yıl, yürüyorsanız iki ila dört yıl arası diyebiliriz.
Kasklar
Görsel Kaynak: ucarmotor.com.tr
Bir kafa travması ile aranızdaki tek şey sağlam bir kask olabilir. O yüzden ister motosiklete binin ister bisiklete hatta isterseniz Martı denen şarjlı scooter’lara, başınızdaki kaskın yeni olması gerekir. Yeniden kasıt da terden ve güneşten yıpranmamış, plastiği sağlam ve çatlaksız olması. Kaskların iki yılda bir yenilenmesi öneriliyor. Sadece arada bir bisiklete, motosiklete biniyorsanız bu süre dört yıla kadar uzayabilir.
Sinek / böcek ilacı
Sprey olarak sıkılan sinek ya da böcek ilaçlarının ömrü ortalama üç yıldır. O yüzden bu ürünü satın alırken tenekenin altındaki üretim tarihine mutlaka bakın. Bu yaz, birkaç ay içinde etkisini kaybedecek bir sinek ilacı en çok sivrisineklerin işine yarar.
Rimel
Görsel Kaynak: hayatkolay.com
İşte ömrü en kısa ürünlerden biri daha: Sadece üç ay! Yalnız rimelin kısa ömrünün sebebi içindeki yapışkan sıvının bozulması, kuruması vb. değil bu ürünün göz gibi mikroba en açık bir bölgede bir fırça yardımıyla uygulanması. Özetle, siz kullandıkça rimelin fırçası da bakteri toplamaya başlar ve en ufak bir temasta gözünüze bulaşır. Diyelim rimeli satın alıp aylarca hiç açmadınız ve açtığınızda da kuruduğunu gördünüz. Sakın bitkisel yağlar veya su ile ıslatmaya kalkmayın çünkü bu daha fazla bakteri toplamasına sebep olur.
Banyo süngeri
Duş alırken büyük kolaylık, hele duş şampuanı da kullanıyorsanız. Ancak sonuçta bu ürün plastikten yapılma ve sürekli sıcak su, sabun, şampuan ve vücudunuzun kiri derken çok kısa sürede bakteri yuvası haline gelir. O minik gözenekleri de bu bakteriler için eşsiz birer yaşam alanı haline gelir. Cilt sağlığınız için yapmanız gereken tek şey var: Banyo süngerinizi üç haftada bir yenisiyle değiştirmek.
Kullan at tıraş bıçağı
Görsel Kaynak: pixabay.com
Elbette bu tıraş bıçaklarını kullandıktan sonra atacaksınız ancak zannettiğiniz gibi her biri tek kullanımlık değildir. Bakteri birikmesini ve jilet yangısını önlemek için kullan at tıraş bıçağınızı bir haftadan ya da üç dört tıraştan fazla kullanmamanız idealdir. Bıçağı iki tıraş arasında bol suyla durulayıp kurutmak da ömrünü uzatabilir.
Pil
Piller, indirimden onlarca satın alıp stoklanacak ürünler değildir. Bir son kullanma tarihleri vardır ve bu da üzerlerinde yazar. Dahası, pillerin belli kısımları zaman içinde aşınır ve içindeki lityum bozularak akımı iletemez hale gelir. Pilleri yine de kullanabilirsiniz ama cihazınızı da tehlikeye atarsınız. Özetle pilin üzerinde yazan o son kullanma tarihine dikkat edin.
Kablolar ve şarj aletleri
Elektrikle kullanılan bu ürünler adi, ucuz, garanti belgesi olmayan tipteyse oluşturacakları en büyük tehlike yangındır! Yalnız işin ilginç yanı, hiçbir elektrik kablosunun ya da şarj aletinin üzerinde son kullanma tarihi yer almaz. Sizin dikkat etmeniz gereken şey ise üretim tarihidir. Bu sayede kabloları, şarj aletlerini ne zaman atacağınızı tahmin edebilirsiniz. Ömürleri ise birkaç yıldır. Eskidiklerine dair en iyi işaret ise ısınmalarıdır.
Nemlendirici
Görsel Kaynak: pixabay.com
Genellikle krem ve nemlendirici gibi ürünlerin üzerinde son kullanma tarihi bulunur ve bu da kapağı açıldıktan, ilk kez eliniz değdikten sonra altı ay ile bir yıl arasında değişir. İki yıldan uzun bir süredir açık olan ürünler ise cilde vaat ettikleri nemlendirme ve bakımı yapamaz. Kavanoz benzeri ambalaja sahip ürünlerde ise bu süre çok daha kısadır; örneğin üç aydır çünkü kremi almak için her parmağınızı soktuğunuzda kreme çeşitli mikrop ve bakteri de değdirmiş olursunuz. Bunlar da kremi kısa sürede bozar.
Çamaşır suyu
Çamaşır suları ve diğer dezenfektanların ömrü üç aydır. Bu ürünleri çamaşır yıkamakta kullanabilirsiniz ancak ev temizliğinde etkilerini kaybettiklerini bilmeniz gerekir. Bunun tek çaresi çamaşır suyu gibi dezenfektanları küçük miktarlarda, örneğin 1 litrelik şişelerde satın almaktır.
Yangın / Duman detektörü
Görsel Kaynak: guvencem.com
Bu cihazlar, pilleri değiştirilse, bakımları yapılsa bile 10 sene içinde ömrünü tamamlar. Yapmanız gereken şey de ürünün üretim tarihini kutunun üzerinde bulup bir kenara not almaktır. Eğer yeni bir eve taşınmışsanız ve evin içindeki yangın detektörünün ne zaman üretilip takıldığını bilmiyorsanız, yeni bir detektör takmak en iyi çözüm olacaktır.
Quick Sigorta
Trafik Sigortası, Kasko, DASK gibi birçok ürünü ekonomik, hızlı, güvenli ve anlaşılır biçimde sunan yeni nesil dijital sigortacılık!
Detaylı bilgi için:
