Akıllı trafik sistemleri, kural ihlali yapan sürücülerin korkulu rüyası olmaktan çıkıyor. Arka arkaya radara yakalanan sürücülere yazılan cezalar artık “tek bir ceza” olarak kesilecek. İşte bu uygulamanın avantajları ve dezavantajları.
Gelen şikayetler ve tepkiler üzerine harekete geçen İç İşleri Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü, vatandaşların artık mağdur olmaması için kamu yararı gözetilerek usul ve esaslarda değişiklikler yapıldığını kamuoyuna bildirdi. Geçmiş dönemlerde medyaya da yansıyan vatandaşların ceza şikayetleri, yüksek meblağlarda gelen ve hatta birkaç dakika içinde, birden çok ceza kesiliyor olması artık bu düzenleme ile ortadan kalkıyor. Diğer taraftan hukuki yoldan ceza iptali davası sayısındaki büyük artışın da bu düzenlemelerle aşağıya çekilmesi hedefleniyor.
Konunun çok yeni olması, cevap bekleyen soruları da beraberinde getiriyor. Bir uzmana danışmakta fayda olduğunu düşündük ve Lider Trafik Müşavirliği Kurucu Ortağı Halis Görken ile görüştük.
Birden fazla tespite tek ceza nasıl uygulanacak?
Bu konuda geçmişte çok fazla yaşanmış mağduriyet var. Örneğin karayolları himayesinde bir alanda sürücü aynı dakika içinde 3-4 kez hız ihlali cezasıyla karşılaşabiliyordu. İlk olarak buna fırsat sunan sistem değiştirildi. Artık hız sınırlarını kontrol eden otomatik hız denetleme radarları peş peşe değil, en az 10 km’de bir olacak. Eski yerlerinde kalan radarlardan, peş peşe sürücü hız sınırını aşmış olsa da sadece bir defa ceza kesilecek. Ayrıca radar öncesi belli noktalara uyarı levhaları konularak sürücüler önceden uyarılmış olacak. Yine otomatik radar sistemlerinin peşi sıra gezici trafik polislerinden oluşan radar sistemi de belli noktalarda tamamen kaldırılacak, bazı noktalarda ise azaltılacak.
Hız koridorlarının işleyiş sisteminden de bahsedebilir misiniz?
Bu süreç dışında otoyollarda hız/süre denetlemesi adı altında hız koridorları da oluşturuldu. Hız koridorları boyunca sürücüler sadece koridor girişinde ve koridor çıkışında kontrol altında tutuluyorlar. Bu koridor içinde başka bir ceza durumu olmayacak. Buna göre, 120 kilometre hız sınırı olan çevre yollarından 450 km uzunluğundaki İstanbul-Ankara TEM yolunu 4 saat 15 dakika, Bodrum'a giderken kullanılan 112 km'lik İzmir-Aydın yolunu 1 saat 11 dakikadan kısa sürede tamamlayanlar, hız limitini aşmış olacak haklarında cezai işlem uygulanacak. Aynı şekilde 536 kilometrelik Niğde Şanlıurfa yolunu 5 saat 21 dakika, 83 km'lik Adana-Mersin yolunu 1 saat 6 dakika, 365 km'lik Adana-Şanlıurfa yolunu 3 saat 43 dakikadan daha az sürede tamamlayanlara ceza yazılacak.
Şimdiki uygulamaya göre avantajlar/dezavantajlar nelerdir?
Şimdiki uygulamaya göre bu sistemin sürücüye getirdiği en büyük avantaj, peş peşe kesilen cezaların tek bir cezada birleşmesi ve tekrarlanan cezaların ortadan kalkması. Belli bir zaman diliminde ve belli bir rotada sürücünün alacağı hız limiti cezası sadece bire indirilecek. Bu her ne kadar sürücü için avantaj olarak görülse de aslında trafik kurallarına uyum ve can güvenliği açısından bir soru işaretidir.
Sürücüler açısından hangi sorunları çözecek?
Sürücülerin dikkatini hız limitlerine ve hız koridorlarına çekmek, hatta habersiz ceza kesilmemesi için radarlar öncesine belli aralıklarla uyarı levhaları konulacak olması, uygulamanın sürücüler nezdinde olumlu karşılanmasını sağlıyor.
Ve yine devlet nezdinde bir avantaj olarak gördüğümüz konu ise, sabit ve online radarların olması polis teşkilatının da radar için yollarda olmasını minimize edecek ve polis teşkilatının başka görevlerde yer almasını sağlayacaktır.
Öngörülen aksaklıklar var mı?
Her yeni düzenlemenin belli aksaklıkları olabilir. Öyle ki böylesine önemli ve trafik kurallarını yöneten uygulamaların hayata geçiş sürecinde bazı teknik hata ya da aksaklıklara neden olabilir. Bunların da yetkili mercilerle kısa sürede çözüleceğini düşünüyoruz. Örneğin bizlerin bildiği en basit aksaklık sabit radarların ve hız denetleme koridor yerlerinin, sürücüler tarafından ezberlenmesi ve o alanlar dışında hız limitlerini fazlasıyla aşmalarıdır.
Ceza evraklarında ise tek ceza düzenlemesinin detaylarının nasıl yer alacağı soru işareti... Evraklarda sürücünün hangi bölgede hangi hatası için cezalandırıldığı, detayları ile yer almalıdır diye düşünüyoruz.
