Geçmiş yıllara oranla gün geçtikçe artan sıcaklıklar, sadece konforumuzu değil sağlığımızı da ciddi şekilde tehdit ediyor. Sağlığımızı nasıl korumalıyız?
Özellikle yaz aylarında yaşanan aşırı sıcak hava dalgaları, başta kalp hastalıkları olmak üzere birçok kronik rahatsızlığı tetikleyebiliyor. Özellikle yaşlı bireyler, çocuklar, kalp ve tansiyon hastaları bu dönemde en yüksek risk grubunda yer alan kesimler. Gelin, aşırı sıcakların sağlık üzerindeki etkilerini birlikte inceleyelim.
İnsan vücudu, iç sıcaklığını dengelemek için terleme yoluyla soğumaya çalışır. Ancak sıcaklık çok yükseldiğinde bu mekanizma yeterli gelmeyebilir. Yetersiz sıvı alımı, yaşla birlikte azalan terleme kapasitesi ve bazı ilaçların etkisiyle vücut ısısı tehlikeli seviyelere ulaşabilir.
Sıcak hava, en çok da kalbi yorar. Hava ısınması nedeniyle kalp daha hızlı atar ve kan damarları genişleyebilir. Bu da kan basıncını etkileyebilir ve kalp üzerinde ekstra yük oluşturur. Nedir bunlar?
- Koroner arter hastalığı olan bireylerde kalp krizi riski artar.
- Kalp yetmezliği olanlarda vücutta sıvı dengesi bozulabilir.
- Ritim bozukluğu yaşayanlar sıcak havada daha fazla çarpıntı hissedebilir.
- Ayrıca idrar söktürücü (diüretik) ve tansiyon ilaçları kullanan kişilerde elektrolit dengesizliği, sıvı kaybı ve bayılma gibi durumlar daha sık görülür.

Aşırı sıcağa bağlı bazı rahatsızlık belirtileri söz konusu. Bize işaret veren bu belirtiler şöyle sıralanıyor:
- Şiddetli baş ağrısı
- Aşırı halsizlik ve bitkinlik
- Çarpıntı
- Bulantı, kusma
- Sersemlik, bilinç bulanıklığı
- Derinin sıcak, kuru ya da nemli ve kızarık olması
- Baş dönmesi
- Bayılma
Bu belirtilerden biri bile gözlemlendiğinde serin bir ortama geçmek, bol su içmek ve gerekirse zaman kaybetmeden tıbbi yardım almak gerekir.

Yaşlılar neden daha fazla tehdit altında
65 yaş üstü bireylerin sıcak havaya adaptasyonu gençlere göre daha zayıf oluyor. Bunun başlıca nedenleri arasında şunlar var:
- Terleme mekanizmasının zayıflaması,
- Susama hissinin azalması,
- Kronik hastalıkların yaygınlığı,
- İlaç kullanımı,
- Tek başına yaşama gibi sosyal faktörler.
- Ayrıca bazı yaşlı bireyler, evlerinde yeterli serinleme imkanına sahip olmayabilir ki bu da sıcak çarpması riskini artırır.

Bunlara dikkat!
Sıcak havalarda kalp sağlığını korumak için yapılabilecekler ve dikkat edilmesi gerekenler var kuşkusuz. Uzmanların fikir birliğine vardığı bu önlemlerden öne çıkanlar şöyle sıralanabilir:
- Günün en sıcak saat aralığı olan 11.00 – 17.00 arasında dışarı çıkmaktan kaçının. Yaşlı yakınlarınızın da bu konuda dikkatli davranması için onlara tehlikeyi açıklayın.
- Bol bol su için. Suyun yerini tutan hiçbir sıvı olmadığını unutmayın. Kafeinli ve alkollü içeceklerden uzak durun.
- Hafif, pamuklu kıyafetler tercih edin.
- Evinizi serin tutun. Perdeleri kapatın, vantilatör veya klima kullanın.
- İlaçlarınızı düzenli kullanın ve doktorunuza danışarak sıvı ve elektrolit dengesini kontrol ettirin.
- Ağır egzersiz yapmaktan kaçının.
- Sıcak havalarda yaşlı yakınlarınızı sık sık kontrol edin. Özellikle yalnız yaşayan yaşlılar açısından bu çok önemlidir.
Aşırı sıcaklar, sandığımızdan daha sinsi ilerleyen bir sağlık tehdidi olabilir. Kalp hastaları ve yaşlılar, bu dönemde hem kendi sağlıklarını hem de çevrelerindeki bireyleri gözlem altında tutmalı. Basit önlemlerle hayat kurtarabileceğimizi unutmamalı ve bu konuda toplum olarak farkındalık geliştirmeliyiz.
Siz veya bir yakınınız risk grubundaysa bu yazı bir sağlık tavsiyesi olmasa da hatırlatma niteliğinde olabilir. Güneşin altında değil, gölgenin sağlıklı serinliğinde kalmanız dileğiyle...
NOT: Bu yazı bilgilendirme amaçlıdır, teşhis ve tedavi için yetkili tıbbi kuruma başvurulmalıdır.