Kışa doğru ilerlerken “içimizi ısıtmak deyince” akla ilk gelen yemek çorba. İşte dünya mutfaklarından bizim mutfaklarımıza misafir olabilecek beş adet çorba tarifi.
Yemeğe çorba ile başlamak, sadece kültürel bir alışkanlık değil; sindirim, tokluk, beslenme dengesi ve hatta ruh hali açısından da birçok faydaya sahip. Türk mutfağında da çorba, özellikle sonbahar ve kış aylarında neredeyse her sofranın başlangıcı ve baştacı. Osmanlı saray mutfağında “iftariye çorbası”yla oruç açmak, mideyi ana yemeğe hazırlamak için tercih edilirdi. Anadolu’da ve Türkiye’nin birçok bölgesinde de sabah kahvaltısında bile kelle paça, tarhana ya da mercimek gibi çorbalardan tüketme geleneği hala sürüyor. Çorba sadece Türkiye’de de değil tüm dünyada hem doyurucu hem şifa verici bir besin olarak kabul edilir. İşte dünya mutfaklarında da önemli bir yeri olan çorbalardan bizim mutfaklarımıza misafir olabilecek beş adet tarif.
Fin – Lohikeitto (Somonlu Patatesli Çorba): Kuzey mutfağında çokça sevilen bu çorba, somon, patates, havuç ve pırasa ile hazırlanıyor. Çorbanın kremalı bir yapısı var ve soğuk kış günlerinde oldukça doyurucu oluyor. Somon yerine kırmızı balık veya hafif yağlı beyaz balık kullanılabilir.
Malzemeler (4 kişilik)
400–500 g tercihen derisiz somon fileto
4–5 orta boy patates
1 adet pırasa
2 orta havuç
1 litre balık suyu veya su + balık bulyon
200 ml krema
1 bağ dereotu
Tuz, karabiber, biraz yenibahar (isteğe bağlı)
1 yemek kaşığı tereyağı veya zeytinyağı
Yapılışı: Patatesleri ve havuçları soyup küp şeklinde doğrayın. Pırasayı iyice yıkayıp ince halka ya da yarım halka biçiminde doğrayın. Tereyağı ya da yağı tencerede ısıtın, pırasa ve havucu bir-iki dakika soteleyin. Patatesi ekleyip karıştırın. Balık suyunu ya da su ve bulyonu ekleyip kaynamaya bırakın. Patatesler yumuşayana kadar pişirilmeli. Somon filetoları küp ya da büyük parçalar halinde doğrayıp çorbaya ekleyin, yaklaşık 5 ila 7 dakika kadar pişirin. Ardından kremayı ekleyip karıştırın, dereotunu doğrayıp içine katın. Tuz ve karabiberle tatlandırın. Kaseye alıp üzerine bir miktar dereotu serperek servis edin.
Lübnan – Adas bi Hamud (Ekşi Limonlu Mercimek Çorbası): Ortadoğu’nun en çok tüketilen kış çorbalarından biri olan Adas bi Hamud’un malzemeleri de kolay bulunuyor. Mercimek, limon suyu, sarımsak ve otlarla hazırlanan bu çorba, ferah ama sıcak bir lezzet sunuyor.
Malzemeler (4 kişilik)
250 g yeşil mercimek
1 adet büyük soğan
2–3 diş sarımsak
1 yemek kaşığı zeytinyağı
1 tatlı kaşığı kimyon
1 tatlı kaşığı karabiber
1 tatlı kaşığı tuz (azaltılabilir)
1 litre sebze ya da tavuk suyu
1 limonun suyu
İsteğe bağlı olarak kıyılmış maydanoz veya kişniş
Yapılışı: Soğan ile sarımsağı doğrayın ve tencereye alın, zeytinyağı ile soteleyin. Ardından mercimeği yıkayıp ekleyin, kimyon ve karabiberi de ilave edip karıştırın. Sonrasında sebze suyu ya da suyu ekleyip mercimek yumuşayana kadar tahminen 20 ila 25 dakika kadar pişirin. Çorbayı ocaktan almadan önce limon suyunu da tencereye ekleyin ve yemeği karıştırın. Üstüne isteğe bağlı olarak maydanoz ya da kişniş ekleyip sıcak bir şekilde servis edin.
Almanya – Kartoffelsuppe (Patates Çorbası): Geleneksel Alman kış çorbalarından olan Kartoffelsuppe; patates, kereviz, havuç, bazen bacon ya da sosisle de hazırlanabiliyor. Sıcak ve doyurucu bu çorba bir kere tadılınca sürekli pişirilmek istenecek türden.
