Japon kültürü, dünyada derin bir etkiye sahip olan pek çok ilham verici gelenek ve uygulamaya ev sahipliği yapıyor. Bunlardan biri de Japonların yüzyıllardır kullandığı bir tasarruf yöntemi olan kakeibo. Bu yazıda, kakeibo’nun ne olduğunu ve nasıl uygulandığını keşfedeceğiz.
Kakeibo nedir?
Kakeibo, Japonya'da yaygın olarak kullanılan bir tür bütçe defteri. Kelime olarak "ev bütçe defteri" anlamına geliyor. Temel olarak kakeibo, kişisel finansları yönetmek için bir rehber olarak işlev görüyor. Kişiler, gelirlerini ve harcamalarını bu defterde kaydederek bütçe planlaması yapabiliyor. Buna ek olarak kakeibo parayla olan ilişkiniz hakkında düşünmenize ve her satın alma işlemini neden yaptığınızı anlamanıza yardımcı oluyor.
Kakeibo’nun tarihi
Kakeibo Amerika dünyanın geri kalanında hala yeni sayılsa da Japonya'da eski bir gelenek. Japon gazeteci Hani Motoko 1904 yılında bir kadın dergisinde bu yöntem hakkında yazdı. Kakeibo muhasebe sistemi, ev bütçelerinden sorumlu Japon ev kadınları olan okuyucularına hitap ediyordu.
Yazar Fumiko Chiba "Kakeibo: Japon Para Tasarrufu Sanatı" adlı rehberi 2018'de yayımladığında, bu trend Batı’da da yayılmaya başladı. Chiba ve diğer uzmanlara göre kakeibo, Japon kültüründe para biriktirmenin önemine dair inançları yansıtıyor. Nakit para törensel bir rol oynuyor. Çocuklar tatil hediyesi olarak para alıyor ve buna değecek alışverişler için parayı ellerinde tutmaları teşvik ediliyor.
Yetişkinler de parayı hafife almıyorlar. Diğer ülkelerle karşılaştırıldığında Japonya nakit ağırlıklı bir ekonomiye sahip; sık ve yüksek tutarlı harcamalara olanak tanıyan kredi kartları başka ülkelerde olduğu kadar sık kullanılmıyor.
Kakeibo nasıl uygulanıyor?
Kakeibo’nuzu oluştururken her şeyi elle yazmaya çalışın çünkü ana fikir daha fazla zaman ayırmak ve harcamalarınızı düşünmek için daha fazla çaba sarf etmek.
Kakeibo’nuzu eğlenceli ve hatta rahatlatıcı bir etkinlik olarak düşünmeye çalışın. Bir fincan çay ya da kahve alın ve rahatlayın. Modern yaşamda genellikle yavaşlamak için zaman ayırmayız, bu nedenle bunu bir sakinlik anı olarak kullanın.
Başlamak için bir kalem ve kağıttan başka bir şeye ihtiyacınız yok ancak kendi kakeibo’nuzu ilk kez oluşturuyorsanız, sizi takip etmeye teşvik etmek için özel olarak tasarlanmış bir günlüğe yatırım yapmak isteyebilirsiniz.
Kakeibo oluştururken çeşitli yaklaşımlar benimseyebilirsiniz ancak temel süreç aynı. Mali durumunuzu planlıyor, harcamalarınızı kaydediyor ve ardından her ay işlerin nasıl gittiğini düşünüyor ve iyileştirme yolları üzerinde kafa yoruyorsunuz.
Kakeibo sizden temel bir denklem kurmanızı istiyor:
Toplam gelir - sabit giderler (temel masraflar) - tasarruflar = isteğe bağlı harcama bütçesi (değişken maliyetler)
Kakeibo'nun uygulanması oldukça basit ancak iyi bir disiplin gerektiriyor. İşte adım adım kakeibo’nun nasıl uygulandığı:
- Gelirinizi belirleyin: Her ayın başında, tahmini gelirinizi net bir şekilde belirleyin. Maaşınız, yan gelirler veya diğer kaynaklardan gelen paranın yanı sıra elinizdeki toplam kaynağı da içermeli.
- Harcamalarınızı planlayın: Kakeibo’nun temel amacı harcamalarınızı kontrol altında tutmak. Bu nedenle aylık harcamalarınızı önceden planlayın. Sabit masraflarınızı (kira, fatura vb.) ve değişken masraflarınızı (alışveriş, eğlence vb.) dikkate alın.
- Harcamalarınızı kaydedin: Her gün harcamalarınızı kakeibo defterinize kaydedin. Bu, en küçük harcamalarınızı bile içermeli. Böylece neye ne kadar para harcadığınızı net bir şekilde görebilirsiniz.
- Hedef belirleyin: Kakeibo'nun bir diğer önemli yönü de hedef belirlemeye dayanması. Her ayın başında, tasarruf etmek istediğiniz miktarı belirleyin. Bu, acil durum fonu oluşturmak, bir tatil için biriktirmek veya gelecekteki bir hedef için para biriktirmek olabilir.
- Ay sonunda değerlendirin: Ay sonunda, kakeibo defterinizi gözden geçirin. Gerçek harcamalarınızı tahminlerinizle karşılaştırın ve hedeflerinize ne kadar yaklaştığınızı değerlendirin. Bu değerlendirme, gelecek aylar için daha etkili bir bütçe planlaması yapmanıza yardımcı olabilir.
Kakeibo kimler için en uygun?
- Tutarsız bütçe yapanlar: Geçmişte bütçenize sadık kalmakta zorlandıysanız, kakeibo’nun sadeliği ve esnekliği işinizi görebilir.
- Korkak veya isteksiz bütçe yapanlar: Harcama planlaması yapmak konusunda kötü olduğunuzu düşünüyorsanız, kakeibo yöntemi bu fikrinizi ortadan kaldırmakta oldukça başarı. Yöntem, harcamalarınızın sorumluluğunu size vererek daha fazla kontrol ve güven sağlıyor.
- İlk kez tasarruf yapanlar: İlk defa tasarruf etmek ve para biriktirmek yoluna girdiyseniz bu yöntem en küçük tasarruf hedeflerinden başlatarak bu zorlu yol boyunca daha fazla tasarruf etmeye motive ediyor.
Japonların geleneksel tasarruf yöntemi kakeibo, disiplinli bir şekilde finansal yönetim ve tasarruf etme alışkanlığını teşvik eder. Basit ama etkili bir yaklaşım sunan kakeibo, herkesin finansal hedeflerine ulaşmasına yardımcı olabiliyor. Bu nedenle, kakeibo prensiplerini benimsemek, finansal bilgelik yolculuğunda değerli bir adım olabilir.
Kaynaklarlar :
https://www.moneyunder30.com/kakeibo-the-japanese-budget-method-explained/, Erişim Tarihi: 16.03.2024
https://www.chase.co.uk/gb/en/hub/kakeibo-saving/, Erişim Tarihi: 16.03.2024
https://restless.co.uk/money/everyday-finance/kakeibo-the-japanese-budgeting-method-explained/, Erişim Tarihi: 16.03.2024