Finansal teknolojiler son yıllarda finans dünyasında devrim yarattı. Geleneksel bankacılık ve finansal hizmetler, fintech'in sunduğu yenilikçi çözümler sayesinde hızla dijitalleşiyor.
Teknolojinin baş döndüren gelişimi, her alanı derinden etkiliyor. Finans alanı da bunlardan biri. Finansal teknolojilerde kısaca fintech’te deneyimlenen gelişmeler, dijital bankacılık, mobil ödemeler ve geleneksel finans sistemleri üzerinde önemli etkilere imza atıyor.
Fintech denince akla ilk gelen blok zinciri (blockchain), yapay zeka (AI), büyük veri analitiği ve bulut bilişim gibi teknolojiler oluyor. Bunlar fintech’in temel taşları olarak da kabul edilebilir. Bu teknolojiler sayesinde finansal hizmetler daha erişilebilir, hızlı ve güvenilir hale geldi. Fintech’in başlıca faydaları ise işlem hızlarını artıran, maliyetleri düşüren ve kullanıcı deneyimini iyileştiren çözümler olarak özetlenebilir.
Bu temelin ayaklarından olan blok zinciri teknolojisi, merkezi olmayan finans (DeFi) yapılarıyla dikkat çekiyor. Kripto para birimleri alanında bu teknoloji sayesinde finansal işlemler güvenli ve izlenebilir şekilde yapılabiliyor. Ayrıca fintech firmaları yapay zeka ile kredi risk değerlendirmesi, müşteri hizmetleri (chatbotlar) ve dolandırıcılık tespiti gibi alanlarda önemli ilerlemeler kaydediyor.
Dijitalleşen yeni nesil bankalar
Dijital bankacılık, geleneksel şube merkezli bankacılık sisteminin dijital platformlara taşınmasıyla başladı. Fintech’in gelişimiyle birlikte ise dijital bankacılık çok daha yenilikçi bir biçime kavuştu. Günümüzde müşteriler, fiziksel bir banka şubesine gitmeden, mobil uygulamalar ve internet bankacılığı üzerinden tüm bankacılık işlemlerini gerçekleştirebiliyor. Bu inanılmaz bir zaman ve dolayısıyla ekonomik kazanım anlamına geliyor.
Fiziksel varlığı olan bankaların dijital izdüşümleri olduğu gibi sadece ve tamamen dijital platformlarda faaliyet gösteren bankalar da söz konusu. “Neobanka” adı verilen bu oluşumlar çok daha düşük maliyetli, hızlı ve kullanıcı dostu çözümler sunuyor. Özellikle ekonominin çarklarının dönmesinde etkili olmaya başlayan genç nesil ve teknolojiyi takip eden kullanıcılar tarafından da bu bankalar sıklıkla tercih ediliyor.
Mobil ödemeler ve dijital cüzdanlar
Pandemi birçok zorlukla beraber kolaylık ve yeni çözümler de getirdi. O dönemde, temassız ödeme yöntemlerine olan talep büyük ölçüde arttı. Mobil ödeme uygulamaları, sadece bireyler arası para transferi için değil, aynı zamanda e-ticaret ve fiziksel mağazalarda ödeme yapma süreçlerini de dönüştürdü. Ayrıca mobil ödeme sistemlerinin finansal katılımı artırarak bankacılık sistemine erişimi olmayan bireyler için de çözüm sunduğu görülüyor. Sonuca bakıldığında mobil ödemeler, fintech'in en yaygın kullanım alanlarından biri haline geldi.
Günümüzde gitgide artan bir biçimde geleneksel kredi kartları ve nakit paranın yerini, mobil cihazlar üzerinden yapılan ödemeler alıyor. Apple Pay, Google Pay, Samsung Pay gibi dijital cüzdan çözümleri, kullanıcıların cep telefonları ile anında ödeme yapabilmesine olanak veriyor.
Şu da var ki fintech şirketleri tarafından sunulan mikro kredi, bireysel yatırım platformları ve sigorta çözümleri, geleneksel finansal hizmetlerin sunduğu sınırlı seçenekler karşısında alternatif oluyor. Kullanıcılar, artık dijital platformlar aracılığıyla daha esnek ve kişiselleştirilmiş finansal hizmetlere erişebiliyor. Fintech geleneksel olanı bir biçimde değişime zorluyor. Geleneksel bankaların, fintech firmalarının sunduğu hızlı, kullanıcı dostu ve düşük maliyetli çözümler karşısında rekabete girmekten başka çaresi kalmıyor. Bankalar, bu rekabete ayak uydurmak için kendi dijital dönüşüm süreçlerini hızlandırıyor.
Fintech ve sigorta sektörü
Fintech, sigorta sektörünü de dönüştürerek müşteri deneyimini, süreçleri ve risk yönetimini iyileştiriyor. Dijital teknolojiler sayesinde poliçe satın alma, hasar bildirimi ve ödeme gibi süreçler son derece hızlı ve çok daha kullanıcı dostu oldu. Özellikle yapay zeka ve büyük veri analitiği, risklerin daha doğru değerlendirilmesine ve kişiselleştirilmiş sigorta çözümlerinin sunulmasına olanak tanıdı. Bir yandan da blockchain teknolojisi sayesinde işlemler çok daha şeffaf ve güvenli hale geliyor ki bu da sahtekarlıkların önlenmesine yardımcı oluyor. Ayrıca insurtech şirketleri yenilikçi sigorta modelleri sunarak sektörde rekabeti artırıyor. Bu şekilde maliyetler de haliyle düşüyor. Kısacası fintech, sigorta sektörünü de yarattığı değişim dalgasının önüne katmışa benziyor.
Konunun dikkatle ele alınması gereken bir yönü daha var. Fintech gelişmeleri birçok riski de bünyesinde barındırıyor. Güvenlik, regülasyon, finansal katılım ve işsizlik gibi riskler, sektördeki hızlı büyüme ile birlikte daha da önem kazanıyor. Bu nedenle, fintech’in daha sürdürülebilir ve güvenli hale gelmesi için tüm sektörlerin güvenlik önlemlerini artırması ve kullanıcılarını doğru ve yeterli biçimde bilinçlendirmesi kritik bir önemde.
Riskleri ya da eksilerine rağmen fintech’te yaşanan geliştirmeler, kuşkusuz ki finansal hizmetleri çok daha erişilebilir, daha hızlı ve en önemlisi de kullanıcı dostu hale getiriyor. Bu şekilde alanda çok daha görülebilir olan değişim, dijital bankacılık, mobil ödemeler ve blok zinciri gibi teknolojiler, geleneksel finansal sistemleri etkiliyor. Bu değişim sigorta şirketleri, bankalar, fintech firmaları ve kullanıcılar için yeni fırsatlar anlamına geliyor. Geleceğin dünyasında fintech’in daha da yaygınlaşarak finansal sistemlerin merkezinde yer alması ise kaçınılmaz görünüyor.
