Yasemin Ük ve Seher Yurt tarafından kurulan Uniqgene, “Türkiye’nin Girişimcilik Sahnesi Big Bang Start-up Challenge”da 2022’nin en çok yatırım toplayan Big Bang’i oldu. Spor dünyasına genetik test analizi sunan Uniqgene’i, kurucularından Yasemin Ük’ten dinledik.
İnternet teknolojileri neredeyse 30 yıldır girişimciler için düşük maliyetli yatırım fırsatları sunuyor. Bu imkânlar modern dünyanın hızına ayak uydurabilme ve çağın gereksinimlerini karşılama düşüncesiyle buluşuyor, birçok yeni fikir hayata geçiyor. Günümüzde dijital dünya üzerinden kolaylıkla ulaşabileceğimiz bu hizmet ve ürünlerin arkasında ise pek çok başarı hikâyesi ve başlangıç girişimi olarak adlandırılan “Start-up”lar bulunuyor. Türkiye’den de bu anlamda birçok girişim çıkıyor. İşte Uniqgene de bunlardan biri.
Spor dünyasının güvenle kullandığı, veri okumasına imkân sağlayan ve kolay uygulanabilen DNA testleri sunan Uniqgene, 7-8 Aralık 2022’de düzenlenen “Türkiye’nin Girişimcilik Sahnesi Big Bang Start-up Challenge”ın yıldızı oldu. Uniqgene, 2022’nin en çok yatırım toplayan Big Bang’i olmayı başardı; toplamda 4 milyon TL’lik yatırım aldı. Uniqgene, Altınordu Spor Kulübü, Göztepe Futbol Kulübü, Galatasaray Yelken, Fenerbahçe Spor Kulübü ile başarılı iş birliklerine imza attı. Alt yapı sporcuları, profesyonel sporcular ve ayrıca düzenli spor yapan bireyler tarafından güvenle kullanılan, moleküler biyoloji ve genetik mezunları Seher Yurt ve Yasemin Ük’ün kurduğu Uniqgene’i, kurucu ortaklardan Yasemin Ük’ten dinliyoruz.
İki kurucu ortaksınız. Seher Yurt ve Yasemin Ük kimdir? Sizi tanıyabilir miyiz?
Yasemin Ük: 1996 İzmir doğumluyum. İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümünden 2019’da mezun olduktan sonra İYTE Biyoteknoloji Bölümü’nde yüksek lisansımı tamamladım. Lisans döneminin son senesinde spora olan ilgimi genetik testler ile birleştirerek bir start-up kurmayı hedefledim. Kendim de sporcu olduğum için, tutku duyduğum bir alanı eğitimimle birleştirmiş olmanın verdiği heyecanla, gelecek nesiller ve sağlıklı yaşam ile ilgilenen bireylere çözümler sunuyoruz.
Seher Yurt: 1994 Isparta doğumluyum. Üniversiteye İYTE’de başlamam nedeniyle 18 yaşındayken İzmir’e taşındım. Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü’nün ardından Biyoteknoloji alanında yüksek lisansa başladım. Yaşadığım sağlık sorunları ve girişimci olarak insanlara yardım etmek isteğiyle bu alanda neler yapabileceğimi araştırmaya başladım. Bu noktada ortağım Yasemin ile Uniqgene’in ilk adımlarını attık. Küçükken voleybol oynuyordum ve sporcu olmayı çok istiyordum, şimdi ise profesyonellere destek olmak için her gün yoğun bir şekilde çalışıyoruz.
Genetik yatkınlıklar sporda fark yaratıyor
Yasemin Hanım, Uniqgene’in kuruluş hikayesini anlatır mısınız? Bu fikir nasıl doğdu?