Malzemeler (4–6 kişilik)
4-5 adet orta boy patates
1 adet büyük soğan
1 adet havuç
1 adet kereviz sapı ya da 1 küçük kereviz kökü (isteğe bağlı)
100 g bacon veya sosis (isteğe bağlı)
1 litre tavuk ya da sebze suyu
1 ila 2 yemek kaşığı tereyağı veya ayçiçeği yağı
1 tatlı kaşığı kuru kekik veya maydanoz
Tuz, karabiber, biraz muskat rendesi (isteğe bağlı)
Yapılışı: Soğanı, havucu ve kerevizi doğrayıp yağda hafifçe soteleyin. Bacon ya da sosis varsa ekleyip biraz kavurun. Patatesleri küp küp olacak şekilde doğrayın ve tencereye ekleyin. Ardından tencereye suyu ilave edin. Patatesler yumuşayana kadar pişirin. Bir kısmını blender ile püre haline getirebilir veya yine blender ile biraz parçalayabilirsiniz. Çorbanın dokusu buna göre değişir. Bu işlemin ardından tuz, karabiber ve muskat rendesi ile tatlandırın. Üzerine kekik ve maydanoz serperek servis yapabilirsiniz.
Fas – Harira (Mercimek & Nohutlu Baharatlı Çorba): Kuzey Afrika mutfağından gelen bu çorba, domates, mercimek, tercihen kırmızı et ya da tavuk eti, nohut ve sıcak baharatlarla hazırlanıyor. Özellikle kış ve iftar vakitlerinde bu çorba çokça tercih ediliyor.
Malzemeler (4 kişilik)
1 yemek kaşığı zeytinyağı
1 büyük soğan
2 orta boy havuç
2 sap kereviz (isteğe bağlı)
1 diş sarımsak
3 adet orta boy domates (rendelenmiş ya da doğranmış)
2 yemek kaşığı domates salçası
100 g yeşil mercimek
1 konserve nohut (yaklaşık 240 g ve süzülmüş)
200 g kadar kırmızı et ya da tavuk eti
750 ml sebze veya tavuk suyu
1 tatlı kaşığı toz zencefil
1 tatlı kaşığı toz zerdeçal
Yarım tatlı kaşığı toz tarçın
Tuz, karabiber
1 limonun suyu (servis sırasında)
Yapılışı: Zeytinyağı ile soğan, havuç ve kerevizi bir tencerede soteleyin ardından tencereye sarımsağı ekleyin. Baharatları da ilave edip tamamını kısa süre kavurun. Ardından domates ve domates salçasını da ekleyip karıştırın. Mercimek, nohut, tercihen et ya da tavuk etini ve suyu da ilave ettikten sonra çorbayı kaynamaya bırakın. Mercimek yumuşayana kadar, tahmini yarım saat kadar pişirin. Çorba piştiğinde servis yaparken her kaseye limon suyu gezdirin. İsterseniz yanında ekmekle veya limon dilimi ile de sunum yapabilirsiniz.
İtalya – Ribollita (Toskana Ekmekli Sebze Çorbası): Toskana mutfağına ait bu çorba, beyaz fasulye, ıspanak veya kara lahana, sebzeler ve bayat ekmekle hazırlanıyor. Soğuk kış günleri için hem doyurucu hem de sıcaklık veren bir seçenek. Tarifi Türkiye’deki malzemelerle uyarlamak kolay.
Malzemeler (4 kişilik)
1 adet orta boy soğan
2-3 diş sarımsak
1 adet havuç
1 adet kereviz sapı (isteğe bağlı)
300 g kara lahana veya ıspanak (yıkanmış ve doğranmış)
1 küçük patates (isteğe bağlı)
1 konserve doğranmış domates (yaklaşık 400 g)
1 su bardağı haşlanmış beyaz ya da kuru fasulye
4 dilim bayat ekmek
1 litre sebze ya da tavuk suyu
2 yemek kaşığı zeytinyağı
Tuz, karabiber, kekik ya da fesleğen
Servis için isteğe bağlı olarak rendelenmiş parmesan
Yapılışı: Soğan, sarımsak, havuç ve kerevizi doğrayıp zeytinyağında yumuşayana kadar soteleyin. Domates, patates ve sebze suyunu ekleyin, kaynamaya bırakın. Fasulye ve doğranmış lahana/ıspanak ekleyip 20 dakika kadar kaynatın. Bayat ekmek dilimlerini çorbanın içine karıştırın ya da servis kâsesine koyup üzerine çorbayı dökün. Ekmek çorbayı çekince kıvamı koyulaşacak. Çorbayı tuz, karabiber ve baharatlarla tatlandırabilir, servis ederken parmesan serperek sunumunuzu tamamlayabilirsiniz.
