Japonya’daki öğrencilerin görme yeteneği kötüleşiyor ve hükümet bunun suçlusunun akıllı telefonlar olduğunu düşünüyor. Yeni neslin göz bozukluklarının sebebi dijital ekranlar mı sorusuna henüz net bir şekilde “evet” yanıtı alınamasa da miyop artışı şüpheleri doğruluyor.
Çağların değişmesiyle birlikte hastalıklar da şekil değiştiriyor ve farklılaşıyor. Yakın bir zamanda Japonya Eğitim, Kültür, Spor, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yapılan araştırmaya göre lise öğrencilerinden yüzde 67’sinde, ilkokul öğrencilerinin ise yüzde 34’ünde görme bozukluğu olduğu ortaya çıktı. Japon hükümeti bu durumun sorumlusunu ekranlara bakılarak geçirilen zamanın artması ve mobil oyunların yaygınlaşması olarak görüyor.
Bilgisayara ya da mobil ekranlara bakmanın kalıcı göz hasarına neden olacağına dair kesin bir kanıt yok. Ancak bilgisayar ve tüm dijital ekranların gözle ilgili sorunlara sebep olduğuna dair bir teori var. Bunlar görme sorunlarının arasında; göz yorgunluğu, kuru göz sendromu, baş ağrısı, yorgunluk, odaklanma zorluğu, bulanık görme, omuz ve boyun ağrısı gibi rahatsızlıklar var.
Dünya çapında bir miyop salgını olduğu bilinen bir gerçek. Her ne kadar bir “virütik salgın” olmasa da 1971'den bu yana ABD'de uzağı görememe bozukluğu anlamına gelen miyop oranı neredeyse iki katına çıkarak yüzde 42'ye ulaştı. Asya'da ise gençlerin ve yetişkinlerin yaklaşık yüzde 90'ında miyop görülüyor.
Suçlu gerçekten dijital ekranlar mı?
Bilim adamları kesin bir cevap ararken, çoğu bilgisayar kullanıcısının dijital göz yorgunluğu yaşadığına şüphe yok. Dijital göz yorgunluğu, söz konusu olduğunda çocuklar yetişkinlerden farklı değil. Kuru göz, göz yorgunluğu, baş ağrısı ve bulanık görme sorunu yaşayabiliyorlar. Belirtiler genellikle geçici olsa da sık ve kalıcı da olabiliyor. Bu noktada akla iki soru geliyor: Dijital göz yorgunluğu çocukların gözlerinde kalıcı hasara neden olur mu? Çocuğunuz okuma gözlüğü veya bilgisayar gözlüğü kullanmalı mı?
Ekranların göz hastalıklarına yol açmasıyla ilgili iddialar, ekranlardan gelen ışığın gözlere zarar verdiği anlamına gelmiyor. Yalnızca, bu tür ekranları kullananların daha sık ara vermesi gerektiği anlamına geliyor. Bunun nedeni, bilgisayarları ve diğer dijital aygıtları kullanırken gerektiği kadar sık göz kırpmamamız. Uzun süreli okuma, yazma veya diğer yoğun çalışmalar, işte bu nedenle göz yorgunluğuna neden olabiliyor. Göz doktorları, her 20 dakikada bir 20 saniyelik aralar verilmesini tavsiye ediyor.
Çin, gençlerde göz bozukluklarına karşı önlem alıyor
Çin Eğitim Bakanlığı, geçtiğimiz dönemde çevrim içi oyunlarda yeni sürümlerin düzenlenmesi ve oyun süresini sınırlandırma gibi önlemlerle çocuk ve gençlerin göz sağlığını koruma eylem planını ortaya koydu. Planın bir parçası olarak oyun sırasında yaşa uygun hatırlatma sistemi uygulaması planlanıyor.
Çin’in bu konuya eğilmesinde Dünya Sağlık Örgütü’nün dünyada, çocuklarda en yüksek miyopi oranının Çin’de görüldüğüne dair hazırladığı raporun büyük etkisi var. Bakanlık, ebeveynlerin çocukların ekran karşısında geçirdiği süreyi kısaltmasını istiyor. Çocukların sağlıklı uyku programlarına ve yeterli beslenmeye sahip olmalarını sağlamak ve dışarıda oynamalarını teşvik etmeye yönelik çalışmalar da yapılıyor. Ayrıca, okulların her gün öğrenciler için göz alıştırmaları yapmasını ve elektronik eğitimin toplam öğretim süresinin yüzde 30'unu sınırlamasını talep ediliyor. Eylem planının amacı, çocuklarda ve gençlerde miyopi oranını 2023 yılına kadar azaltmak..
Peki, göz sağlığımızı nasıl koruyacağız?
Medical Park Hastanesi, Göz Sağlığı Birimi ekrana bakarken belli süredeki göz kırpma sayısı azaldığından gözle ilgili rahatsızlıkların ortaya çıktığını belirtiyor ve ekliyor: “Normalde dakikada ortalama 25 kere gözlerimizi kırparız. Göz kırpma hareketi sayesinde gözün üst kapağı dinleniyor, gözyaşı ile göz besleniyor ve temizleniyor. Ayrıca kornea yüzeyinin kayganlaşması da göz üzerinde düzgün bir yüzey oluşturarak net ve berrak görmeyi sağlıyor.''
Ekranlarla çalışırken dakikada 25 olan göz kırpma sayısı 10’un altına hatta 5-6’ya düşüyor. Kornea yüzeyi yeterince ıslanamadığından yanma, batma, kızarıklık gibi şikayetler gelişiyor.
Medical Park Hastanesi, Göz Sağlığı Birimi alınacak önlemler konusunda şunları belirtiyor: “İri puntolu ve gözü yormayan karakterlerle yazmak, koyu renk zeminler üzerinde açık renk karakterlerle çalışmak, çalışırken 45-50 dakikada bir 5-10 dakika ara verip gözü dinlendirmek göz sağlığı için çok önemli.”