Uniqgene aslında bir proje olarak başladı. 2018 yılında genetik testleri sporculara sunma fikri ile yola çıkıp çalışmalara başladık ve TÜBİTAK projesine başvurduk. Seher’in (Yurt) daha önce staj yaptığı girişimden edindiği bir tecrübe vardı. Ben de sekiz yaşından beri profesyonel tenis oynuyordum ve üniversitede de basketbol, tenis, yelken gibi birçok spor dalında okul takımındaydım. Antrenmanlı olmama rağmen farklı spor dallarında gelişimim aynı değildi. Genetik yatkınlıklarımızın performansımıza çok büyük bir etkisi olduğunu fark ettikten sonra “Sporcuların performansını artırmaları için nasıl bir çözüm bulabiliriz?” dedik. Sonrasında aldığımız girişimcilik eğitimleri ile “Uniqgene”, bir projeden girişime dönüştü ve 2021’de şirketleşmemizin ardından geçen bir sene içerisinde ulaştığımız dört büyük kulüp, beş farklı spor etkinliği ve 250’den fazla sporcu ile birlikte büyümeye devam ediyoruz.
Bizim gibi spora zaman ve emek harcayan sporcular ve özellikle ebeveynler, çocukları hakkında bir yönlendirilmeye ihtiyaç duyabiliyor. Biz de bu sorunu fark ederek farklı kanallarda müşteri görüşmeleri yaptık. Özellikle veri ile çalışmanın önemi arttıkça sunduğumuz bilimsel içeriklerin, hem profesyoneller hem de günlük hayatında sağlıklı yaşamla ilgilenen kişiler için önemli bir data olduğunu düşünüyoruz.
Uniqgene ile nasıl bir hizmet veriyorsunuz? Bu hizmetten kimler yararlanabilir?
Uniqgene bir genetik test ve bu test sonucunda farklı parametreler ile ilgili kişiselleştirilmiş bir rapor alıyorsunuz. Kas tipiniz, sakatlanma riskiniz, oksijen kapasiteniz, motor öğrenme beceriniz gibi farklı alanları test ediyoruz. Spor kulüpleri için de ek olarak sunduğumuz bir performans takip arayüzümüz var. Uniqgene, spora yeni başlayacak bireyler, amatör ve profesyonel sporcular başta olmak üzere sağlıklı ve sürdürülebilir antrenman ve beslenme programına sahip olmak isteyen tüm bireyler için, kendilerine en uygun beslenme ve antrenman yöntemini ortaya çıkarmayı sağlıyor. Elde ettiğimiz sonuçlardan küçük yaştaki sporcuların altyapısını öğrenmelerine ve yatkınlıklarına uygun branşları seçmelerine olanak sağlıyoruz. Antrenörler ve doktorlar da aktif çalışmalarla sporcularının başarı oranını arttırırken sakatlık gibi riskleri de minimize edebiliyor. Yapılan test sonucunda, sporculara hayat boyu rehberlik edecek yenilikçi ve kişiselleştirilmiş rapor sunuyoruz.
Spor kulüpleriyle iş birliği
Şu anda hangi kulüplerle çalışıyorsunuz? Bu kulüplere sağladığınız fayda nedir?
Sağlıklı ve başarılı bir spor deneyimi için her gün gelişmeye devam ediyoruz. Altınordu Spor Kulübü, Göztepe Futbol Kulübü, Fenerbahçe Spor Kulübü gibi kurumlarla çalıştık. Bu kulüplere, takımlar özelinde genetik raporlarını sunuyoruz. Örnek vermek gerekirse antrenörler sporcularının genetik yatkınlıklarını öğrenerek sporcularının güçlü yanlarına göre antrenman programı oluşturabiliyor, takımının fiziksel verilerini aylık olarak takip edebiliyor ve fiziksel gelişimlerini genetik sonuçlarıyla değerlendirerek takım içerisindeki istatistikleri görebiliyor. Bununla birlikte Muzipo Kids, Power Kids gibi kurumsal iş birliklerinde de ebeveynlere çocukları hakkında bir rapor sağlıyoruz. Çocuklar da spor öncesi motor becerilerini geliştirme, yatkınlıklarını keşfetme ve antrenörleriyle birlikte spor branşı seçimine yön vermede bu bilgiyi kullanabiliyor.
