Modern dünyada kişilerle olan iletişimimiz sadece yüz yüze gerçekleşmiyor. Bilhassa COVID-19 ile uzaktan / hibrit bir şekilde online çalışma hayatımıza iyice yerleşti. Yeni dünyada artık dijital beden dilimize de dikkat etmemiz gerekiyor.
Dijital beden dili ne anlama geliyor?
Dijital beden dili, e-posta, mesajlar, toplantılar, sosyal medya gibi dijital ortamlarda iletişim kurarken kullandığımız emoji, fotoğraf, animasyon, müzik gibi sanal ortamda iletişimimize ait tüm beden dili unsurlarını oluşturuyor. Yani nasıl söylediğimiz ne söylediğimiz kadar yazışmalarımızda kullandığımız noktalama işaretleri, emojiler veya yaptığımız yazım hataları; görüntülü toplantılarda nasıl söz aldığımız gibi detaylar dijital beden dilimizi ortaya koyuyor.
Zaman zaman dijital ortamda kendimizi ifade ederken yanlış anlaşılabiliyoruz. Örneğin şirketinizde veya müşterinizle bir konuda problem yaşıyorsunuz ve bu problemi karşı tarafa aktarmanız, konuyla ilgili çözüm bulmanız gerekiyor. Kendinizi ifade ederken kırıcı olmamak ama söylediklerinizin de iyi anlaşılmasını istiyorsunuz. İşte tam burada kullandığınız kelimelerden tutun da noktalama işaretlerine kadar her şey dijital beden dilinize bağlı.
Dijital ortamda sağlıklı iletişim kurmak
Psikologlar uzun zamandır dijital iletişimin yanlış anlaşılmalar doğurabileceğini söylüyor. Günümüzde etkili dijital iletişim eğitimleri bile veriliyor. Bu eğitimlerde önemli olan ve öne çıkarılan olguysa geleneksel iletişimde olduğu gibi güveni öne çıkarmak.
Bişkek’te bulunan Kırgızistan- Türkiye Manas Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Sezai Türk, günlük hayatta sözsüz iletişim olarak beden dilimizin duygu ve düşüncelerimizi karşı tarafa daha doğru ve net bir şekilde aktarabildiğimizi söylüyor. Sanal ortamın hatalarla dolu olabileceğini ve aktarım tutarsızlıklarına sebebiyet verebileceğini söyleyen Türk, sanal ortamda da en önemli olgunun güven ortamı sağlamak olduğunu ifade ediyor.
Dijital beden dili bizi anlatıyor mu?
Gündelik hayatımızda bir insanla ilgili olumlu veya olumsuz kararlarımızı fiziken çok daha rahat alabiliyoruz. Kişinin fiziksel görüntüsü, jest ve mimikleri, el kol hareketleri, duruşu, giyimi, aksesuar kullanımı, ses tonlaması bizim onunla ilgili tanımlama yapmamızı, onunla ilgili bir imaj oluşturmamızı kolaylaştırıyor. Fakat dijital ortamda, bu tamamen kullanıcının kurguladığı ve iletişim kurduğu kişiye yaklaşımına göre tanımlanıyor.
Sanal dünyanın evrensel dili emojiler
E-postalarımızda, WhatsApp konuşmalarımızda emoji kullanmayanımız yoktur. Yazma eylemimizin dışında duygu ve düşüncelerimiz bu sembollerle karşılanmaya başlandı. Hatta yapılan bir araştırmaya göre dünya genelinde toplamda 6 milyar emoji ve sticker’ı mesajlaşmalarımızda kullanıyoruz.
Emojilerle ilgili bir başka konu ise sık emoji kullanımının dil ve ifade yeteneklerini olumsuz yönde etkileyip etkilemediği. Bireyin hissettiği duygular emojilerle yüzde yüz anlatılamıyor olsa dahi iletişimi kötü yönde etkilemiyor. Prof. Dr. Türk konuyla ilgili olarak “Önceleri gençler arasında çokça kullanılan bu semboller şimdi orta ve yaşlı insanların dijital iletişiminde daha fazla kullanılmaya başlandı. Hatta gençlerin artık emoji benzeri sembolik iletişim göstergelerini çok kullanmadığını hatta samimi olmayan bir öge olarak tarif ettiklerini çeşitli araştırmalarda görmekteyiz” diyor.
