İnsanlar günümüzde tek bir meslek diplomasıyla sınırlı kalmak istemiyor. Zorunda da değil! İkinci üniversite ile yeniden ve istenen alanda ikinci bir diploma almak mümkün.
“İnsan” dediğimiz varlığı geliştiren en önemli niteliği “merak duygusu”. Bu duygunun peşine düşen insan değişiyor ve bu merakın peşinden gittikçe yeni alanlara ilgi duyuyor. Ülkemizde bu ihtiyaca cevap veren uygulamalardan biri olan İkinci Üniversite, 2002’de Anadolu Üniversitesi ile başlayan bir sistem. Sınavsız ve uzaktan eğitimle ikinci bir diploma alma imkanı sağlayan ikinci eğitim şansının geçmişini ve bugününü beraberce öğrenmeye ne dersiniz?
Neden “İkinci Üniversite” ve şartları
Öğrenci olunan bir bölüm kişiyi tatmin etmemiş olabilir ya da bir iş kolunda çalışırken farklı bir alanda belge sahibi olmak istenebilir. Tam da bu noktada “yeniden sınava girmek” ya da “yeni bir programa kayıt için puan yarıştırmak” kimileri için birçok nedenle engel olabilir. İkinci Üniversite tam da bu engeli ortadan kaldırmak amacıyla tasarlanmış bir sistem. Girerken sınav yok ve uzaktan açık öğretim yoluyla ikinci diploma alma fırsatı sunuyor. Anadolu Üniversitesi’nin açık öğretim sistemi bünyesinde 2002 yılında başlayan bu uygulama, zaman içinde birçok üniversite tarafından da benimsenerek yaygınlaştı.
İkinci Üniversite sistemine dahil olabilmek için bazı temel şartlar söz konusu. Bunlar şöyle:
- Ön lisans ya da lisans programlarından mezun olmuş ya da haen kayıtlı olan kişiler başvuru yapabiliyor.
- Lisans öğrencisi ya da lisans mezunu olanlar hem lisans hem de ön lisans programlarına başvurabiliyor. Ancak program uyumsuzluğu, yaş sınırı gibi bazı hususların dikkate alınması gerekebiliyor.
- Ön lisans öğrencisi ya da mezunu olanlar genellikle sadece ön lisans programlara başvurabilir.
- Başvuru süreci yıllık olarak üniversitelerce açıklanır; başvuru ve kesin kayıt tarihleri, öğrenim gideri (harç/materyal ücreti) gibi bilgiler kılavuzlarla duyurulur.
- Bazı programlarda “35 yaş sınırı” gibi özel koşullar da olabilir.
- Başvuru sırasında, adayların daha önce kayıtlı olduğu bölümle “aynı alanda olmaması” şartı aranabilir.
Ön lisans ve lisans seçenekleri
İkinci Üniversite kapsamında açılan programlar, üniversitelere göre değişiyor. Fakat birçok okul ön lisans ve lisans düzeyinde geniş bir program yelpazesi sunuyor.
Anadolu Üniversitesi’nin programlar sayfasında Acil Durum ve Afet Yönetimi, Aşçılık, Bankacılık ve Sigortacılık, Bilgisayar Programcılığı, Büro Yönetimi ve Yönetici Asistanlığı, Coğrafi Bilgi Sistemleri gibi programlar listeleniyor. Yine İstanbul Üniversitesi’nin İkinci Üniversite programları da ön lisans ve lisans seçeneklerini içeriyor. ATA AÖF (Atatürk Üniversitesi) de Grafik Sanatlar, Halkla İlişkiler ve Tanıtım, İşletme, Kamu Yönetimi gibi lisans bölümleri ile birlikte çok sayıda ön lisans programı sunuyor.
İkinci üniversite programları ücretsiz değil. Programların özelliklerine göre, “öğretim gideri, harç + materyal ücreti” gibi mali yükleri bulunuyor. Ancak bu ücretler örgün eğitim ücretlerine kıyasla daha uygun düzeyde olabiliyor. Üniversiteler her yıl ikinci üniversite programlarına ait öğrenim ve materyal ücretlerini kılavuzlarında ilan ediyor.
İkinci Üniversite uygulamasının başarı hikayeleri, sayıların artışıyla da okunabilir. Özellikle Anadolu Üniversitesi üzerine yapılmış DergiPark’ta yayımlanan akademik bir çalışmaya göre 2015–2018 dönemi aralığında ikinci üniversite kayıtlarında belirgin bir artış gözlenmiş. Bu çalışmanın sonuçlarına göre, yaş, cinsiyet, bölge ve program dağılımlarında farklılıklar göze çarpıyor. Ancak her katılımcının birleştiği husus, uygulamanın yaşam boyu öğrenme eğilimini destekleyici bir araç olarak kabul ediliyor oluşu. İlaveten üniversite duyuruları zaman zaman rekor kayıt rakamlarından da söz ediyor. Örneğin, Anadolu Üniversitesi bir dönem 223 bin 646 kişinin İkinci Üniversite programlarına kayıt yaptırdığını duyurmuştu.
Engelsiz erişim imkanı, zaman ya da mekan esnekliği, yaşam boyu öğrenme destekçisi oluşu ya da maliyet avantajı sunması İkinci Üniversite’nin sadece bir diploma anlamına gelmediğinin ispatı. Kim bilir, belki sizin de içinizde ikinci bir ilgi alanına, yeni bir yeteneğe açılan bir kapı gizlidir. Üniversiteye giriş sınavının stresini yaşamadan, zamanı verimli kullanarak açık öğretimle “yeniden öğrenme” kapısını aralamak mümkün.
