15 Eylül, Greenpeace Günü! Dünya üzerindeki yaşamı tehdit eden çevresel sorunlara dikkat çekmek ve çözüm üretmek için yola çıkan Greenpeace'in, 15 Eylül 1971'de başlattığı cesur eylemin yıl dönümünü kutluyoruz. Bu tarih, sadece bir protesto gününün yıl dönümü değil, aynı zamanda gezegenimizin geleceği için endişe duyan bir grup insanın başlattığı ve bugün milyonları etkileyen küresel bir hareketin de miladı.
Peki, Greenpeace nasıl doğdu? Bu hareket, yarım asrı aşkın bir süredir nasıl bu kadar etkili olmayı başardı?
Greenpeace hareketinin doğuşu (15 Eylül 1971)
Hikayemiz, 1971 yılının 15 Eylül gününde, "Greenpeace" adlı bir geminin, ABD'nin Amchitka Adası'nda yapmayı planladığı nükleer denemeleri durdurmak için Kanada'dan yola çıkmasıyla başlıyor. 12 kişilik mürettebat, nükleer silah denemelerinin insanlık ve çevre üzerindeki yıkıcı etkilerine dikkat çekmek için kendi hayatlarını tehlikeye attı.
Bu ilk eylem, Greenpeace hareketinin fitilini ateşledi ve şiddet içermeyen direnişin gücünü tüm dünyaya gösterdi. Her ne kadar denemeleri o gün durduramamış olsalar da Greenpeace hareketi bu cesur eylemle dünya sahnesine çıktı.
Amchitka eylemi, çevresel sorunlara karşı sessiz kalamayan insanlarda büyük bir yankı uyandırdı ve çevre koruma mücadelesinde önemli bir dönüm noktası oldu. Greenpeace, nükleer silah karşıtlığıyla başlayan mücadelesini zamanla iklim değişikliği, ormansızlaşma, plastik kirliliği gibi birçok farklı alana yayarak küresel bir harekete dönüştü.
Bugün Greenpeace, 40'tan fazla ülkede faaliyet gösteren uluslararası bir organizasyon ve milyonlarca insan umut ışığı olmaya devam ediyor.
Greenpeace'in başarıları
Greenpeace, 50 yılı aşkın süredir yürüttüğü kampanyalar, eylemler ve bilimsel çalışmalarla çevre bilincini artırmada ve somut değişimler yaratmada önemli bir rol oynadı. Greenpeace'in kazandığı önemli zaferlerden sadece bazıları şu şekilde:
Nükleer silah denemelerinin durdurulması: Greenpeace'in nükleer karşıtı kampanyaları, nükleer silah denemelerinin azaltılmasında ve bazı bölgelerde tamamen durdurulmasında etkili oldu.
Zehirli atıkların denize boşaltılmasının sona erdirilmesi: Greenpeace'in çabaları sonucunda, birçok ülke zehirli atıkların denize boşaltılmasını yasakladı.
Antarktika'nın korunması: Greenpeace'in Antarktika'da kurduğu bilimsel araştırma istasyonları ve yürüttüğü kampanyalar, bu benzersiz kıtanın korunması için uluslararası bir anlaşmanın imzalanmasını sağladı.
Ormansızlaşmayla mücadele: Greenpeace, dünyanın dört bir yanında ormansızlaşmayla mücadele etmek ve ormanları korumak için çalışıyor.
Greenpeace ve Türkiye
Greenpeace, 1990'lı yıllardan itibaren Türkiye'de de aktif olarak çalışmaya başladı. Greenpeace Akdeniz, nükleer santral karşıtlığı, yenilenebilir enerji, iklim değişikliği gibi konularda önemli kampanyalar yürüttü. Özellikle Akdeniz'in korunması için verdiği mücadele büyük önem taşıyor.
İşte Greenpeace Akdeniz'in 25 yılda Türkiye için kazandığı önemli zaferlerden sadece birkaçı:
● 1993: The SS United States adlı asbestli geminin Türkiye’de sökülmesi engellendi.
● 1995: İzmir Körfezi’ni zehirleyen Vizon Deri Fabrikası kapatıldı.
● 2002: Fransa’dan gelen Sea Beirut isimli asbestli gemi, Aliağa gemi söküm tesislerine girmeden durduruldu.
● 2004: Hurda gemilerin tehlikeli atık kapsamına alınması sağlandı.
● 2008: Greenpeace üyeleri, orkinos avcılığına son verilmesi ve Akdeniz’deki tahribatı halka anlatmak için “Akdeniz’i Koruyoruz” adlı bir sergi açtı.
● 2011: Greenpeace’in yürüttüğü “Seninki Kaç Santim?” kampanyası sonucunda Kalkan, Levrek, Lüfer, Orfoz, Lagos ve Sinagrit türlerinin yasal avlanma boyları değiştirildi.
● 2014: Soma’nın Yırca köyünde kurulması planlanan Kolin Termik Santrali’nin ÇED süreci durduruldu. Santral projesi iptal edildi.
● 2018: “Hepimiz Aynı Kovandayız” projesi ile Avrupa Birliği’nde kullanımı yasaklanan neonikotinoid sınıfı tarımda kullanılan üç kimyasal maddenin Türkiye’de de yasaklanması sağlandı.
● 2020: Avrupa Birliği’nde yasaklanan tek kullanımlık plastiklerin Türkiye’de de yasaklanması için başlatılan projeye 500 binden fazla kişiden imza toplandı.
● 2020: Greenpeace, Kanal İstanbul Projesi’nin ÇED olumlu kararına karşı iptal davası açtı.
Ve daha nicesi... Greenpeace Akdeniz, Türkiye'nin dört bir yanında doğayı ve geleceğimizi korumak için çalışmalarına devam ediyor.
15 Eylül Greenpeace Günü'nde neler yapabiliriz?
Greenpeace Günü, sadece geçmişe bakmak için bir fırsat değil, aynı zamanda gelecek için harekete geçmek için bir çağrı. Peki, gezegenimizi korumak için biz neler yapabiliriz?
Bilinçlenin ve bilinçlendirin: Çevre sorunları hakkında daha fazla bilgi edinmek ve bu bilgileri çevrenizdeki insanlarla paylaşmak, değişimin ilk adımı olabilir.
Tüketim alışkanlıklarınızı gözden geçirin: Daha az tüketmek, geri dönüştürmek ve yeniden kullanmak, ekolojik ayak izimizi azaltmanın en etkili yollarından biri.
Yenilenebilir enerjiyi destekleyin: Güneş ve rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yapmak, fosil yakıtlara olan bağımlılığımızı azaltmak için önemli.
Greenpeace'e destek olun: Greenpeace'in çalışmalarına bağış yaparak veya gönüllü olarak katılarak çevre koruma mücadelesine destek olabilirsiniz.
Unutmayın, gezegenimizin geleceği hepimizin elinde.15 Eylül Greenpeace Günü, hepimize bir kez daha hatırlatsın: Değişim mümkün, yeter ki isteyelim!