Uniqgene, 2022 başında European SportsTech tarafından en inovatif 30 girişim arasında gösterildi. Ardından 7-8 Aralık 2022’de düzenlenen “Türkiye’nin Girişimcilik Sahnesi Big Bang Start-up Challenge”da 2022’nin en çok yatırım toplayan Big Bang’i oldu. Toplamda 4 milyon TL’lik yatırım aldınız. Bu başarıyı ve kazancı gelecek planlarınız için nasıl yöneteceksiniz?
Özellikle pandemi sonrasında sağlıklı ve kaliteli yaşamın önemini anlayan girişimlerin arasında olduğumuz için çok mutluyuz. İki moleküler biyoloji ve genetik mezunu ortak olmamızın da avantajıyla, verilerin anlamlandırılması, yaptığımız kulüp anlaşmaları ve girişim olmamızın verdiği dinamizm sayesinde 2022’de güzel başarılar elde ettiğimizi düşünüyoruz.
Bu seneki hedefimiz ise tanınırlığımızı artırmak, yaptığımız anlaşmaları sürdürmek ve müşterilerden geri bildirim toplamak. 2023’te ekibimizle birlikte yeni satış hedeflerimiz var. Bununla birlikte, yurt dışındaki iş birliklerimizi artırmak ve pazarlama kanallarını büyütmek gibi yeni hedefler de belirledik. Sene sonunda Birleşik Arap Emirlikleri’ne gidip farklı bir ülkede milli takım düzeyinde testler gerçekleştirmek, global pazara olan inancımızı daha da artırdı. Uniqgene olarak ürünümüz ve 2022 senesinde başlattığımız global iş birlikleri sayesinde spor ve sağlıklı yaşam alanında yenilikçi çözümler sunabileceğimizi gördük. 2023 içerisinde de bu iş birliklerini artırmak, pazarlama kanalını oluşturmak için yeni bir yatırım turuna da çıkmayı planlıyoruz. İlgilenen yatırımcılar ile tanışmak ve iş fikrimizi anlatmak isteriz.
Türkiye’de start-up olmanın kolaylık ve zorlukları nelerdir?
Girişimcilik ekosisteminde farklı kurumlardan eğitimler alma fırsatımız oldu, bu programlardaki en çok destek aldığımız kısım mentorluklar ve yanımızda bize destek veren kişilerin sağladığı tecrübe olabilir. Türkiye’de erken aşama girişimlerin yaşadığı yatırım bulma zorluğu bizim de yaşadığımız sıkıntılardan biri oldu. Özellikle biyoteknoloji tabanlı bir girişimde Ar-Ge süreçleri, teknik ekibe yapılan yatırım ve pazarlama alanındaki yatırımlarımızı artırmak için destek almamız gerekti.
Genç girişimcilere neler önerirsiniz?
Girişimcilikten edindiklerimize bakarak, aslında mücadeleyi asla bırakmamalarını söyleyebiliriz. Girişimcilik doğası itibarıyla oldukça inişli çıkışlı bir yolculuk ancak yolda her zaman öğrenilecek şeyler var. Bazen hatalar oluyor, bazen zorluklarla karşılaşıyoruz elbette. Yola devam ettiğimiz sürece, bu zorlukların üstesinden gelecek çözümleri de mutlaka üretiyoruz. Destek almaktan, zorlukla karşılaşıldığında durup ne kadar ilerlediklerine bakmaktan asla çekinmemeleri gerekiyor. Tabii hayal kurmak kadar gerçekçi hedeflerle yola çıkmak da bir o kadar önemli. Pek çok öneri verebiliriz ama en önemlisi hayallerin peşinden gitmek diyebiliriz.
